Donald Trump có thể đã hối hận khi thấy Mike Pence “tỏa sáng” trong cuộc tranh luận phó Tổng thống Mỹ 4/10.
Kaine cắt lời, Pence né tránh
Màn “khẩu chiến” tối 4/10 giữa hai ứng cử viên Phó tổng thống Mỹ Mike Pence (Cộng hòa) và Tim Kaine (Dân chủ) đã kết thúc, với lợi thế, theo giới phân tích, là đang nghiêng về phó tướng của ông Trump.
Nếu Kaine và Pence đối đầu để giành một ghế trong Thượng viện, thì bất cứ ai biết tư duy cũng tiên lượng được rằng: Pence sẽ giành chiến thắng áp đảo. Ông rành rọt trình bày luận điểm của mình về các vấn đề quan trọng. Trong khi đó, Kaine lại biến màn tranh luận thành một cuộc công kích cá nhân nhằm vào một người thậm chí còn không có mặt trên khán đài: Donald Trump.
Tim Kaine nhiều lần công kích Trump khi tranh luận với Mike Pence. Ảnh: Getty.
Tim Kaine liên tục cắt lời đối phương.
Khi Pence bắt đầu truy xét chính sách ngoại giao của bà Clinton và đề cập đến Nga, Kaine đã xen vào: “Ông yêu nước Nga cơ mà”, ý nói tới những phát ngôn ca ngợi Tổng thống Putin của Trump và Pence trước đây.
Khi Pence ca ngợi sự nhanh nhạy trong kinh doanh của Trump, Kaine lại cắt lời: “Đóng có chút thuế mà mất cả tỉ đô một năm”. Tới lúc Pence công kích Quỹ Clinton, Kaine lại một lần nữa nhảy vào miệng đối thủ: “Ông chỉ là người học việc của Trump thôi”.
Và Pence lúc này đã phải nói: “Ngài nghị sĩ. Tôi tưởng đây là thời gian phát biểu của tôi”.
Nhưng, vấn đề nằm ở chỗ, họ không tranh cử vào Thượng viện, mà là vị trí Phó Tổng thống Mỹ.
Và Tim Kaine có vẻ là người “nhận thức” được điều này. Đó là lý do vì sao ông kiên định bảo vệ bà Clinton khi Pence công kích Quỹ Clinton, thay vì lảng sang vấn đề khác. Ông đã cố gắng thể hiện hình ảnh của một phó tướng trung thành dù chưa thực sự “tròn vai”.
Đối đầu với Kaine, Mike Pence đã sử dụng một chiến thuật khôn ngoan. Tất cả những lần bị công kích, ông đều tránh né và khéo léo chuyển hướng cuộc đối thoại sang một vấn đề hoàn toàn khác.
Những gì diễn ra trong cuộc tranh luận tối 4/10 đã khiến nhiều nhà bình luận cho rằng: Mike Pence đang tìm cách làm bản thân mình “tỏa sáng”. Hay như cách diễn đạt trên Twitter của cây viết Jon Lovett, chuyên gia chấp bút bài phát biểu của Tổng thống Obama:
“Tim Kaine đang tranh cử Phó Tổng thống 2016. Còn Mike Pence thì đang tranh cử Tổng thống 2020”.
Đảng Cộng hòa có hối hận?
Đến với cuộc tranh luận, Mike Pence và Tim Kaine ấp ủ những mục đích khác nhau.
Với động lực sẵn có sau màn tranh luận đầu tiên đầy áp đảo của Hillary Clinton, ông Kaine muốn tiếp tục duy trì phong độ. Còn Pence lại phải tìm cách giữ vững con thuyền ở giai đoạn quan trọng của cuộc đua và có lẽ là ngầm hướng dẫn Donald Trump “cách chơi”, cũng như làm thế nào để đối đầu Clinton trong hai cuộc tranh luận sắp tới.
Tim Kaine và Mike Pence trong buổi tranh luận 4/10. Ảnh: AP
Pence nhận được rất nhiều phản hồi tích cực sau cuộc tranh luận. Thế nhưng việc ông thể hiện tốt chưa chắc đã có lợi cho Trump.
Lựa chọn phó tướng cho liên danh tranh cử trong những nhiệm kỳ gần đây đều mang thông điệp “người này sẽ ảnh hưởng tới tôi”.
Paul Ryan được chọn bởi ông có thể thúc đẩy Mitt Romney đi theo đường lối bảo thủ chặt chẽ hơn. Joe Biden được sắp xếp kế bên Barack Obama bởi ông là tiếng nói của tầng lớp trung lưu, lại tinh thông các vấn đề quốc tế và quy trình của Thượng viện Mỹ. Còn Dick Cheney thì giữ vai trò “người đi trước”, giúp dẫn dắt vị lãnh đạo chưa có nhiều kinh nghiệm George W. Bush.
Thế nhưng, lời nói của Mike Pence có được Trump xem trọng không? Chắc là không. Nếu nghe lời Pence, Trump chắc sẽ không làm những chuyện đã xảy ra trong tuần qua. Ngay cả khi cần sự ủng hộ, ông cũng không “sử dụng” Pence, mà lại nhờ tới Rudy Giuliani và Newt Gingrich, những người được Trump chống lưng.
Với Trump, Pence có vai trò như “cầu nối” giữa ông và Đảng Cộng hòa. Nhờ có Pence mà những cử tri nặng ký như Paul Ryan hay Mitch McConnell mới tiếp tục đặt kỳ vọng vào Trump, hi vọng có ngày Trump đi theo đường lối lãnh đạo kiểu bảo thủ.
Còn với chiến dịch tranh cử lần này, Pence giống như một “nhân viên bán hàng”, chứ không phải chiến lược gia, cũng không phải cố vấn thân cận. Khi giới thiệu Pence trong vai trò “liên danh tranh cử”, Trump đã đứng trên khán đài và nói về bản thân suốt 28 phút, sau đó quày quả bỏ đi khi Pence bước lên.
Donald Trump giới thiệu phó tướng Mike Pence. Ảnh: ABC news
Ngay cả các thành viên Đảng Cộng hòa cũng phải lo ngại về sự thất thường và độc lập này của Trump. Và họ không thể ngừng lo sau khi ứng cử viên của mình không giành được lợi thế trong cuộc tranh luận đầu tiên. Đúng lúc ấy, Mike Pence xuất hiện với vẻ điềm tĩnh, chắc chắn và nguyên tắc. Ông không “cắn câu” của đối thủ, cũng không để bản thân bị kéo vào thế bất lợi.
Mike Pence trong cuộc tranh luận chắc hẳn đã khiến thành viên Đảng Cộng hòa liên tưởng tới hình ảnh một ứng cử viên “đậm chất” Đảng Cộng hòa. Trong khi đó, quân bài hiện có, Donald Trump, lại rất bấp bênh.
Và 4 năm tới, 2020, khi Đảng Cộng hòa tìm cho mình một ứng viên sáng giá, họ sẽ nhớ đến Pence, một người không có tố chất “siêu sao” như Donald Trump nhưng lại xuất sắc hơn, nguyên tắc hơn và “đỡ điên” hơn – một người hoàn toàn có khả năng thắng trong cuộc bầu cử.