Có vị trí cực kỳ quan trọng, nên tình hình quần đảo Senkaku/Điếu Ngư gần đây liên tục căng thẳng.
Trên biển Hoa Đông, quần đảo này là vành đai bảo vệ Okinawa của Nhật, đồng thời có thể giúp Trung Quốc tăng cường khả năng phòng thủ cho các thành phố ven biển của nước này.
Gần đây, các chính trị gia của đảng Dân chủ tự do cầm quyền ở Nhật Bản tiết lộ Trung Quốc đang có kế hoạch mở rộng quyền kiểm soát và xây dựng các đảo nhân tạo xung quanh quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đủ sức chứa 20.000 người sinh sống ở đó. Nếu kế hoạch này thành sự thật, Trung Quốc muốn xây dựng căn cứ quân sự quanh quần đảo này giống như Biển Đông.
Nhật Bản sẽ phản ứng gì? Nhật Bản đang có kế hoạch nới lỏng các hạn chế trong việc được phép sử dụng vũ khí nhằm chống lại các hoạt động đổ bộ lên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư.
Bên cạnh đó, Tokyo tăng cường hợp tác với các nước để đối phó Bắc Kinh. Điển hình, sau hội nghị “2+2” với Mỹ hồi tháng 3.2021, hai bên đã đưa ra tuyên bố chung đề cập Trung Quốc 5 lần và chỉ trích những hành vi xấu của Bắc Kinh. Giờ đây, cùng với Úc và Ấn Độ, Nhật Bản đang có kế hoạch sở hữu khả năng tấn công tầm xa từ 1.000 – 2.000 km để ngăn chặn sự bành trướng của Trung Quốc.
Hay vào cuối tháng 3 vừa qua, Nhật Bản và Indonesia đã ký kết một hiệp ước chuyển giao vũ khí nhằm nâng cao năng lực hải quân của Indonesia. Chương trình này nhằm xây dựng khả năng quốc phòng ở các quốc gia xung quanh Trung Quốc ở khu vực. Bên cạnh đó, hội nghị thượng đỉnh Nhật – Mỹ vào ngày 16.4 sẽ rất quan trọng trong chiến lược của Nhật nhằm đối phó Trung Quốc.