Ukraine đã chuẩn bị cho sự thất thủ ở Bakhmut trong nhiều tháng, nhưng quân đội của Kiev vẫn cố giữ thành phố này càng lâu càng tốt.
Nga khép gọng kìm ở Bakhmut
Tư lệnh cụm lực lượng phía Đông của Ukraine, Thượng tướng Oleksandr Syrsky ngày 3/3 đã đến thăm các binh sĩ ở Bakhmut. Đây là chuyến thăm thứ 2 của ông đến “chảo lửa” ở miền Đông Ukraine trong vòng chưa đến một tuần. Điều này cho thấy tình thế nguy hiểm của binh sỹ Ukraine đang bám trụ tại Bakhmut.
Ông Syrskyi đã nghe các chỉ huy báo cáo về tình hình ở các đơn vị cấp dưới tại Bakhmut cũng như những vấn đề nan giải trong việc cải thiện khả năng phòng thủ của họ ở tiền tuyến.
“Moscow đã cử các đơn vị được huấn luyện tốt nhất của công ty quân sự tư nhân Wagner và các đơn vị chính quy khác thuộc quân đội Nga tới để giành quyền kiểm soát Bakhmut. Giao tranh ác liệt đang diễn ra trong và quanh thành phố Bakhmut”, thông báo của Lực lượng Bộ binh Ukraine ngày 3/3 cho hay, nhân chuyến thăm tiền tuyến của Thượng tướng Syrskyi.
Trước đó cùng ngày, lãnh đạo nhóm quân sự tư nhân Wagner của Nga, ông Yevgeny Prigozhin đăng tải video nói rằng Bakhmut trên thực tế đã bị bao vây, và hiện chỉ còn một con đường duy nhất để ra khỏi thành phố. Ông kêu gọi Tổng thống Zelensky ra lệnh cho các binh sỹ Ukraine rút khỏi thành phố này.
“Gọng kìm đang khép lại”, ông Prigozhin nói.
Giao tranh tại Bakhmut diễn ra ác liệt kể từ tháng 8/2022 khi Nga mở cuộc tấn công để chiếm thành phố này. Mặc dù quân đội Ukraine đã tăng cường phòng thủ, nhưng trong những tuần gần đây, lực lượng Nga đã giành được nhiều thắng lợi và kiểm soát được nhiều tuyến đường quan trọng ra vào thành phố này.
Những con đường đó rất quan trọng để tiếp tế cho quân đội Ukraine và cũng là con đường rút lui nếu cần.
Hiện tại, các chỉ huy Ukraine cho biết họ đã phần nào đẩy lùi quân đội Nga, giảm bớt mối đe dọa từ hỏa lực pháo binh trên đường cao tốc chính dẫn về phía Tây Nam ra khỏi thành phố.
Mục đích của Ukraine
Trận chiến ở Bakhmut là cuộc tấn công kéo dài nhất của Nga trong cuộc xung đột ở Ukraine. Cả hai bên được cho là đều chịu tổn thất nặng nề mặc dù không bên nào tiết lộ con số thương vong.
Ukraine sẽ phải trả cái giá rất đắt nếu tiếp tục bám trụ lại Bakhmut. Tuy nhiên, các chỉ huy Ukraine nói rằng họ muốn giữ Bakhmut càng lâu càng tốt để làm tiêu hao nguồn lực, cầm chân lực lượng Nga trước khi Kiev nhận viện trợ của phương Tây và tiến hành phản công. Mặt khác, Kiev cũng nhấn mạnh không đánh đổi sinh mạng của binh sĩ và người dân để giữ Bakhmut bằng mọi giá.
“Nhiệm vụ của chúng tôi ở Bakhmut là gây ra càng nhiều tổn thất cho đối phương càng tốt”, ông Volodymyr Nazarenko, phó chỉ huy Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine, nói với Đài phát thanh NV của Ukraine ngày 3/3.
Trước đó, hôm 1/3, ông Alexander Rodnyansky, cố vấn kinh tế của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, nói với CNN rằng: “Quân đội của chúng tôi sẽ cân nhắc tất cả các lựa chọn. Cho đến nay, họ vẫn giữ thành phố, nhưng nếu cần, họ sẽ rút lui một cách chiến lược”.
Giới chức Ukraine nhắc tới các trận chiến ở Sievierodonetsk và Lysychansk vào mùa hè năm 2022 để giải thích về chiến lược của họ. Hai thành phố nằm ở khu vực Lugansk này đều bị bắn phá trong nhiều tuần trước khi thất thủ. Vào thời điểm đó, nhiều người đã đặt câu hỏi về sự khôn ngoan của Ukraine khi quyết giữ những thành phố về cơ bản đã “chết” với những thiệt hại lớn về nhân mạng.
