Phe ứng viên tổng thống Rodrigo Duterte kiện Tổng thống Benigno Aquino III và TNS Antonio Trillanes IV tội phản quốc, hoạt động gián điệp vì “đàm phán bí mật” với TQ.
Tờ Inquirer ngày 8/5 đưa tin ông Martin Diño, người quản lý chiến dịch tranh cử của ông Duterte, đã công bố đơn kiện do những người ủng hộ Thị trưởng thành phố Davao nộp lên Văn phòng Thanh tra Philippines tại một cuộc họp báo ở thành phố San Juan.
Đơn kiện viết: “Thượng nghị sĩ Trillanes đã gặp các viên chức Trung Quốc 16 lần, và ông ta đề nghị cuộc gặp được giữ bí mật. Trong những cuộc gặp đó, ông Trillanes có đề cập rằng Philippines không có khả năng thực thi công tác bảo vệ bờ biển. Điều đó đã khiến Trung Quốc có hành động gây hấn và chiếm giữ những khu vực như bãi cạn Scarborough và quần đảo Trường Sa. Riêng hành động đó thôi đã đủ cấu thành tội phản quốc”.
Cựu hạ nghị sĩ Ronald Adamat, một trong những người thưa kiện, nói rằng cáo buộc trên được đưa ra dựa trên những ghi chép của cựu Đại sứ Philippines tại Trung Quốc Sonia Brady.
Liên quan đến cáo buộc hoạt động gián điệp, đơn kiện viết rằng Trung Quốc “trở nên táo bạo” do những thông tin thu được từ Thượng nghị sĩ Trillanes.
“Chúng tôi cùng kiện Tổng thống do ông Trillanes không thể làm vậy mà không có lệnh của người đứng đầu quốc gia. Họ đã vi phạm chính sách đối ngoại. Họ đã hành động mà không thông qua Bộ Ngoại giao Philippines”.
Ông Duterte hiện là ứng viên sáng giá nhất trong cuộc bầu cử tổng thống sẽ diễn ra vào ngày 9/5. Tuy nhiên, mới đây, người được mệnh danh là Donald Trump của Philippines lại khiến dư luận Philippines và giới quan sát quốc tế có nhiều lý do để lo lắng.
Theo đó, ông Duterte cho biết nếu được bầu làm tổng thống Philippines năm nay, ông sẵn sàng đàm phán trực tiếp với Trung Quốc cũng như mở ra các cuộc thăm dò tài nguyên chung trên Biển Đông. Đây là một “chiến thuật mới”, đi ngược lại nỗ lực kêu gọi giải quyết tranh chấp trên Biển Đông bằng luật pháp quốc tế và đàm phán đa phương, theo The Wall Street Journal ngày 4/5.
Trong cuộc vận động tranh cử ngày 2/5, ông Duterte khẳng định mình hoàn toàn có thể đi ca nô nước tới các khu vực tranh chấp với Trung Quốc và cắm cờ Philippines trên đó, mặc dù không thể chắc chắn hiện nay phải có đối sách gì đối với các hoạt động khiêu khích của Trung Quốc trên Biển Đông, nơi bãi cạn Scarborough gần đây đang là đề tài nóng giữa Manila và Bắc Kinh.
Trong các bài phỏng vấn trước đây, ông Duterte cũng khẳng định sẽ đàm phán trực tiếp với Trung Quốc nếu các nỗ lực quốc tế hóa tranh chấp không hiệu quả trong vòng 2 năm tới.
Điều đáng nói, những tuyên bố của vị ứng viên tổng thống Philippines này được đưa ra trong khi chính quyền của đương kim Tổng thống Benigno Aquino lúc này đang căng thẳng với Trung Quốc. Philippines đang kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế ở The Hague (Hà Lan), và không chấp nhận đàm phán song phương với Bắc Kinh.