Những hình ảnh được đăng trên mạng xã hội gần đây cho thấy một tàu đổ bộ lớp 072II của quân đội Trung Quốc mang tên Haiyan Shan chở theo súng điện từ đã rời cảng. Đây có thể là bước đi chiến lược của Trung Quốc trong cuộc chạy đua với Mỹ ở khu vực.
Theo tờ Task & Purpose của Mỹ hôm 29/12/2018 đưa tin những hình ảnh được đăng trên mạng xã hội gần đây cho thấy một tàu đổ bộ lớp 072II của quân đội Trung Quốc mang tên Haiyan Shan chở theo súng điện từ đã rời cảng. Trước đó dựa theo các tài liệu của giới tình báo Mỹ trong năm 2018 được kênh CNBC tiết lộ, nhiều chuyên gia Mỹ cho rằng Trung Quốc có khả năng lắp đặt súng điện từ trên tàu khu trục từ năm 2025. Đây có thể là bước đi chiến lược của Trung Quốc trong cuộc chạy đua với Mỹ. Súng điện từ hoạt động trên nguyên lý dùng lực từ trường để phóng đạn ở tốc độ siêu thanh. Từ lâu, Mỹ đã coi súng điện từ là ưu tiên trong cuộc đua nâng cấp công nghệ quốc phòng. Năm 2017, Văn phòng Nghiên cứu Hải quân Mỹ (ONR) đã thử nghệm phóng loạt đạn bằng súng điện từ.
Theo văn phòng nghiên cứu Hải quân Mỹ, súng điện từ thực sự là “nhân tố thay đổi cuộc chơi trên mặt trận”. Kênh RT (Nga) đánh giá súng điện từ có thể chuyển cán cân sức mạnh hải quân từ hàng không mẫu hạm sang tàu chiến mặt nước. Từ giữa những năm 2000, Mỹ đã chi hàng trăm triệu dành cho chương trình súng điện từ. Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng Quốc gia của Mỹ năm 2019 có dành 20 triệu USD đầu tư cho chương trình súng điện từ của quân đội Mỹ.
Trước đó, tờ Thời báo Hoàn cầu hôm 11/11/2018 đã đưa tin, Trung Quốc đã phát triển hệ thống vũ khí laser mới LW-30 có thể phát hiện máy bay không người lái, ngăn chặn hoạt động trinh sát chiến thuật và tấn công đường không của kẻ địch. Vũ khí này có thể được triển khai trên khu vực Tây Tạng và các đảo ở Biển Đông. Được biết, vũ khí laser có thể triển khai dưới 3 dạng, gồm: loại gắn vũ khí laser vào vệ tinh nhân tạo, có thể tấn công các tên lửa liên lục địa đang trong giai đoạn đầu cất cánh, hoặc tấn công các vệ tinh của đối phương trên quỹ đạo. Loại lắp đặt trên mặt đất, có thể bắn hạ các máy bay hoặc vệ tinh; lắp đặt trên tàu để bắn tên lửa và máy bay không người lái tấn công đến. Và loại gắn trên máy bay để tấn công máy bay hoặc tên lửa của đối phương.
