Có 5 vấn đề chính trong chuyến công du ngày 22/5 tới của Tổng thống Obama, dỡ bỏ lệnh cấm vận vũ khí sát thương là yếu tố quan trọng.
Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á – Thái Bình Dương Daniel Russel tại Hà Nội. Ảnh: Tin tức
Nhiều tờ báo đưa tin, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á – Thái Bình Dương Daniel Russel trong cuộc gặp mặt báo chí sáng 10/5 đã đề cập đến 5 lĩnh vực quan trọng sẽ được bàn thảo trong chuyến thăm Việt Nam sắp tới của Tổng thống Barack Obama.
Theo ông Russel, Tổng thống Obama sẽ tới thăm Việt Nam cùng dịp Tổng thống tham dự Hội nghị G7 tại Nhật Bản.
Theo thông lệ trong chuyến thăm chính thức của Tổng thống, ông Obama sẽ gặp các lãnh đạo Chính phủ, đại diện doanh nghiệp, doanh nhân, đại diện doanh nhân và đặc biệt là thế hệ trẻ.
“Với Việt Nam, tôi sẽ kêu gọi Tổng thống dành thời gian đi đây đó, gặp gỡ và tiếp xúc nhiều” – ông Russel nói.
Theo ông Daniel, Tổng thống rất mong được đến Hà Nội để gặp gỡ các nhà lãnh đạo mới của Việt Nam và chắc chắn trong chuyến thăm này, hai bên sẽ đề cập đếp 5 lĩnh vực quan trọng sau:
Trước hết, “chuyến thăm nhấn mạnh một Việt Nam vững mạnh, an toàn, thịnh vượng và độc lập, tôn trọng giá trị nhân quyền phổ quát, tôn trọng pháp quyền không chỉ phục vụ tốt nhất người dân Việt Nam mà cũng cũng đáp ứng lợi ích của Hoa Kỳ”, ông Russel nói.
Tăng cường quan hệ Mỹ và Việt Nam là một phần chính sách quan trọng trong chính sách tái cân bằng tới khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của Mỹ. Mỹ cam kết hỗ trợ Việt Nam trong thực hiện Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).
Mở rộng hợp tác an ninh song phương, trong đó có các hoạt động gìn giữ hòa bình quốc tế, hợp tác trong hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thảm họa, nâng cao nắm bắt tình hình thông tin trên biển, hợp tác đảm bảo an ninh hàng hải
Mảng lớn thứ 2 trong quan hệ song phương là hợp tác và giao lưu nhân dân hai nước. Tăng cường hợp tác đầu tư thế hệ trẻ Việt Nam: Sáng kiến thủ lĩnh trẻ Đông Nam Á, giao lưu, ĐH Fullbrigh Việt Nam, qua đó mong muốn đầu tư vào thế hệ trẻ tương lai Việt Nam.
Thứ 3, làm sao để ứng phó với một loạt thách thức trong khu vực và toàn cầu. Hai nước cùng nhau giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu, rõ rệt là đợt hạn hán nặng nề ở khu vực hạ lưu sông Mê Kông, các vấn đề y tế toàn cầu, các bệnh truyền nhiễm và ứng phó với chủ nghĩa khủng bố quốc tế.
Hai nước đã làm việc nhằm hướng tới trật tự dựa trên luật và nguyên tắc chung, giảm bớt căng thẳng nghiêm trọng tại Biển Đông, đảm bảo quyền các bên và luật pháp quốc tế được tôn trọng.
“Chúng tôi yêu cầu tất cả các bên có tuyên bố chủ quyền cần tiến hành các bước giảm căng thẳng” – ông Russel nói.
Thứ 4, cùng nhau giải quyết những vấn đề chiến tranh để lại: rà phá bom mìn, tìm kiếm di hài quân nhân Mỹ mất tích, xử lý ô nhiễm dioxin như tại sân bay Đà Nẵng.
Thứ 5, tiếp tục thảo luận mở rộng hợp tác trong vấn đề nhân quyền và cải cách pháp luật của Việt Nam. Đây là vấn đề luôn luôn được quan tâm trong quan hệ hợp tác hai nước.
Trợ lý Ngoại trưởng Daniel Russel cho biết những chi tiết cụ thể về ngày tháng và chi tiết chuyến thăm sẽ được Bộ Ngoại giao hai nước chính thức công bố.
 |
| Yếu tố quốc phòng đóng vai trò quan trọng trong chuyến thăm sắp tới của ông Obama. |
Trước đó, ngày 9/5, hãng tin Reuters dẫn lời giới chức Mỹ tiết lộ, Tổng thống Obama đang xem xét dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt Nam vốn duy trì suốt 3 thập niên.
Reuters dẫn một nguồn tin thân cận với Nhà Trắng cho hay một nhân tố chính ảnh hưởng tới quyết định của ông Obama sẽ là liệu Việt Nam có tiến tới các thỏa thuận quốc phòng lớn với Mỹ hay không, một lợi ích tiềm tàng về công ăn việc làm tại Mỹ vốn có thể làm dịu sự phản đối của quốc hội trong việc dỡ bỏ lệnh cấm vũ khí.
Nhiều nghị sĩ Mỹ đã kêu gọi chính quyền Obama cân nhắc dỡ bỏ lệnh cấm vận này. Chính quyền Mỹ hy vọng sẽ nhận được sự ủng hộ của Chủ tịch Ủy ban Quân lực Thượng viện, Thượng nghị sĩ Cộng hòa John McCain – người từng ủng hộ quyết định dỡ bỏ một phần lệnh cấm vũ khí sát thương với Việt Nam hồi năm 2014.
Theo nhận định của Reuters, quyết định này có khả năng sẽ khiến Bắc Kinh nổi giận. Trung Quốc đã lên án việc ông Obama dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận vũ khí vào năm 2014 như một hành động can thiệp vào cán cân quyền lực trong khu vực.