Giới truyền thông Trung Quốc mới đây cho biết, Công ty đóng tàu quốc tế Trung Quốc (CSOI) đang phát triển một loại tàu mặt nước nhỏ không người lái có tên JARI USV. Tàu này nặng 20 tấn, dài 15m, nhỏ hơn rất nhiều so với các tàu khu trục Type -055 của hải quân Trung Quốc nhưng có cùng nhiệm vụ: chống ngầm, chống tàu mặt nước và cả phòng không.
Theo đó, JARI USV được trang bị các cảm biến điện-quang, radar mảng pha, thiết bị thủy âm, 8 ống phóng thẳng đứng, một ống phóng ngư lôi và một súng gắn phía mũi tàu, một dàn phóng rocket. Theo các thông tin giới thiệu sản phẩm, tàu robot của Trung Quốc có vẻ được chế tạo theo hình thức module, có thể tái cấu hình để thực hiện các nhiệm vụ khác nhau, nhưng chưa rõ nhiệm vụ gì là chủ chốt. Trong video giới thiệu, JARI bắn hạ các máy baykhông người lái, đánh chìm tàu ngầm, tàu mặt nước… Theo tin của Navy Recognition, tàu có thể được điều khiển từ một trạm đặt trên đất liền, hoặc từ tàu mẹ; Tốc độ của tàu đạt gần 80km/h, tầm hoạt động hơn 900km. JARI USV sẽ được biên chế cho hải quân Trung Quốc và có cả phiên bản xuất khẩu. Hiện nguyên mẫu JARI USV đang được vận hành thử nghiệm ở Trung Quốc.
Giới chuyên gia cho rằng, với việc nghiên cứu, chế tạo tàu JARI USV, nhiều khả năng Trung Quốc sẽ ưu tiên biên chế cho Hạm đội Nam Hải nhằm nâng cao năng lực tác chiến của quân đội Trung Quốc ở Biển Đông. Nếu Trung Quốc đưa JARI USV ra Biển Đông sẽ là hành động vô cùng nguy hiểm, nó không chỉ xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán hợp pháp của các nước ven Biển Đông mà còn gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động tự do hàng hải trong khu vực. Ngoài ra, cùng với việc triển khai JARI USV, năng lực tác chiến của Trung Quốc trên Biển Đông sẽ vượt xa so với các nước trong khu vực, hành động này sẽ đe dọa nghiêm trọng hòa bình, ổn định ở Biển Đông.
Ngoài Trung Quốc, Mỹ cũng đang thảo luận về mong muốn phát triển các công nghệ không người lái để tích hợp vào tàu chiến đấu mặt nước và tàu ngầm. Trong khi Trung Quốc mới chỉ trưng bày mô hình của tàu chiến robot, Mỹ đang phát triển các tàu chiến đấu mặt nước không người lái cỡ lớn và cỡ vừa, có thể hoặc không người lái, hoặc mang theo thủy thủ đoàn, tùy tình huống và nhiệm vụ. Theo chuẩn đô đốc RonBoxall, hải quân Mỹ đang dần tích hợp ngày càng nhiều các tàu không người lái vào hạm đội của họ. Trong thời gian trước mắt, các tàu này vẫn có thủy thủ đoàn. “Tôi cho rằng chúng chưa thể tự lái ngay lập tức”, ông Boxall nói. “Chúng tôi sẽ thiết kế các con tàu này với ý tưởng rằng trong thời gian trước mắt sẽ có người trên tàu. Và sẽ đến lúc tàu không cần người lái hoàn toàn khi chúng tôi thấy rằng công nghệ và cách thức sử dụng chúng đã hoàn thiện”. Ông Boxall nói hải quân Mỹ sẽ cần thời gian để tin tưởng hoàn toàn công nghệ không người lái này trong các cuộc thử nghiệm, ví dụ với lực lượng tuần duyên Mỹ, chịu trách nhiệm đảm bảo lưu thông hàng hải an toàn ở vùng biển xung quanh nước Mỹ, nhưng rồi các tàu kiểu này sẽ được hoàn thiện trong tương lai với vai trò là các tàu mang cảm biến và kể cả vũ khí.