Giới chuyên gia quân sự Trung Quốc cho rằng vũ khí điện tử và laser mới của nước này rất phù hợp với các nhiệm vụ ở Tây Tạng và Biển Đông. Tập đoàn Công nghiệp và Khoa học hàng không Trung Quốc (CASIC) hôm 6/11/2018 lần đầu công bố tổ hợp vũ khí laser LW-30 tại Triển lãm Hàng không Chu Hải thuộc tỉnh Quảng Đông. Tổ hợp này bao gồm một xe chỉ huy và liên lạc, xe chiến đấu với pháo laser và thiết bị hỗ trợ. CASIC cho biết LW-30 được thiết kế để theo dõi và vô hiệu hóa các UAV, các loại máy bay hạng nhẹ và hệ thống dẫn đường quang điện tử trên vũ khí đối phương. Pháo laser của LW-30 có thể phát chùm tia có công suất lên tới 30 kW, phá hủy mục tiêu ở khoảng cách 25 km. LW-30 có thể hoạt động độc lập hoặc được tích hợp vào các hệ thống vũ khí phòng không truyền thống của quân đội Trung Quốc. Vũ khí laser và các hệ thống chống máy bay không người lái hiện được Bắc Kinh chú trọng phát triển nhằm bắt kịp với công nghệ UAV của Mỹ, cũng như gia tăng năng lực tình báo và khả năng tấn công của quân đội Trung Quốc. Cùng với các loại vũ khí laser, Trung Quốc được cho là đã phát triển các loại thiết bị khác có thể hỗ trợ vũ khí laser như hệ thống rađa, tác chiến điện tử… Theo báo Bưu điện Hoa nam buổi sáng tháng 6/2018 cho biết, Trung Quốc đã sẵn sàng xây dựng một hệ thống radar cực mạnh ở thành phố Tam Á, đảo Hải Nam, có phạm vi hoạt động đến tận Singapore, cách đó 2.000km. Đây sẽ là hệ thống radar mạnh nhất ở Biển Đông. Dù có được sử dụng để tạo ra các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt hay không thì nó vẫn sẽ có nhiều ứng dụng trong quân sự, như nâng cao năng lực tác chiến tàu ngầm của Trung Quốc và làm gián đoạn mạng lưới thông tin liên lạc của các quốc gia khác bằng cách tạo ra một “hố đen” trong bầu khí quyển. Theo Chương trình Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ), nhiều trạm radar đã mọc lên ở Châu Viên, Chữ Thập, Ga Ven, Tư Nghĩa, Vành Khăn, Gạc Ma và Xu Bi. Đặc biệt, hệ thống ở Châu Viên được cho là radar tần số cao, với tầm hoạt động lên tới 300 km. “Nếu đúng là radar tần số cao, nó sẽ tăng cường đáng kể khả năng của Trung Quốc theo dõi tàu và máy bay ở Biển Đông. Đá Châu Viên là nơi thích hợp cho việc lắp đặt loại radar này vì nằm ở cực nam của Trường Sa. Có nghĩa đó là nơi tốt nhất nếu bạn muốn radar cảnh báo sớm theo dõi mọi tàu bè và phi cơ đến từ eo biển Malacca và những khu vực khác nằm ở phía Nam, chẳng hạn như Singapore.
Trung Quốc được cho là đã từng sử dụng các loại vũ khí điện từ hay laser. Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết 2 phi công Mỹ đã bị tổn thương mắt do tia laser chiếu từ căn cứ hải quân Trung Quốc ở Djibouti. Các quan chức Mỹ đã khiếu nại ngoại giao đến Bắc Kinh và yêu cầu điều tra. Công nghệ laser là một phần trong nỗ lực hiện đại hóa công nghệ và trang thiết bị của Trung Quốc. Nước này đã phát triển vũ khí laser, từ các tia laser năng lượng thấp đến hệ thống vũ khí chiến lược năng lượng cao. Tháng 5/2018, Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Mỹ xác nhận, tại khu vực biển phía Đông Trung Quốc (Biển Hoa Đông), các phi công quân đội Mỹ từng bị Trung Quốc tấn công bằng vũ khí laser có khả năng gây mù mắt, số lần tấn công đã lên đến hơn 20 lần, lần đầu tiên xảy ra vào tháng 9/2017. Cơ quan truyền thông Mỹ nhận định, chính quyền Trung Quốc đã huấn luyện ngư dân Trung Quốc làm “dân quân biển” và họ đã sử dụng vũ khí laser để tấn công quân đội Mỹ; quân đội Trung Quốc đang gia tăng việc sử dụng vũ khí laser gây mù mắt. Mới đây trang mạng “Tuần san Hàng không và Công nghệ Vũ trụ” của Mỹ đưa tin ở khu vực biển Hoa Đông, Trung Quốc có hơn 20 lần tấn công laser nhắm vào phi công Mỹ, loại laser này có thể làm các phi công bị mù lòa, hoặc gây thảm kịch rơi máy bay chết người. Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ xác nhận, trong số vụ tấn công bằng laser này có khi đến từ trên đất liền của Trung Quốc và có khi đến từ một số tàu đánh cá.