BienDong.Net: Hồi đầu tháng 10.2013, chính phủ Philippines đã công bố kế hoạch xây dựng một căn cứ hải quân mới tại vịnh Oyster, cách quần đảo Trường Sa của Việt Nam khoảng 160 km. Dự kiến căn cứ quân sự chiến lược này sẽ hoàn tất vào năm 2016.
Al Labita, một nhà báo Philippines ngày 7.11 có bài trên Asia Times đánh giá, căn cứ cảng Oyster sẽ là một “viên ngọc chiến lược” trong quan hệ Mỹ – Philippines.Vị trí Philippines và, Mỹ xây quân cảng Oyster nhìn từ Google Maps
Nằm cách Manila gần 600 km về phía Tây Nam, các công nhân đang xây dựng một con đường nối vào vịnh Oyster thuộc đảo Palawan, một thắng cảnh du lịch lớn, nhưng dự án không nhằm thu hút khách du lịch nước ngoài, mà là nhằm biến nơi này thành một cảng Subic nhỏ.
Cũng giống như Subic ở phía Bắc Manila là một cơ sở quân sự lớn của Mỹ tại Châu Á – Thái Bình Dương, vịnh Oyster bao gồm một cảng tự nhiên nước sâu có khả năng đón các tàu lớn, kể cả chiến hạm.
Chính phủ của Tổng thống Benigno Aquino đã phân bổ khoảng 12 triệu USD xây dựng cơ sở hạ tầng ban đầu cho cảng Oyster với cầu cảng, ụ tàu và xưởng sửa chữa tàu. Quân cảng Oyster dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2016, năm cuối cùng trong nhiệm kỳ 6 năm của ông Aquino.
Khi căng thẳng với Trung Quốc bùng lên ở Biển Đông, Tổng thống Aquino đã dành 1,8 tỉ USD cho hiện đại hóa quân đội, bao gồm cả hạng mục nâng cấp cảng Subic và xây dựng cảng Oyster.
Theo nhà báo Al Labita, các động thái này của Manila chắc chắn sẽ làm Bắc Kinh bực tức.
Cho đến nay, Washington đã cam kết tài chính có giới hạn cho dự án xây dựng quân cảng mới tại Oyster trích từ nguồn vốn dự phòng của Lầu Năm Góc. Kế hoạch xây dựng cảng Oyster được thúc đẩy một phần bởi nhu cầu sử dụng cảng đang tăng lên nhanh chóng tại Subic, đặc biệt từ khi các tàu chiến Mỹ tăng cường ra vào nơi này.
Mặc dù các cuộc đàm phán quân sự song phương giữa Manila – Washington gần đây bị đình trệ do những bất đồng khác nhau bao gồm quyền lắp đặt hệ thống radar hải quân, nhưng Philippines dự kiến sẽ phát triển quân cảng Oyster bất kể một thỏa thuận chiến lược mới với Mỹ có đạt được hay không.
Vịnh Oyster – danh lam thắng cảnh nổi tiếng trên đảo Palawan
Mới đây, Philippines cũng mở thầu mua tàu khu trục mới trị giá 18 tỉ Peso, vụ mời thầu này đã thu hút sự quan tâm của 11 nhà cung cấp đến từ Ý, Pháp, Hàn Quốc, Ấn Độ và một số nước khác. Manila cũng đã công bố kế hoạch mua 5 tàu tuần tra từ Pháp với chi phí khoảng 90 triệu Euro (khoảng 116 triệu USD) cũng như các tàu hải quân đa năng của Hàn Quốc.
Trong khi một số quan chức Philippines tỏ ra ngần ngại trước khả năng quân đội Mỹ được phép tiếp cận quân cảng mới ở Oyster thì những người khác nói rằng Washington đang xây dựng một tiền đồn chỉ huy ở Oyster để giám sát Biển Đông.
Các hệ thống radar được thiết kế đặc biệt để theo dõi các hoạt động của hải quân Trung Quốc trên Biển Đông là một phần trong kế hoạch của Philippines cho phép tàu chiến, máy bay Mỹ dễ đàng truy cập một số các căn cứ quân sự Philippines.
Mỹ cũng muốn chuyển đổi một cơ sở rộng 246 ha của lính thủy đánh bộ Philippines tại Palawan thành căn cứ chỉ huy chung của lính thủy đánh bộ Mỹ và Philippines.
Mặc dù pháp luật Philippines cấm thành lập các căn cứ quân sự nước ngoài thường trú trên lãnh thổ của họ, nhưng Washington và Manila đã khai thác được kẽ hở của luật pháp để tiến hành kế hoạch chung, thúc đẩy lợi ích địa chính trị trước mối đe dọa từ Bắc Kinh.
BDN (Nguồn: Asia Times và GDVN)