Tạp chí Mỹ National Interest vừa có bài bình luận cho rằng, Hoa Kỳ đang cố sức điều khiển thế giới nhưng cuối cùng sẽ phải chấp nhận thất bại.
Hoa Kỳ đã mất địa vị độc tôn
Hoa Kỳ thất bại trong việc bóp méo thế giới
Tạp chí Mỹ National Interest bình luận rằng, những nỗ lực của Hoa Kỳ hòng ràng buộc tất cả vào lợi ích của mình đang làm thế giới bị méo mó, bất kỳ động thái can thiệp quân sự nào của Washington cũng đã thành cơ sở cho những cuộc xung đột nghiêm trọng hơn, gây hậu quả lớn hơn.
Nhận định trên được ông Doug Bandow, vốn là cựu trợ lý đặc biệt của Tổng thống Mỹ Ronald Reagan, hiện đang là chuyên viên cao cấp tại Viện Cato nêu trong bài viết đăng trên Tạp chí nổi tiếng mang tên “Lợi ích dân tộc” (The National Interest) của Mỹ.
Vị chuyên viên phân tích nhận xét, những người đứng đằng sau chính sách đối ngoại thất bại của Hoa Kỳ đã không nhận ra được những sai lầm của mình mà lại còn cho rằng, tất cả lẽ ra đã khác đi nếu như Washington hành động nhiều hơn và kiên quyết hơn.
“Theo quan điểm của họ, bản chất vấn đề không phải ở thực tế là Hoa Kỳ gây chiến khắp thế giới, mà là ở chỗ… gây chiến chưa đủ mức” – vị chuyên gia Mỹ vốn là một trong những nhân vật quan trọng nhất trong hàng ngũ hoạch định chính sách thời chiến tranh lạnh, đưa ra nhận xét.
Ông nhấn mạnh rằng, những nhà lãnh đạo Washington khăng khăng tin tưởng vào tính đúng đắn của hành động can thiệp quân sự, bất kể là chính sách này mang lại hậu quả thực tế như thế nào.
Tác giả bài viết nêu ví dụ: Cuộc chiến tranh ở Iraq đã trở thành chất xúc tác gây xung đột rộng lớn giữa các tôn giáo, dẫn đến con số hàng trăm ngàn nạn nhân là dân thường Iraq bị thương vong, hủy diệt cộng đồng Kitô hữu, sinh ra và nuôi dưỡng các tổ chức khủng bố al-Qaeda và IS.
Doug Bandow cũng cho rằng, hành động can thiệp quân sự vào Libya cũng thất bại, bởi vì sau khi lật đổ chế độ Gaddafi, đất nước này không thành lập nổi một chính phủ thống nhất, đồng thời các lực lượng chiến thắng người bản địa muốn tự họ cai trị đất nước chứ không cần đến người Mỹ.
Bài viết cho biết, Hoa Kỳ lý giải nguyên nhân thất bại ở Syria là bởi Tổng thống nước Cộng hòa Arab này vẫn là ông Bashar al-Assad nhưng họ không nhận ra rằng, lật đổ Assad sẽ chỉ dẫn đến một vòng xoáy mới của cuộc đấu tranh vì quyền lực, khiến đất nước này thêm hỗn loạn.
Tác giả Doug Bandow chỉ trích chính quyền Washington đã không chịu nhìn thẳng vào sự thật. Những kinh nghiệm đại bại của Hoa Kỳ qua sự can thiệp ngang ngược vào công việc của các quốc gia khác không thể biện minh nổi theo kiểu giả định vô căn cứ như “nếu như, lẽ ra”.
Vị cựu quan chức Mỹ kêu gọi chính quyền của ông Obama và kể cả những người kế nhiệm sau nay cần chấm dứt những chính sách và kế hoạch tốn phí hàng trăm tỷ USD của người nộp thuế Mỹ để thực hiện chính sách thất bại là cố gắng kiểm soát toàn bộ thế giới.
Mỹ học cách “sống chung” với Nga, Trung Quốc
Cũng trong một bài viết khác, National Interest thẳng thắn nhận định rằng, kỷ nguyên quyền lực tối cao thống trị thế giới của Hoa Kỳ đã lùi vào quá khứ nhưng các chính trị gia chóp bu của Mỹ vẫn còn đang hoài niệm về thời kỳ hậu chiến tranh lạnh.
Hoài niệm về thời kỳ sau chiến tranh, khi Mỹ phô trương quyền lực tối cao về quân sự, kinh tế và chính trị là một điều dễ hiểu, nhưng chớ quên rằng đó là ưu thế nhân tạo và dựa trên thực tế cả thế giới sống trong sự đổ nát sau Thế chiến 2 – tác giả bài viết nhận định.
Khi Liên Xô sụp đổ, sự đối đầu với hệ tư tưởng Xã hội Chủ nghĩa không còn ý nghĩa, thì ảnh hưởng toàn cầu của Washington cũng mất dần. Hình tượng “Tự do, Dân chủ” kiểu Mỹ – yếu tố cơ bản cho sự ưu việt của Mỹ từng được tung hô khắp thế giới, cũng dẫn phai nhạt và mất đi.
Xu thế phát triển của thế giới hiện nay không thể cưỡng lại sức ép của các ý niệm về bản chất quốc gia, dân tộc và tôn giáo. Nền dân chủ mà Mỹ áp đặt đã không thể là phản ứng thích đáng cho các cuộc xung đột ở châu Phi và Trung Đông – bài viết trên National Interest nhận định.
Những điều này chỉ ra rằng, quyền lực tối cao của Mỹ đã chấm dứt nhưng các chính trị gia của Nhà Trắng đã không nhận thức được rằng, Hoa Kỳ không còn đủ sức giữ vị thế thủ lĩnh toàn cầu. Mỹ không bao giờ lấy lại được vai trò thủ lĩnh mà chỉ có thể bảo vệ những gì còn sót lại của niềm kiêu hãnh trước đây.
Bài báo nhận định, nước Mỹ không thể cứ sống mãi bằng quá khứ mà cần phải thích nghi với thời đại mới, khi thế giới đã chuyển từ trạng thái đơn cực sang đa cực. “Điều mà nước Mỹ đang cần là tìm ra giải pháp để cùng tồn tại với các cường quốc khác như Nga và Trung Quốc” – bài viết kết luận.