Bản tin Biển Đông ngày 07/03/2017.
Trung Quốc sẽ đẩy mạnh vai trò của Hải quân nhằm kiên quyết “bảo vệ các quyền và thúc đẩy lợi ích trên biển”
Ngày 6/3, tờ Thời báo Hoàn cầu dẫn nguồn tin từ Mạng tin tức Trung Quốc cho biết, bên lề phiên họp thứ 5 của Đại hội Đại biểu nhân dân toàn quốc (Quốc hội) Trung Quốc khoá 12, ông Liu Xiaojiang, cựu Chính ủy Hải quân, hiện là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại Quốc hội Nhân dân Trung Quốc khoá 12 tuyên bố Trung Quốc “chắc chắn” sẽ xây dựng một chương trình hải quân lớn hơn, với niềm tin rằng “Hải quân sẽ có vai trò lớn hơn phù hợp với nhu cầu bảo vệ quyền và lợi ích trên biển của Trung Quốc”. Theo nguồn tin, Trung Quốc sẽ tăng cường hơn nữa sức mạnh hải quân bằng cách mở rộng lực lượng và củng cố chất lượng của các loại tàu, thuyền. Phát biểu của ông Liu được đưa ra sau khi ông Li Yanming, Chính uỷ Cục Vũ trang Hải quân, ngày 4/3 đã khẳng định phía Trung Quốc đang đẩy mạnh các trang thiết bị hải quân vì “Hải quân chưa có nhiều tàu mới”. Tuy nhiên, theo ông Li Jie, chuyên gia nghiên cứu quân sự hải quân đã tiết lộ, có thể việc tăng cường năng lực hải quân của Trung Quốc là nhằm đối phó với “những thách thức nghiêm trọng từ biển”, trong đó có sự hiện diện của Mỹ. Ông Li Jie cũng đánh giá rằng, trong khi Biển Hoa Đông là trọng điểm để triển khai lực lượng hải quân, Biển Đông lại được đặc biệt chú trọng như một khu vực trọng yếu cho các dự án phát triển chiến lược, chẳng hạn như “Con đường Tơ lựa trên biển của thế kỷ 21”. Mới đây, ngày 5/3, Bộ Tài chính Trung Quốc cũng đã công bố ngân sách quốc phòng nước này trong năm 2017 sẽ lên đến 145 tỷ USD.
Khác với những tuyên bố trước đây phản đối gay gắt hoạt động tuần tra tự do hàng hải cũng như sự hiện diện quân sự của Mỹ ở khu vực, lần này, phía Trung Quốc chỉ phản ứng một cách yếu ớt “để đối phó với một số thách thức trên biển”, tỏ rõ sự lo ngại thường trực của Bắc Kinh về tình huống Mỹ có thể đẩy mạnh quan hệ với các nước đồng minh ở khu vực thông qua cuộc tuần tra mới đây của nhóm tàu sân bay Carl Vinson trên Biển Đông nhằm ngăn chặn hoạt động quân sự hoá của Bắc Kinh ở khu vực.
Đài Loan không ngại thách thức Trung Quốc với các cuộc tuần tra trên Biển Đông
Ngày 6/3, trang VOA News đăng bài viết “Đài Loan thách thức Trung Quốc với các cuộc tuần tra trên Biển Đông” của Ralph Jennings cùng nhận định: Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn đang có những nỗ lực mới nhằm thách thức Bắc Kinh, thông qua việc tăng cường tiềm lực quân sự nhằm bảo vệ các “công trình” ở Biển Đông. Liên quan đến tuyên bố mới đây của Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan Feng Shih-kuan tuần tước rằng Đài Loan sẽ tăng cường tuần tra trong phạm vi 3,5 triệu km2 trên Biển Đông trong bối cảnh Trung Quốc không ngừng dùng sức mạnh quân sự để bành trướng ở khu vực, nhiều chuyên gia cho rằng việc hiện diện quân sự của Đài Loan ở vùng bờ biển phía Tây Nam có thể khiến Bắc Kinh phẫn nộ trong bối cảnh quan hệ hai nước hiện không có mấy chuyển biến tích cực. Ông Ross Feingold, một cố vấn chính trị Mỹ tại Đài Loan cho biết “để đáp trả động thái này của Đài Loan, Trung Quốc có thể có hành động ở Biển Đông, dẫn đến thay đổi to lớn so với nguyên trạng”, “nhưng nếu muốn tỏ rõ sự không hài lòng với Đài Loan, Trung Quốc có thể sẵn sàng tiến hành nhiều cuộc diễn tập hơn trước ở ngay bên ngoài Đài Loan”.
Liên quan đến Ba Bình, yêu sách duy nhất của Đài Loan trên Biển Đông, các học giả cho rằng ít có khả năng Tổng thống Thái Anh Văn sẽ mở rộng kiểm soát trên Biển Đông, thay vào đó, bà sẽ nối tiếp kế hoạch của người tiền nhiệm để phát triển Ba Bình thành “một cơ sở năng lượng mặt trời, phục vụ nghiên cứu biển và cứu trợ nhân đạo”. Ông Andrew Yang, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan từng nhận định “cách tiếp cận chính của Đài Loan là tận dụng quyền lực mềm ở Trường Sa như thế nào, thay vì mở rộng các cơ sở quân sự”, đồng thời dự báo rằng “trong tương lai, cách tiếp cận này sẽ được củng cố hơn nữa, đặc biệt là tăng cường các hoạt động nghiên cứu khoa học biển”.