Trung Quốc những ngày qua đã tăng cường chỉ trích quyết định của Philippines trong việc củng cố quan hệ quân sự với Mỹ.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila ngày 12.3 nói Philippines phải ngừng đi theo “con đường tà ác dụ sói vào nhà”, đồng thời đưa ra những cảnh báo mạnh mẽ đối với chính phủ của Tổng thống Ferdinand Marcos Jr trong tuyên bố thứ hai về vấn đề này trong vòng ba ngày, theo South China Morning Post.
Bất chấp những cam kết tăng cường quan hệ trong chuyến thăm Bắc Kinh của ông Marcos hồi tháng 1, quan hệ song phương Philippines – Trung Quốc đã trở nên căng thẳng trong những tuần gần đây.
Tuyên bố mới nhất của Đại sứ quán Trung Quốc được đưa ra sau khi Đại sứ Mỹ tại Manila MaryKay Carlson cho biết quyết định của ông Marcos về việc mở cửa thêm 4 căn cứ cho lực lượng Mỹ theo Thỏa thuận Hợp tác Quốc phòng Tăng cường (EDCA) sẽ giúp phát triển kinh tế địa phương.
Theo tuyên bố ngày 12.3, Đại sứ quán Trung Quốc cáo buộc Mỹ tăng cường hợp tác quân sự với Philippines “vì lợi ích địa chính trị và tâm lý Chiến tranh Lạnh”. Đại sứ quán cho rằng hợp tác quân sự này là cách để Mỹ “lôi kéo Philippines chống lại Trung Quốc” và đẩy Manila vào “xung đột địa chính trị”, đe dọa lợi ích quốc gia của Philippines.
Tổng thống Philippines bay tiêm kích tham gia phi vụ huấn luyện tuần tra biển
Trong tuyên bố đầu tiên – được đưa ra hôm 10.3 sau khi Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland đến thăm Philippines vào tuần trước – Đại sứ quán Trung Quốc cũng cho rằng hợp tác quân sự giữa Washington và Manila “gây nguy hiểm cho hòa bình và ổn định khu vực”.
Trong khi tuyên bố ngày 10.3 gần như hoàn toàn quy trách nhiệm cho Mỹ, thì tuyên bố ngày 12.3 dường như cũng nhắm vào chính quyền Tổng thống Marcos. Philippines và Manila chưa lập tức bình luận về những chỉ trích mới nhất, nhưng sau tuyên bố ngày 10.3 của phái bộ Trung Quốc, Đại sứ quán Mỹ tại Manila tái khẳng định nước này vẫn cam kết duy trì quan hệ quốc phòng với Philippines.
“Mỹ và Philippines sát cánh cùng nhau với tư cách bạn bè, đối tác và đồng minh… Bây giờ và mãi mãi sau này, cam kết của Mỹ trong việc bảo vệ Philippines luôn vững như bàn thạch, và chúng tôi cam kết tăng cường quan hệ kinh tế và đầu tư của chúng tôi”, Đại sứ quán Mỹ cho biết, theo đài CNN Philippines.
Khác với người tiền nhiệm Rodrigo Duterte có xu hướng thân thiện với Bắc Kinh, ông Marcos tháng trước đã gọi tranh chấp trên biển với Trung Quốc là “tình hình địa chính trị phức tạp nhất trên thế giới” và cho biết quân đội Philippines sẽ tập trung vào phòng thủ bên ngoài.
Mỹ, Philippines đạt thỏa thuận sử dụng 4 căn cứ quân sự, Trung Quốc phản ứng
Ông Marcos đã triệu tập Đại sứ Trung Quốc Hoàng Khê Liên vì sự vụ xảy ra ở Biển Đông hôm 6.2. Căng thẳng bùng lên sau khi Philippines tố một tàu hải cảnh của Trung Quốc sử dụng đèn lazer được cho là đã khiến các thủy thủ trên một tàu tuần tra của Philippines bị mất thị lực tạm thời, tại khu vực Bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng bị Philippines chiếm đóng trái phép.
Ngoài việc cho phép quân đội Mỹ tiếp cận thêm 4 căn cứ quân sự khác ở Philippines, Manila cũng được cho là đang thảo luận về các cuộc tuần tra chung trên Biển Đông với Mỹ, Nhật Bản và Úc. Mỹ và Philippines là hai đồng minh hiệp ước.