Sau hơn 5 giờ lấy lời khai, các nhà lập pháp Mỹ vẫn tin rằng TikTok là mối đe dọa cấp bách đối với an ninh quốc gia; TikTok không đưa ra cam kết lớn mới nào ngoài việc hứa sẽ thực hiện để bảo vệ dữ liệu người dùng; và một lệnh cấm trên toàn quốc vẫn còn rất nhiều khả năng xảy ra.
Trong suốt phiên điều trần, các nhà lập pháp đã đi sâu vào mối quan hệ của TikTok với Trung Quốc thông qua công ty mẹ của nó. Và lời khai của Chew dường như không dập tắt được nhiều lo ngại mà các nhà lập pháp Mỹ có về mối liên hệ của công ty với Trung Quốc, hoặc tính phù hợp của kế hoạch giảm thiểu rủi ro.
“Chào mừng bạn đến với ủy ban đa đảng trong Quốc hội Mỹ”, Hạ nghị sĩ Buddy Carter, nói với Giám đốc điều hành TikTok, Shou Zi Chew, khi tham gia cuộc điều trần kéo dài về mối đe dọa tiềm tàng của TikTok đối với người tiêu dùng Hoa Kỳ.
Carter nói: “Chúng tôi có thể không phải lúc nào cũng đồng ý về cách đạt được điều đó, nhưng chúng tôi quan tâm đến an ninh quốc gia của mình, chúng tôi quan tâm đến nền kinh tế của mình và chắc chắn chúng tôi quan tâm đến con cái của mình như thế nào”.
Các nhà lập pháp đã chất vấn anh ấy về khả năng gây hại cho trẻ em của ứng dụng TikTok thông qua các tính năng gây nghiện và các bài đăng nguy hiểm tiềm ẩn, cũng như liệu dữ liệu từ người dùng Hoa Kỳ có thể lọt vào tay chính phủ Trung Quốc thông qua chủ sở hữu ByteDance có trụ sở tại Trung Quốc hay không.
Sau hơn năm giờ thẩm vấn, rõ ràng là các nhà lập pháp trong ủy ban không hài lòng với cơ cấu sở hữu hiện tại của TikTok, ngay cả khi không phải tất cả họ đều kêu gọi cấm hoàn toàn. Nhưng lời khai của Chew không dập tắt được nhiều lo ngại mà các nhà lập pháp có về mối quan hệ với Trung Quốc, hoặc tính phù hợp của kế hoạch giảm thiểu rủi ro.
“Tôi vẫn chưa yên tâm với bất cứ điều gì bạn đã nói cho đến nay và tôi nghĩ khá thẳng thắn rằng lời khai của bạn đã đặt ra cho tôi nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời”, Hạ nghị sĩ Lisa Blunt Rochester, cho biết trong phiên điều trần.
Không rõ phiên điều trần mới nhất sẽ biến thành hành động như thế nào. Nhưng một số thành viên dường như tập trung vào việc thông qua dự luật bảo mật kỹ thuật số toàn diện, giống như dự luật mà ban hội thẩm đã thông qua nhưng không được đưa ra để bỏ phiếu toàn bộ. Bộ luật đó sẽ giúp giải quyết các mối lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu tồn tại trên tất cả các công ty công nghệ, bao gồm cả các doanh nghiệp Hoa Kỳ như Meta, Google, Twitter và Snap;
Quốc hội Mỹ đã cân nhắc một dự luật như vậy trong nhiều năm mà không có kết quả. Dân biểu Greg Pence, R-Ind., lưu ý rằng đây là phiên điều trần thứ 32 mà Quốc hội Mỹ tổ chức về quyền riêng tư và Big Tech.
Việc cấm hoặc buộc bán ứng dụng, điều mà một số thành viên cho rằng là cách duy nhất để giải quyết những rủi ro trước mắt, lại là một vấn đề khác. Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Hoa Kỳ (CFIUS) đang xem xét việc ByteDance bị buộc thoái vốn nếu Mỹ không thể đồng ý về một giải pháp thay thế có thể chấp nhận được để giảm thiểu rủi ro an ninh quốc gia.
Hoặc, chính phủ Mỹ có thể tìm những cách khác để cố gắng cấm ứng dụng. Ví dụ: Đạo luật GIỚI HẠN đa đảng được giới thiệu tại Thượng viện sẽ trao cho Bộ trưởng Thương mại Mỹ khả năng xem xét công nghệ từ các quốc gia đối thủ nước ngoài, và khuyến nghị tổng thống cấm công nghệ đó, nếu không thể giảm thiểu rủi ro một cách thích hợp.
Trong một khoảnh khắc đặc biệt kịch tính tại phiên điều trần, Hạ nghị sĩ Kat Cammack đã phát một video mà cô ấy tìm thấy trên TikTok cho thấy thứ dường như là một khẩu súng hoạt hình liên tục nạp đạn với chú thích “Me asf at the, House Energy and Commerce Committee on 3/23/23 (Tôi tại Ủy ban Thương mại và Năng lượng Hạ viện vào ngày 23/3/23). Thực tế, cùng lúc TikTok đã xóa video này tại một số thời điểm trong lúc phiên điều trần diễn ra.
