Quốc đảo Maldives, với 1.190 đảo san hô, có vị trí trọng yếu trên tuyến đường hàng hải mà Bắc Kinh nhắm tới trong việc mở rộng Vành đai Con đường.
Thất bại bất ngờ của Tổng thống Abdulla Yameen trong cuộc bầu cử tuần này đã mở đường cho lãnh đạo đảng đối lập, người chiến thắng, ông Ibrahim Mohamed Solih.
Quốc đảo thuộc Ấn Độ Dương, Maldives đang theo chân Malaysia, nơi mà hồi tháng Năm, Thủ tướng Najib Razak đã bị bỏ phiếu bất tín và hiện đang đối mặt với những cáo buộc tham nhũng bởi chính phủ kế nhiệm ông Mahathir Mohamad.
Các cử tri Sri Lanka trong năm 2015 cũng với cách tương tự đã chấm dứt chính quyền của Tổng thống Mahinda Rajapaksa.
Ký giả Brahma Chellaney, tác giả cuốn sách “Water, Peace, and War” (Nước, Hoà bình và Chiến tranh) đã có một bài xã luận đăng tải trên tờ Nikkei, nhận định vai trò của Bắc Kinh trong cuộc bầu cử Tổng thống Maldives:
Trong cả 3 trường hợp, đều thấy cái bóng lờ mờ bao phủ của Bắc Kinh. Ông Yameen đã ký kết các thoả thuận tài chính và đầu tư lớn với Trung Quốc, và tương tự như trường hợp của ông Najib (Malaysia) và ông Rajapaksa (Sri Lanka), ông Yameen bị đối thủ cáo buộc rằng ông đã nhận được tiền đầu tư của Trung Quốc cho “gói thầu” tái cử.
Ứng viên Tổng thống đảng đối lập Maldives Ibrahim Mohamed Solih đã vui mừng trong khi tuần hành đường phố với những người ủng hộ tại Male, Maldives hôm 22/9/2018. (Ảnh: AP Photo/Eranga Jayawardena)
Các nhà điều tra người Malaysia đang xem xét khả năng liệu Trung Quốc có “cung cấp vốn cho gói thầu tái cử” của ông Najib hay không.
Tờ The New York Times đưa tin hồi tháng Sáu, công ty China Harbor Engineering Trung Quốc (CHEC) đã bị cáo buộc chi 7,6 triệu USD cho chiến dịch của ông Rajapaksa. Tuy nhiên, cả ông Rajapaksa và CHEC đều bác bỏ cáo buộc này, nhưng chính phủ mới của Tổng thống Maithripala Sirisena đã kêu gọi điều tra vụ việc.
Trung Quốc, người hậu thuẫn chính của ông Yameen, đã đầu tư vào người ủng hộ họ, nhằm mở rộng sự ảnh hưởng của Bắc Kinh trong quần đảo chiến lược của người Maldives. Đổi lại, ông Yameen tận dụng sự chống lưng của Trung Quốc để bẻ gãy phe đối lập và làm suy yếu các thể chế quốc gia, bao gồm cả hệ thống tư pháp và Uỷ ban bầu cử.
Maldives với dân số chỉ 450.000 người, nhưng chiếm vị trí trọng yếu trên làn đường vận chuyển, khiến hòn đảo nhỏ trở nên quan trọng đối với an ninh khu vực Ấn Độ Dương.
Hòn đảo nhỏ Maldives nằm tại vị trí quan trọng mà Bắc Kinh nhắm tới nhằm mở rộng Vành đai Con đường. (Ảnh: enchantingtravels)
Sự thất bại thảm hại của ông Yameen trong tuần này đã trở thành một vật cản ngáng đường tham vọng hàng hải của Trung Quốc trong khu vực.
Sự thất bại này xảy đến trong bối cảnh Bắc Kinh đang phải đối mặt với một làn sóng phản đối mạnh mẽ hơn bao giờ hết từ nhiều quốc gia đối với dự án Vành đai Con đường – một chương trình xây dựng cơ sở hạ tầng được đánh giá là công cụ để Trung Quốc có thể “chiếm đoạt các quốc gia dễ tổn thương” thông qua hình thức cho vay “bẫy nợ”.
Cuộc bầu cử Maldives đại diện cho trường hợp mới nhất của một cuộc bầu cử dân chủ có sự dàn xếp của Bắc Kinh, tuy nhiên, cuộc bầu cử này cũng nằm trong sự giám sát của Hoa Kỳ và Liên Hợp Quốc với lời cảnh báo sẽ “có biện pháp phù hợp” nếu thiếu tự do và công bằng.
Dự án Vành đai Con đường cũng đang vấp phải những cú va chạm nảy lửa với quốc gia đồng minh thân cận của Trung Quốc là Pakistan, nơi mà chính phủ mới đã thắt lưng buộc bụng chi tiêu và thiết lập một quá trình đánh giá lại các dự án liên quan tới Trung Quốc.