Khi Tổng thống Nga Putin phản đối hình thức của Tòa án PCA, Việt Nam đã khẳng định nhiều lần về chủ trương giải quyết tranh chấp trên Biển Đông.
Tổng thống Nga Vladimir Putin (trái) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (phải) tại Hội nghị Thượng đỉnh G20. Ảnh: Reuters
Chiều 22/9, trong cuộc họp báo thường kỳ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình đã lên tiếng trước phát biểu của Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Trung Quốc về việc Nga không công nhận phán quyết của Tòa Trọng tài về vụ kiện Biển Đông.
Theo đó, ông Lê Hải Bình khẳng định: “Việt Nam đã nhiều lần khẳng định chủ trương giải quyết mọi tranh chấp quốc tế bằng các biện pháp hòa bình, bao gồm cả các tiến trình ngoại giao và pháp lý, phù hợp với luật pháp quốc tế và Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982, đề cao nguyên tắc thượng tôn pháp luật đối với các vùng biển và đại dương”.
Như trước đó đã thông tin, hôm 5/9 tại Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế lớn G20 tổ chức tại Trung Quốc, Tổng thống Nga Vladimir Putin khẳng định rằng Nga ủng hộ lập trường của Trung Quốc trong vụ kiện Biển Đông, đồng thời phản đối các nước bên ngoài khu vực can thiệp vào vấn đề Biển Đông.
Báo Sputnik News dẫn lời Tổng thống Vladimir Putin nói nói: “Chúng tôi thống nhất và ủng hộ lập trường của Trung Quốc trong vấn đề này, không công nhận quyết định mà tòa trọng tài đưa ra. Đây không phải là lập trường chính trị mà hoàn toàn về mặt pháp lý”.
Tổng thống Nga lý giải: “Điều này dựa trên thực tế rằng bất kỳ thủ tục tố tụng trọng tài nào cũng phải do các bên tranh chấp khởi xướng. Tòa trọng tài cần phải nghe những lập luận cũng như lập trường của các bên tranh chấp, nhưng Trung Quốc đã không trình bày những điều đó tại The Hague và không ai được nghe lập trường của Bắc Kinh ở đó cả. Vậy làm sao bạn có thể công nhận quyết định của tòa là công bằng?”
Ông Putin nói với các phóng viên: “Chúng tôi dĩ nhiên có quan điểm riêng về vấn đề Biển Đông. Trước hết là Nga không can thiệp, và chúng tôi tin rằng bất cứ sự can thiệp nào của một cường quốc bên ngoài khu vực cũng chỉ làm phương hại đến việc giải quyết vấn đề này”.
Tổng thống Nga nhấn mạnh: “Theo quan điểm của tôi, sự can thiệp của bên thứ ba là các cường quốc bên ngoài khu vực đều là thiếu tính xây dựng và gây hại”.
Sau tuyên bố này, ông Pavel Gudev, chuyên gia thuộc Trung tâm nghiên cứu Bắc Mỹ, Viện Kinh tế thế giới và quan hệ quốc tế thuộc Viện hàn lâm khoa học Nga đã lên tiếng giải thích các tuyên bố của Tổng thống Nga.
Ông giải thích, thực chất nhà lãnh đạo Nga muốn tuyên bố rằng ông không nhất trí với cách thức Tòa đưa ra phán quyết trong một vụ kiện khi bên bị vắng mặt.
Nhà phân tích chính trị Nga- Giáo sư Dmitry Mosyakov cũng chỉ ra rằng, tuyên bố của Tổng thống Nga Vladimir Putin về phán quyết của Tòa đòi hỏi phải xem xét chăm chú trong tất cả các sắc thái, các mối quan hệ.
Theo vị chuyên gia, nhà lãnh đạo Nga không ủng hộ phán quyết của Tòa Trọng tài thường trực vì nội dung của nó nhắc tới “đường chín đoạn” hay kết luận về hòn đảo hoặc các ngư dân Philippines.
“Tổng thống Nga không nói như thế. Ông đã nhấn mạnh rằng đây không phải là lập trường chính trị mà thuần túy là dưới nhãn quan pháp lý”, vị chuyên gia nhận định.