BienDong.Net: Theo thống kê không chính thức, Việt Nam có 79 ngọn đèn biển, trải dài từ Móng Cái đến Hà Tiên và trên hầu hết các đảo thuộc lãnh hải Việt Nam. Đó là những công trình lặng lẽ, cô đơn mà hùng tráng được vận hành bởi những con người bình dị đang ngày đêm giữ gìn nguồn sáng biểu tượng của chủ quyền đất nước.
79 ngọn đèn nhưng kiến trúc không ngọn đèn nào giống ngọn đèn nào.
Không kể một số ít đèn biển ở gần các thành phố lớn như Hòn Dấu (Hải Phòng), Tiên Sa (Đà Nẵng), hoặc ở gần cửa sông tấp nập thuyền bè vào ra, hầu hết các ngọn đèn biển đều nằm ở vị trí heo hút, xa xôi và cao tít trên các đỉnh núi, có nơi cả chục năm không có người ghé thăm..
Những ngọn đèn trăm tuổi
Trong số 79 ngọn đèn biển, có một số ngọn được người Pháp xây dựng từ hơn 100 năm trước. Đó là các ngọn: Bảy Cạnh ở Côn Đảo (xây dựng năm 1885), Hòn Lớn ở Nha Trang (1890), Long Châu, Hòn Dấu ở Hải Phòng (1894), Núi Nai ở Kiên Giang (1896), Hòn Khoai ở Cà Mau (1899), Tiên Sa ở Đà Nẵng (1902), và Mũi Dinh ở Ninh Thuận (1904).
Đèn biển Kê Gà – Bình Thuận
Hồi đó đèn được thắp bằng dầu, pha choá được xoay bằng một quả tạ, nhờ trọng lực mà làm xoay đèn, đến giờ tất cả đều đã được tu sửa, chuyển sang dùng điện, một số đèn đã dùng năng lượng mặt trời. Tuy được sửa chữa nâng cấp nhưng về kiến trúc, các ngọn hải đăng này vẫn còn giữ nguyên vẻ đẹp tinh thần kiến trúc của người Pháp. Các toà nhà đều được xây dựng để có thể chịu được bão có sức gió trên cấp 12.
Phần lớn các ngọn đèn biển thường được xây dựng ở độ cao thuận tiện, đạt yêu cầu về tầm nhìn địa lý và tầm hiệu lực ánh sáng từ 10-25 hải lý (1 hải lý=1,85km). Hằng năm phí thu được từ các tàu bè qua các luồng biển trên hải phận Việt Nam lên tới 284 tỉ đồng.
Đời đèn, đời người…
Đi thăm các đèn biển mới thấy cuộc sống và công việc của anh em công nhân vận hành không khác gì công việc của một người lính đứng canh cho vùng biển tổ quốc với các nhật ký công việc nghiêm ngặt theo quy định của Hiệp hội báo hiệu hàng hải quốc tế IALA. Chỉ cần đèn ngừng chớp một đêm, hoặc chớp không theo quy định của mỗi đèn là đã có thể gây ra những tai nạn thảm khốc dẫn đến việc ngành hàng hải phải bồi thường cho các công ty vận tải biển quốc tế khi đi vào vùng biển nước ta.
Đèn biển Song Tử Tây – Trường Sa
Có nơi như 5 ngọn đèn biển trên quần đảo Trường Sa,đèn biển Đá Lát đứng dầm chân trong đảo chìm, lặng lẽ chớp nháy để tàu bè không mắc cạn. Đảo chìm Tiên Nữ là vị trí cực Đông của tổ quốc, nơi đón ánh mặt trời đầu tiên trên toàn lãnh thổ Việt Nam, nơi có ngọn hải đăng xây dựng với tất thảy cát, sắt xi măng, nước ngọt đều phải chở từ đất liền ra. Từ Song Tử Tây ra đến Tiên Nữ phải mất một ngày một đêm vượt 160 hải lý. Đón một đoàn khách từ đất liền ra thăm, các nhân viên trực đèn bảo: “Tàu ra không có phụ nữ phải không ? Cho bọn em thôi mặc quần dài luôn nghe, ba tháng không mặc quần dài, đâm quen rồi !”.
Ở đảo 8 tháng, được nghỉ 4 tháng với gia đình rồi ra và nhận vị trí khác để đỡ nhàm chán. Sách báo ở trạm phong phú, cạnh hình ảnh vợ con là hình các cô người mẫu trong các tạp chí. Bộ đội hải quân và nhân viên đèn biển tuy sinh hoạt khác nhau nhưng quan hệ than thiết như một nhà.
Đèn biển Đại Lãnh – Phú Yên
Mỗi ngọn đèn một vẻ đẹp riêng
79 ngọn đèn nhưng kiến trúc không ngọn đèn nào giống ngọn đèn nào, nhưng đều mang vẻ đẹp tuyệt vời. Nếu người Pháp hồi xưa xây bằng đá, vững chãi và kiên cố thì gần đây, với bê tông cốt thép, các nhà xây dựng kiến trúc tha hồ tạo dáng cho đèn biển và có ngọn đèn đã trở thành một tác phẩm kiến trúc độc đáo. Long Châu nằm trọn trên đỉnh núi như một lâu đài châu Âu cổ; Lý Sơn, Rạch Giá, Phú Quý thì cầu kỳ về tạo dáng , cái như một chóp tròn Ấn Độ, cái thì như một tượng đài ba chân; Dã Tràng, Chân Mây thì thân eo lại như như một ngọn đuốc, các đèn cửa sông thì đa phần bằng sắt… Dù kiến trúc có bằng gì đi nữa thì ánh sáng của nó mỗi đêm vẫn dẫn đường cho những chuyến tàu xuôi ngược trong màn đêm mịt mùng giữa biển khơi biết nơi mà tránh những rặng đá ngầm, những bãi cạn nguy hiểm. Và nhất là những đêm giông bão, khi mà ánh đèn hải đăng không chỉ là người dẫn đường mà trở thành chiếc phao cứu sinh cho bao người bị mất hết phương hướng trong sóng gió mịt mùng.
BDN ( theo Phượt.vn )