Trong bài phỏng vấn đăng trên tờ The Australian hôm qua, Bộ trưởng phụ trách phát triển quốc tế và Thái Bình Dương của Úc, thượng nghị sĩ Concetta Fierravanti-Wells chỉ trích việc Trung Quốc nỗ lực tăng cường sức ảnh hưởng, ồ ạt cho các đảo quốc ở Thái Bình Dương vay tiền để thực hiện những dự án cơ sở hạ tầng “vô dụng”.
Bên cạnh đó, những gói vay với điều khoản không rõ ràng, kém ưu đãi của Trung Quốc chỉ khiến các đảo quốc lâm vào cảnh nợ nần chồng chất, đe dọa ổn định kinh tế.
Chính vì thế, bà Fierravanti-Wells kêu gọi các cơ quan phát triển quốc tế bao gồm Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triểu châu Á (ADB) tăng cường sự hiện diện ở Thái Bình Dương do những tổ chức này có chương trình viện trợ giúp phát triển thật sự với điều khoản minh bạch.
Theo Tổ chức Nghiên cứu chính sách quốc tế Viện Lowy (Úc), Trung Quốc chuyển ít nhất 1,8 tỉ USD (40.000 tỉ đồng) bao gồm viện trợ và khoản vay cho các đảo quốc ở Nam Thái Bình Dương trong giai đoạn 2006 – 2016.
Tuy nhiên, một số quốc gia như Tonga, Vanuatu và Samoa đang hứng chịu áp lực tài chính do có quá nhiều khoản vay từ Trung Quốc. Giám đốc Viện Lowy, ông Jonathan Pryke, nhận định: “Mối lo ngại của bà Fierravanti-Wells là có cơ sở. Chương trình viện trợ phát triển của Trung Quốc tại Thái Bình Dương là hình thức cho vay, chúng tôi thật sự không rõ điều khoản”.
Ngay sau phát biểu của bà Fierravanti-Wells, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng chỉ trích bình luận này là sai sự thật, vô trách nhiệm và Bắc Kinh đã gửi công hàm phản đối cho chính phủ Úc. “Viện trợ của Trung Quốc giúp thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội, mang đến nhiều lợi ích cho người dân địa phương. Chúng tôi kỳ vọng một số người ở Úc nên biết tự nhìn lại bản thân mình hơn là chỉ tay và đưa ra bình luận vô trách nhiệm về quốc gia khác”, ông Lục phát biểu.
Úc phản đối quân sự hóa Biển Đông
Đại sứ Úc tại Philippines Amanda Gorely nhấn mạnh Canberra phản đối hành động quân sự hóa ở Biển Đông. Theo đại sứ Úc, những cơ sở mà Trung Quốc đơn phương xây dựng phi pháp trên Biển Đông làm gia tăng căng thẳng trong khu vực và cản trở tự do hàng hải. Bà Gorely đồng thời nhấn mạnh Úc ủng hộ phán quyết ngày 12.7.2016 của Tòa trọng tài quốc tế bác bỏ “đường lưỡi bò” của Trung Quốc ở Biển Đông và xem đây là một trong những nguyên tắc cốt lõi của chính sách ngoại giao.