Chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc bắt đầu vào thời điểm khá bất lợi cho nền kinh tế Trung Quốc.
Ảnh minh họa: iStock
Hậu quả của chiến tranh thương mại
Trong những tuần gần đây, tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang chững lại nhanh hơn nhiều so với dự tính. Điều đó đồng nghĩa với việc các đối tác thương mại lớn của Trung Quốc, bao gồm Mỹ, châu Âu và những tập đoàn quốc tế lớn cũng sẽ bị ảnh hưởng.
Thêm vào đó, chiến tranh thương mại với Mỹ sẽ gây thêm khó khăn cho Trung Quốc. Cả hai bên đều tuyên bố áp thuế nhập khẩu với giá trị lên tới 50 tỉ USD đối với sản phẩm của quốc gia còn lại. Tổng thống Mỹ Donald Trump còn đe dọa sẽ áp thuế bổ sung lên 200 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc.
“Mâu thuẫn thương mại đang gia tăng vào thời điểm nhiều người tỏ ra nghi ngờ về bức tranh toàn cảnh nền kinh tế nội địa,” Mark Williams – nhà kinh tế học châu Á tại cơ quan nghiên cứu Capital Economics – viết trong bản ghi chú.
Nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng vượt bậc vào năm ngoái, đạt mức 6,9% theo số liệu chính phủ. Tốc độ tăng trưởng tiếp tục được giữ vững vào đầu năm nay, nhưng nhiều nhà kinh tế cho rằng quốc gia này sẽ khó có thể giữ mức tăng trưởng lâu hơn. Các dấu hiệu giảm sút đang bắt đầu xuất hiện.
Dữ liệu kinh tế chính thức trong tháng vừa qua cho thấy tăng trưởng trong những lĩnh vực quan trọng như xuất khẩu, đầu tư từ công ty và mức tiêu thụ của người tiêu dùng đều giảm so với cùng kì năm ngoái.
Louis Kuijs, trưởng nhóm các nhà kinh tế học khu vực châu Á tại cơ quan nghiên cứu Oxford Economics, cho biết: “Các con số thể hiện những dấu hiệu suy giảm trong tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc, và chúng tôi đoán tình trạng này sẽ tiếp tục diễn ra”.
Ông đoán nền kinh tế Trung Quốc sẽ tăng 6,4% trong năm nay, hoặc ít hơn một chút so với mục tiêu tăng trưởng của chính phủ là 6,5%. Nhiều nhà phân tích đã đặt ra câu hỏi về tính chính xác của số liệu mà chính phủ Trung Quốc cung cấp.
Việc tham gia sâu hơn vào chiến tranh thương mại với Mỹ sẽ khiến tình hình trở nên xấu hơn.
Haibin Zhu, nhà kinh tế học về Trung Quốc tại JPMorgan, ước tính rằng thuế quan Mỹ áp lên hàng hóa Trung Quốc có thể lấy đi từ 0,1% tới 0,5% tốc độ tăng trưởng kinh tế của quốc gia này, tùy thuộc vào mức độ của các mức thuế.
Ngoài ra, thuế quan còn gây ra những ảnh hưởng gián tiếp khác, khiến các doanh nghiệp e ngại hơn khi đầu tư hoặc đưa ra quyết định đối với hàng hóa Trung Quốc, ông Zhu nói thêm.
Tăng trưởng chững lại
Nhà kinh tế học Williams nhận xét: “Tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc sẽ giảm trong 6 tháng cuối năm”.
Một vài nhà kinh tế học cho biết lí do chính cho sự suy thoái rõ rệt là chính phủ Trung Quốc đang nỗ lực kiềm chế các khoản nợ khổng lồ trong nước. Con số này đã tăng mạnh từ cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 10 năm trước đây.
Theo Ngân hàng Thanh toán Quốc tế, tới giữa năm ngoái, số nợ đã gấp 2,5 lần tổng giá trị nền kinh tế Trung Quốc.
Ông Tập Cận Bình và các quan chức cấp cao đã bàn luận về việc giảm rủi ro trong hệ thống tài chính Trung Quốc.
Các nhà phân tích tỏ ra hoài nghi về nỗ lực của chính phủ trong việc xử lí các khoản nợ, nhưng nhiều người cho biết các phương án đã trở nên có ý nghĩa hơn và bắt đầu giúp cải thiện tăng trưởng. Tuy nhiên, chiến tranh thương mại có thể sẽ gây rắc rối lớn.
“Mâu thuẫn thương mại Mỹ-Trung diễn ra vào thời điểm Trung Quốc nỗ lực giảm nợ và giảm các nguy cơ tài chính”.
Nếu hàng loạt thuế quan của Mỹ gây thiệt hại cho nền kinh tế Trung Quốc, các nhà phân tích cho rằng chính quyền Bắc Kinh sẽ tính tới phương án đối phó với rủi ro.
“Các lãnh đạo Trung Quốc tự tin rằng họ có khả năng nới lỏng chính sách để ứng phó với thiệt hại nếu cần thiết,” ông Williams nói.
Sau các mối đe dọa thương mại mới nhất từ Mỹ, Thống đốc Ngân hàng nhà nước Trung Quốc Yi Gang thông báo rằng: “Trung Quốc có đủ khả năng để đối phó với tất cả các loại tranh chấp thương mại.”
Vài nhà phân tích nhấn mạnh rằng vẫn có những điểm sáng cho nền kinh tế Trung Quốc. Betty Wang, nhà kinh tế cấp cao tại ngân hàng Australia ANZ, chỉ ra rằng lĩnh vực sản xuất và bất động sản – hai ngành góp phần lớn vào tăng trưởng kinh tế – vẫn đang phát triển tốt.
“Có những dấu hiệu tích cực trong nền kinh tế, điều đó giúp chúng ta không quá bi quan vào tình hình kinh tế tương lai,”ông Wang nói.