Bản tin Biển Đông ngày 15/05/2017.
Trung Quốc và Philippines bắt đầu đàm phán về vấn đề Biển Đông
Ngày 14/5, Reuters đưa tin, Đạisứ Philippines tại Trung Quốc Jose Santiago Santa Romana phát biểu với báo giới cho biết nước này và Trung Quốc sẽ bắt đầu các cuộc tham vấn song phương về vấn đề Biển Đông trong tuần này tại Trung Quốc, song nhấn mạnh, chỉ qua một đêm thì hai nước không thể giải quyết được tranh chấp giữa hai bên. Bên cạnh đó, ông Romana cũng khẳng định, việc Tổng thống Duterte tham dự Hội nghị về sáng kiến “một vành đai, một con đường” tại Trung Quốc không có nghĩa Philippines bỏ qua hoặc “từ bỏ” yêu sách chủ quyền tại Biển Đông. Về phần Trung Quốc, khác với mọi lần bộ máy tuyên truyền của Bắc Kinh thường nhanh chóng loan tin theo hướng có lợi cho mình về việc tiến hành đàm phán “một chọi một” với từng nước liên quan trong vấn đề Biển Đông, lần này, chính quyền Tập Cận Bình lại chưa đưa ra thông báo công khai nào về cuộc hội đàm như vậy.
Trung Quốc bị buộc phải thực hiện lời hứa trong vấn đề COC
Theo tin từ tờ Jakarta Post ngày 14/5, tại cuộc gặp diễn ra tại Bắc Kinh ngày 13/5, Ngoại trưởng Indonesia Retno LP Marsudi đã trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị về hàng loạt vấn đề cùng quan tâm, trong đó có vấn đề Biển Đông. Bà Retno LP Marsudi đã yêu cầu Trung Quốc tuân thủ lời hứa của mình về việc đạt được bộ khung COC vào giữa năm nay.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Indonesia Arrmanatha Nasir cho biết, nước này thực sự hy vọng về tiến triển của việc đàm phán COC và hiện Indonesia đang tính đến bước tiếp theo. Ông Arrmanatha Nasir nhấn mạnh Indonesia sẽ đề nghị Trung Quốc đưa ra thời gian rõ ràng để có thể đạt được COC một cách sớm nhất.
Có phải Trung Quốc đang giành chiến thắng ở Biển Đông?
Ngày 13/5, tạp chí The Diplomat đăng bài viết “Có phải Trung Quốc đang giành chiến thắng ở Biển Đông?” của Sukamawani Bela Pertiwi, một giảng viên tại Khoa Quan hệ quốc tế, Đạihọc Nusantara tại Jakarta, Indonesia.
Tác giả bài viết cho rằng sau Philippines, Mỹ cũng đã có cách tiếp cận mềm mỏng hơn đối với Trung Quốc, trong khi các nước còn lại vẫn tiếp tục im lặng.
Lấy ví dụ về tranh chấp Biển Đông, tác giả nhận định Việt Nam và Philippines là hai trong số những nước có yêu sách ở Biển Đông có tiếng nói mạnh mẽ nhất chống lại Trung Quốc trong vấn đề này. Tuy Philippines từng mạnh mẽ kiện Trung Quốc ra Tòa trọng tài quốc tế, nhưng nay, dưới chính quyền Tổng thống Duterte, Manila lại tuyên bố đi theo hướng đàm phán trực tiếp với Trung Quốc – đối tác tiềm năng cho chính sách kinh tế và an ninh của ông Duterte. Tác giả bài viết cho rằng Việt Nam cũng đang đi theo cách tương tự như vậy, thể hiện qua chuyến thăm củaThủ tướng Việt Nam tới Trung Quốc hồi tháng 10 năm ngoái. Các nước yêu sách khác ở Biển Đông thì vẫn tiếp tục theo đuổi cách tiếp cận hòa bình đối với Trung Quốc. Thậm chí, kể cả việc các nước ASEAN không đứng về phía Trung Quốc thì chính sách của những nước này trong vấn đề Biển Đông cũng đã bắt đầu trở nên mềm mỏng. Và trong bối cảnh đó, chính quyền mới của Tổng thống Donald Trump cũng đang thận trọng hơn với Trung Quốc. Điều này khiến nhiều người đặt câu hỏi, phải chăng Trung Quốc đang giành chiến thắng ở BiểnĐông? Câu trả lời là không.
Tác giả bài viết khẳng định tình hình Biển Đông đang có vẻ tạm thời ổn định do các nước đang phải chuyển hướng quan tâm đến những vấn đề cấp bách hơn. Việc có sự cạnh tranh giữa các cường quốc như Trung Quốc và Mỹ không có nghĩa là vấn đề tranh chấp đang sôi sục. Vấn đề Biển Đông có thể tạm thời được xếp ở mức ưu tiên thấp hơn trong chính sách của các nước tranh chấp nhưng giá trị của vấn đề tranh chấp lãnh thổ vẫn luôn được giữ nguyên. Sẽ rất khó để có thể đưa ra kết luận Trung Quốc giành chiến thắng trong tình hình hiện nay.