Tình hình Biển Đông ngày 6/9: Một nguồn tin từ ASEAN cho hay tuyên bố chung được đưa ra sau khi kết thúc hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 28 và 29 tại Lào sẽ tránh nhắc tới phán quyết của Tòa trọng tài quốc tế liên quan tới vấn đề Biển Đông.
Khả năng Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 28 – 29 sẽ không nhắc tới những tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông.
Bangkok Post dẫn nguồn tin trên cho hay các nhà lãnh đạo 10 quốc gia thành viên ASEAN tham dự hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 28 và 29 tại Lào từ ngày 6 – 8/9 sẽ hạn chế đề cập tới những diễn biến mới trong tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông và tránh chỉ đích danh Trung Quốc.
“Chúng tôi vẫn đặc biệt quan ngại trước những diễn biến gần đây và sắp tới cũng như phát biểu của một số nhà lãnh đạo về hoạt động cải tạo đất đã và hành động làm leo thang căng thẳng trong khu vực”, Bangkok Post trích bản nháp tuyên bố của Lào, quốc gia giữ ghế Chủ tịch ASEAN năm nay viết.
Hôm 12/7, Tòa trọng tài quốc tế đã ra phán quyết phủ nhận tuyên bố chủ quyền phi lý “đường chín đoạn” của Trung Quốc trên Biển Đông. Về phần mình, Trung Quốc phủ nhận phán quyết của Tòa trọng tài đồng thời khẳng định tranh chấp chủ quyền trên Biển Đông nên được các quốc gia liên quan giải quyết thông qua đối thoại song phương.
Theo Bangkok Post, tương tự như những tuyên bố trong các hội nghị thượng đỉnh ASEAN trước đây, bản nháp tuyên bố của Lào lần này cũng sẽ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực thi Tuyên bố về ứng xử của các bên trên Biển Đông (DOC) được ASEAN và Trung Quốc ký kết năm 2002 và Bộ Quy tắc ứng xử của các bên trên Biển Đông (COC). Ngoài ra, tầm quan trọng của việc kiềm chế, không dùng tới các biện pháp quân sự và cải tạo đất để tránh làm gia tăng căng thẳng trên Biển Đông cũng sẽ được đề cập trong nội dung tuyên bố của Lào.
Trong khi đó, nhằm tăng cường quan hệ hợp tác, ASEAN và Trung Quốc có kế hoạch ban hành hướng dẫn chính thức hoạt động trao đổi thông tin qua đường dây nóng giữa giới chức cấp cao hai bên.
Trước đó trong cuộc họp của các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN ở Vientiane hồi tháng Bảy, Philippines và Việt Nam đã đề nghị cộng đồng ASEAN “hoan nghênh” phán quyết của Tòa trọng tài.
Tuy nhiên, ngay cả các quốc gia thành viên ASEAN cũng không thể đạt được tiếng nói chung do quan hệ mật thiết với Trung Quốc đặc biệt là Campuchia. Bởi hiện nay, Bắc Kinh đang đóng vai trò là nguồn hỗ trợ tài chính và đầu tư lớn nhất của Campuchia.