Tuy nhiên, Đại tá Serhiy Cherevaty, người phát ngôn của Bộ chỉ huy miền Đông Ukraine, nói rằng khi cầm chân quân đội Nga ở những thành phố đó, Ukraine đã có thể làm suy giảm nghiêm trọng khả năng chiến đấu của đối phương, mở đường cho một cuộc phản công thành công vào mùa thu.
Ukraine có thể buộc phải rút quân nếu mất tuyến tiếp tế quan trọng
Nguy cơ nghiêm trọng nhất đối với các lực lượng Ukraine ở Bakhmut là họ sẽ bị bao vây hoàn toàn và buộc phải đầu hàng. Nhưng rủi ro trước mắt là Nga sẽ khiến việc tiếp tế cho lực lượng Ukraine trong và xung quanh Bakhmut trở nên bất khả thi.
Có 3 trục giao thông huyết mạch quan trọng tiếp tế cho hàng nghìn binh sĩ Ukraine đang chiến đấu trong và xung quanh Bakhmut. Các lực lượng Nga đã cắt đứt một trong các tuyến đường đó và áp sát 2 con đường còn lại.
Con đường từ Bakhmut đến Chasiv Yar – cách đó vài km về phía Tây – hiện đang hứng chịu pháo kích thường xuyên. Lực lượng Nga đang tiến hành các cuộc tấn công nhằm ngăn chặn tuyến đường này.
Ông Nazarenko, Phó chỉ huy Lực lượng Vệ binh Quốc gia Ukraine, cho biết: “Đối phương đang tiến hành các cuộc tấn công không phải hàng ngày mà gần như hàng giờ”.
Tuy nhiên, ông nói rằng hệ thống phòng thủ cho tuyến tiếp tế của Ukraine vẫn “đứng vững”.
Nếu tình hình thay đổi – điều có thể xảy ra bất kỳ lúc nào, theo bất kỳ hướng nào – tính toán của các nhà lãnh đạo chính trị và quân sự của Ukraine cũng có thể sẽ thay đổi.
Theo các chỉ huy Ukraine, quân tiếp viện Ukraine đã được gửi đến Bakhmut trong tuần này, nhưng không rõ liệu họ ở đó để hỗ trợ rút lui hay cố gắng giữ thành phố lâu hơn.
Mục tiêu tiếp theo của Nga?
Theo New York Times, rất khó đánh giá những gì đang xảy ra ở Bakhmut. Việc thu thập hình ảnh vệ tinh bị cản trở do trời nhiều mây.
Bên ngoài thành phố, nơi Ukraine đã thiết lập các tuyến phòng thủ nhằm ngăn chặn các cuộc tấn công của Nga từ phía Bắc, Đông và Nam, giao tranh vẫn diễn ra thường xuyên.
Ông Robert Brovdi, chỉ huy đơn vị trinh sát bằng máy bay không người lái (UAV) của Ukraine tại Bakhmut, đã được lệnh rời khỏi thành phố này vào đêm 2/3.
“Vào lúc nửa đêm, đơn vị Madiar Birds nhận được lệnh lập tức rời khỏi Bakhmut đến địa điểm tác chiến mới”, ông Brovdi thông báo trên Telegram ngày 3/3.
Ông Brovdi từ chối bình luận về lệnh rút lui cũng như lý do đơn vị này được triển khai tới khu vực khác “vào thời điểm quan trọng đối với Bakhmut”.
Các quan chức Ukraine nói rằng khi họ rút khỏi Bakhmut, nếu buộc phải làm vậy, mục tiêu tiếp theo của Nga trên bản đồ sẽ là Chasiv Yar.
Ukraine vẫn kiểm soát khoảng một nửa khu vực Donetsk. Các nhà phân tích quân sự cho rằng Nga có thể sẽ gặp khó khăn trong việc sử dụng Bakhmut làm bàn đạp để tiến hành các cuộc tấn công trên khắp khu vực. Các tuyến phòng thủ của Ukraine sẽ lùi lại, và cuộc chiến tiêu hao sức lực có thể sẽ vẫn tiếp diễn, chỉ cách đó vài km về phía Tây.
Tuy nhiên, việc giành được Bakhmut sẽ là bước tiến lớn đầu tiên của Nga sau nhiều tháng xung đột. Bakhmut nằm trên tuyến đường tiếp tế quan trọng của Ukraine. Moscow xác định Bakhmut sẽ là bước đệm để nước này tiến tới kiểm soát hoàn toàn vùng Donbass (gồm 2 tỉnh Donetsk và Lugansk) – một trong những mục tiêu quan trọng nhất Nga xác định trong chiến dịch quân sự.
T.P