Các quan chức cao cấp của Đảng Cộng sản Trung Quốc đang thay phiên nhau tới thăm các quốc gia châu Phi. Ông Lật Chiến Thư – một trợ lý thân cận của Chủ tịch Tập Cận Bình và là Chủ tịch Ủy ban Thường vụ Quốc hội Nhân dân – đã đến thăm Ethiopia, Mozambique và Namibia vào tháng 5. Ông Uông Dương, Chủ tịch Ủy ban Toàn quốc Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc, đang có chuyến công du Cộng hòa Congo, Uganda và Kenya từ ngày 11/6 đến ngày 20/6.
Trung Quốc đã dùng sức mạnh kinh tế để gia tăng áp lức lên các quốc gia châu Phi, “ép” các quốc gia này phải nhìn cùng hướng với Bắc Kinh về vấn đề Đài Loan. Hai nước Sao Tome và Principe đã cắt đứt quan hệ với Đài Loan vào cuối năm 2016. Theo tờ Liberty Times của Đài Loan, Burkina Faso đã nhận được ít nhất 1,5 tỷ USD viện trợ từ Trung Quốc kể từ năm ngoái, và quốc gia Tây Phi này vào tháng Năm cũng đã không còn giữ quan hệ ngoại giao với Đài Bắc và chuyển sang làm bạn với Bắc Kinh.
Tính tới thời điểm này, chỉ còn lại duy nhất Swaziland là nước cuối cùng của 54 quốc gia châu Phi – và một trong 18 quốc gia trên thế giới vẫn còn duy trì quan hệ chính thức với Đài Loan – hòn đảo mà Bắc Kinh tự nhận là của mình.
Có nhiều đàn ông Trung Quốc khi công tác tại châu Phi đã lập gia đình với phụ nữ bản địa. (Ảnh: The Atlantic)
Theo Tân Hoa Xã, vào cuối tháng Năm, các quan chức chính phủ và ngân hàng trung ương của một số nước châu Phi đã thảo luận về khả năng lấy Nhân dân tệ làm đồng tiền dự trữ. Một người tham dự diễn đàn này tại thủ đô của Zimbabwe, ông Harare, cho biết việc dùng đồng Nhân dân tệ sẽ tạo thuận lợi cho việc giao dịch với Trung Quốc, .
Vào năm ngoái, thương mại của Trung Quốc với các nước châu Phi đạt 170 tỷ USD, tăng 130% so với một thập kỷ trước đó. Giao dịch bằng đồng Nhân dân tệ cũng tăng tương ứng. Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh cũng đã đưa các nước châu Phi vào “tầm ngắm”.
Ngoài các nguồn lợi trước mắt về kinh tế, Trung Quốc còn thu hút các quốc gia châu Phi bằng những yếu tố khác, trong đó phải kể đến mô hình chính trị của Bắc Kinh, một cách tự nhiên, không đặt vấn đề về dân chủ khi hợp tác với các quốc gia châu Phi, điều mà Mỹ hay các quốc gia châu Âu thường đòi hỏi.
Tổng thống Zimbabwe Emmerson Mnangagwa, trong chuyến thăm Trung Quốc vào tháng 4, đã hết lời ca ngợi “tư tưởng Tập Cận Bình” và nói rằng tư tưởng này đã truyền cảm hứng cho ông phát triển một triết lý xã hội độc đáo cho Zimbabwe, theo China Daily.
Ông Mnangagwa lên nắm quyền sau khi Tổng thống Robert Mugabe từ chức vào tháng 11/2017, chấm dứt 37 năm cai trị độc tài. Người dân Zimbabwe và các quốc gia tự do hy vọng ông Mnangagwa sẽ là một đại diện cho lực lượng dân chủ, nhưng ông nhanh chóng hướng về Trung Quốc và sử dụng các biện pháp cứng rắn trong việc cai trị đất nước.