Người phát ngôn của TikTok, Brooke Oberwetter cho biết: “Shou Zi Chew đã chuẩn bị sẵn sàng để trả lời các câu hỏi của Quốc hội Mỹ, nhưng thật không may, phiên điều trần bị chi phối bởi quan điểm địa chính trị đã không thừa nhận các giải pháp thực sự đã được thực hiện thông qua Dự án Project Texas hoặc giải quyết hiệu quả các vấn đề an toàn cho thanh thiếu niên trong toàn ngành; Hôm nay các thành viên của Ủy ban cũng không đề cập đến việc sinh kế của 5 triệu doanh nghiệp trên TikTok hay ý nghĩa hậu quả nếu cấm một nền tảng được 150 triệu người Mỹ yêu thích”.
Rõ ràng về kết nối Trung Quốc
Chew bắt đầu bài phát biểu khai mạc của mình bằng cách chia sẻ chi tiết về nền tảng của anh ấy và các quốc gia mà anh ấy đã kết nối. Chew nói rằng anh ấy sống ở Singapore, Vương quốc Anh và Hoa Kỳ. Giống như anh ấy, bố mẹ anh ấy sinh ra ở Singapore và vợ anh ấy sinh ra ở Virginia.
Đáng chú ý, Trung Quốc không có tên trong danh sách. Nhưng trong phiên điều trần, các nhà lập pháp Mỹ đã đi sâu vào mối quan hệ của TikTok với Trung Quốc thông qua công ty mẹ của nó.
Trong khi TikTok gần đây đã tìm được một số đồng minh trên Điện Capitol, các nhà lập pháp trong Ủy ban Thương mại và Năng lượng Hạ viện không thể hiện mức độ đồng cảm tương tự. Tại phiên điều trần, Hạ nghị sĩ Jamaal Bowman đã ví sự tập trung vào TikTok như một “nỗi sợ hãi đỏ” đối với Trung Quốc, nhưng nhiều đồng nghiệp Đảng Dân chủ của ông dường như lo ngại sâu sắc về các rủi ro bảo mật bắt nguồn từ quyền sở hữu của TikTok ở Trung Quốc.
Trong suốt phiên điều trần, các nhà lập pháp đã thẩm vấn Chew về khả năng truy cập dữ liệu của Hoa Kỳ của các nhân viên ByteDance có trụ sở tại Trung Quốc, việc công ty này không xóa một số bài đăng nguy hiểm hoặc có hại và liệu công ty có tương tác với Chính phủ Trung Quốc hay không.
Chew phủ nhận việc TikTok chia sẻ dữ liệu với Trung Quốc. Một câu hỏi quan trọng đối với các thành viên của ủy ban dường như là liệu TikTok có thể duy trì các giá trị của Mỹ khi là công ty con của một công ty Trung Quốc hay không. Các nhà lập pháp và quan chức tình báo lo ngại rằng các quan chức chính phủ Trung Quốc có thể truy cập dữ liệu người dùng Hoa Kỳ từ ByteDance thông qua luật Trung Quốc cho phép các quan chức lấy thông tin công ty vì lý do an ninh quốc gia có mục đích.
Chủ tịch Cathy McMorris Rodgers, người ủng hộ lệnh cấm TikTok, cho biết: “Chúng tôi không tin rằng TikTok sẽ chấp nhận các giá trị của Mỹ – các giá trị về tự do, nhân quyền và đổi mới”.
“TikTok cần phải là một công ty của Mỹ với các giá trị của Mỹ và chấm dứt mối quan hệ với Trung Quốc”, Hạ nghị sĩ Darren Soto tuyên bố.
Chew cũng thừa nhận rằng các nhân viên làm việc tại Trung Quốc vẫn có thể truy cập một số dữ liệu của Hoa Kỳ, nhưng dữ liệu mới đó sẽ ngừng tồn tại sau khi công ty hoàn tất việc xóa dữ liệu đó khỏi các máy chủ có trụ sở tại Singapore và Virginia như một phần trong kế hoạch giảm thiểu Dự án Project Texas. Nhưng một số thành viên cho biết họ nghĩ rằng dự án này vẫn chưa đủ để bảo vệ dữ liệu của Mỹ.
Frank Pallone cho biết: “Tôi không tìm thấy những gì bạn đã đề xuất với Project Texas và bức tường lửa được đề xuất này cho bất kỳ ai sẽ chấp nhận. Tôi vẫn tin rằng chính quyền Bắc Kinh sẽ vẫn kiểm soát và có khả năng ảnh hưởng đến những gì bạn làm”.
Burgess và những người khác cũng hỏi Chew về sự chuẩn bị của anh ấy và liệu các nhân viên của ByteDance có tham gia giúp anh ấy sẵn sàng cho phiên điều trần hay không. Chew cho biết nhóm của TikTok ở DC đã giúp anh ấy chuẩn bị.
Sau đó, khi Hạ nghị sĩ Debbie Lesko hỏi liệu Bắc Kinh có đàn áp nhóm thiểu số Duy Ngô Nhĩ ở nước này hay không, Chew đã tìm cách chuyển hướng cuộc thảo luận trở lại TikTok. “Mặc dù tôi vô cùng lo ngại khi nghe về tất cả các tài khoản vi phạm nhân quyền, nhưng vai trò của tôi ở đây là giải thích những gì nền tảng của chúng tôi làm”. Chew nói. Sau đó, khi Hạ nghị sĩ August Pfluger, hỏi liệu TikTok có ủng hộ nạn diệt chủng hay không, Chew lại tìm cách đưa cuộc trò chuyện trở lại vấn đề ứng dụng. Khi được hỏi lần thứ hai, Chew mới trả lời rằng là không, không.
T.P