Ngân hàng thay đổi cách tính lãi suất đối với người gửi tiết kiệm và vay tiền với cách xác định 1 năm là 365 ngày thay vì 360 ngày.
Cách tính lãi trong hoạt động nhận tiền gửi, cấp tín dụng giữa tổ chức tín dụng với khách hàng bắt đầu được áp dụng từ ngày 1/1/2018.
Với các khoản gửi có kỳ hạn trước ngày 1/1/2018, các ngân hàng thực hiện cách tính như cũ cho đến khi hết hạn.
Riêng tiền gửi không kỳ hạn sẽ được áp dụng ngay theo quy định mới.
Đánh giá về quyết định thay đổi cách tính lãi suất, nhiều ý kiến thống nhất cho rằng việc chuẩn mực hóa cách tính lãi suất là cần thiết. Sự thay đổi này cũng tạo thuận lợi khi xử lý những vướng mắc, tranh chấp về lãi suất giữa các nhà băng với khách hàng.
Mặt khác, với cách tính lãi mới, người gửi tiền sẽ nhận lãi ít hơn so với cách tính trước đây, trong khi người vay tiền lại có lợi hơn.
Minh chứng cho điều này, báo Pháp luật TP.HCM dẫn ví dụ của chuyên gia tài chính-ngân hàng Nguyễn Trí Hiếu: Trước đây các nhà băng áp dụng công thức tính lãi suất tiết kiệm như sau: Tiền Lãi = Số tiền gửi x Lãi suất (%/năm) x Số ngày gửi thực/360. Còn hiện tại áp dụng số ngày trong năm là 365 thì người gửi tiền bị thiệt thêm năm ngày. Có nghĩa là số lãi nhận được hằng năm giảm đi một chút.
Đồng quan điểm, TS Bùi Quang Tín, chuyên gia tài chính ngân hàng, dẫn chứng một khách hàng gửi tiết kiệm 220 triệu đồng, kỳ hạn 13 tháng, lãi suất 8,8%/năm, gửi ngày 7-7-2017, đáo hạn ngày 7/8/2018. Lãi suất sẽ được tính như sau: Tiền lãi = 220.000.000 đồng x (365 + 31) x 0,088/360 = 21.296.000 đồng.
Với cách tính lãi suất mới áp dụng, một năm được xác định là 365 ngày, số tiền lãi thực lãnh của khách hàng sẽ chỉ còn 21.004.273 đồng. Điều này cũng có nghĩa số tiền lãi thực lĩnh của khách hàng sẽ giảm 292.000 đồng và người gửi tiền bị thiệt mất năm ngày tính lãi.
Ngược lại, tiền lãi vay sẽ giảm đi mức 0,13% trên dư nợ. Nghĩa là lãi suất của người vay tiền sẽ giảm khoảng 0,13%, tức người vay được hưởng lợi.
Không chỉ người vay có lợi mà với cách tính lãi mới, các ngân hàng có dư nợ tín dụng lớn cũng được nhờ. Ví dụ nếu biên lợi nhuận 2%/năm, nhà băng lợi được 2%/360 x 5, tức được 0,0002%. Như vậy với những nhà băng có dư nợ tín dụng lớn đến hàng trăm ngàn tỷ đồng thì khoản lợi nhuận thu về nhờ cách tính lãi suất kiểu mới là tương đối lớn.
Theo NHNN, việc thay đổi cách tính lãi suất để phù hợp hơn với quy định của Luật Dân sự sửa đổi, bổ sung vừa qua, đồng thời là cơ sở để các ngân hàng thương mại thống nhất cách tính lãi.
Trong thời gian qua, có ngân hàng thực hiện thu lãi theo ngày thực tế 365 hoặc 366 ngày, nhưng khi quy đổi lãi năm thỏa thuận trên hợp đồng về lãi suất ngày thì tính trên số ngày quy ước là 360 ngày, dẫn đến vướng mắc khó giải quyết, thậm chí khiếu nại kéo dài giữa khách hàng và ngân hàng về việc áp dụng số ngày trong một năm để tính, thu, trả lãi.