Hoạt động quân sự và xây dựng đảo nhân tạo của Trung Quốc trên Biển Đông là “bất hợp pháp”, ứng viên Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson của chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố.
Ông Rex Tillerson, Chủ tịch tập đoàn ExxonMobil được ông Trump tiến cử làm Ngoại trưởng Mỹ (Ảnh: Flickr)
“Chúng ta nên nhìn nhận thực tế về Trung Quốc. Hoạt động xây dựng đảo của Trung Quốc trên Biển Đông là một hành vi chiếm đoạt bất hợp pháp các khu vực tranh chấp mà không quan tâm đến các chuẩn mực quốc tế,” ông Tillerson phát biểu tại phiên điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ ngày 11/1, Economic Times đưa tin.
Khi được hỏi liệu ông có ủng hộ một thái độ quyết liệt hơn với Trung Quốc, ông Tillerson nói: “Chúng ta sẽ phải gửi tới Trung Quốc một tín hiệu rõ ràng rằng, thứ nhất, hoạt động xây dựng đảo phải chấm dứt, thứ hai, các ông sẽ không được phép tiếp cận các hòn đảo này.”
Ông trùm tập đoàn dầu khí cũng cho rằng một phần lỗi thuộc về hoạt động ngoại giao của Hoa Kỳ, theo Washington Post. “Hoạt động của Trung Quốc tại khu vực này là rất đáng lo ngại”, nhưng việc Mỹ phản ứng thiếu mạnh mẽ “đã cho phép họ tiếp tục lấn tới.”
“Cách thức chúng ta đối phó với vấn đề này là chúng ta phải thể hiện sự hỗ trợ trong khu vực này đối với các đồng minh truyền thống của chúng ta tại Đông Nam Á”, ông nhận định.
Ông Tillerson tiếp tục chỉ trích Trung Quốc về một loạt vấn đề khác, từ thương mại đến bản quyền và Bắc Triều Tiên.
“Hoạt động kinh tế và thương mại của Trung Quốc không phải lúc nào cũng tuân theo các cam kết của họ đối với các thỏa thuận toàn cầu. Họ đánh cắp tài sản trí tuệ của chúng ta, và có thái độ hung hăng và bành trướng trong lĩnh vực kỹ thuật số”.
“Họ không phải là một đối tác đáng tin cậy khi không sử dụng toàn bộ ảnh hưởng để kiềm chế Bắc Triều Tiên. Trung Quốc đã chứng tỏ rằng họ sẵn sàng hành động bất cần để theo đuổi những mục tiêu riêng của họ, mà có những lúc khiến họ ở vào tình huống xung đột với lợi ích của Hoa Kỳ. Chúng ta phải đối phó với điều chúng ta thấy, chứ không phải với điều chúng ta hy vọng”.
Tuy nhiên, ông Tillerson cho rằng Mỹ cũng cần xem xét khía cạnh tích cực trong mối quan hệ với Trung Quốc, nói rằng các lợi ích kinh tế của Mỹ và Trung Quốc có sự đan xen sâu sắc.
Quan điểm của ứng viên Ngoại trưởng mà ông Trump tiến cử khả năng sẽ đem đến một lập trường cứng rắn hơn về Biển Đông so với chính quyền Tổng thống Obama.
Một số nhân vật khác mà Tổng thống đắc cử Hoa Kỳ Donald Trump lựa chọn vào chính quyền của ông cũng thể hiện thái độ phê phán gay gắt Trung Quốc. Điển hình là ứng viên Bộ trưởng Quốc phòng tướng James Mattis.
Được coi là huyền thoại của thủy quân lục chiến, vị tướng nghỉ hưu từng nhận định rằng: “Vì các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông ngày càng rõ rệt, Mỹ cần xây dựng lực lượng hải quân hùng mạnh và có nhiều tàu chiến hơn”.