Trong lúc hội nghị Mỹ – Triều lần hai đang diễn ra tại Hà Nội thì tại Mỹ phiên điều trần Cohen được cho là nhằm làm mất uy tín của Trump trên toàn thế giới.
Michael Cohen tại rời tòa án ở New York sau khi bị tuyên án hôm 12
Chính ngày 28/2 diễn ra phiên họp chính thức của hội nghị thượng đỉnh lần hai giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un tại Hà Nội thì ở bên kia bán cầu, Ủy ban Giám sát Hạ viện do đảng Dân chủ dẫn đầu tiến hành phiên điều trần công khai đối với Michael Cohen, cựu luật sư của Trump.
Trong phiên điều trần kéo dài 7 giờ, Cohen trở thành nhân chứng cấp cao nhất chống lại một tổng thống đương nhiệm kể từ khi cựu cố vấn Nhà Trắng John Dean đứng ra chống lại tổng thống Richard Nixon, theo Politico.
“Tôi cảm thấy xấu hổ vì tôi biết rõ Trump là người thế nào. Ông ấy là một người phân biệt chủng tộc, bịp bợm và dối trá”, Cohen phát biểu mở đầu buổi điều trần, đồng thời xin lỗi các nghị sĩ vì đã nói dối họ trong phiên điều trần trước đó.
Điều quan trọng nhất đối với các nhà phê bình Tổng thống là Cohen đã chuyển cho quốc hội tài liệu cho thấy giá trị tài sản cá nhân của Trump cùng các khoản bồi hoàn và bằng chứng có thể đe dọa Tổng thống. Một trong số các tài liệu với tiêu đề “Tóm tắt giá trị tài sản ròng của Donald J. Trump tính đến ngày 31/3/2013” cho thấy Trump sở hữu tài sản ròng khoảng 8,6 tỷ USD.
Cohen nói với các luật sư rằng tài liệu ông cung cấp cho ủy ban Hạ viện chứng minh Trump có hành vi bất hợp pháp và đã vẽ ra bức tranh sai lệch về tài sản cá nhân để được đảm bảo các khoản vay từ Deutsche Bank và có tên trong danh sách những người giàu nhất thế giới do tạp chí Forbes bình chọn.
“Theo những gì tôi biết thì Trump đã thổi phồng tài sản cá nhân của mình nhằm được vào danh sách những người giàu nhất thế giới của Forbes rồi lại hạ xuống để được giảm thuế bất động sản”, Cohen khẳng định, nói thêm rằng mọi việc được thực hiện theo chỉ đạo của Trump.
Cohen, người dự kiến sẽ tường trình vào tháng 5 sau khi nhận tội nói dối quốc hội và các sai phạm tài chính liên quan đến các khoản thanh toán hồi tháng 12 năm ngoái, bày tỏ sự hối hận vì đã làm việc hơn một thập niên cho Trump. Cựu luật sư cũng cảnh báo những người đảng Cộng hòa đang tiếp tục bảo vệ Trump có thể có kết cục như ông.
Cohen nói với các luật sư rằng Trump trực tiếp ra lệnh cho ông nói dối mọi người về việc Tổng thống không biết các khoản thanh toán, bao gồm cả Đệ nhất phu nhân Melania Trump. Tổng thống nhiều lần khẳng định ông không biết việc chi trả cho Daniels.
Cohen cáo buộc con trai lớn của Tổng thống là Donald Trump Jr. và giám đốc tài chính lâu năm của Trump Organization Allen Weisselberg đã ký séc hoàn trả cho ông các khoản thanh toán. Cựu luật sư khẳng định đã thông báo cho Trump Jr. và Ivanka Trump, con gái lớn của Tổng thống Mỹ, về quá trình nỗ lực của Trump Organization để xây dựng Tháp Trump ở Moskva. Cohen nhận tội nói dối quốc hội về thời điểm thỏa thuận Tháp Trump ở Moskva và nói rằng ông đã lừa dối các nhà lập pháp để bảo vệ Trump tránh vướng thêm rắc rối pháp lý.
Ban đầu, đảng Dân chủ nói rằng lời khai của Cohen sẽ không đề cập đến các chủ đề thuộc phạm vi điều tra của của công tố viên đặc biệt Robert Mueller cũng như cáo buộc Nga can thiệp cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Tuy nhiên, trong phát biểu mở đầu, Cohen đã thảo luận về các cuộc điều tra liên bang.
Cohen (cà vạt xanh) tại phiên điều trần trước Ủy ban Giám sát Hạ viện hôm 27/2. Ảnh: AFP.
Cohen nói rằng ông biết các hành vi phạm tội khác của Tổng thống nhưng không thể thảo luận vì cuộc điều tra liên bang đang diễn ra, cho thấy các công tố viên ở quận Nam New York vẫn điều tra Trump.
Cựu luật sư khẳng định duy trì “liên lạc thường xuyên” với các công tố viên liên bang ở New York về các cuộc điều tra đang diễn ra, bao gồm các cuộc diều tra đối với Trump. Cohen cũng cho biết văn phòng công tố viên Mỹ đã hướng dẫn ông không trả lời những câu hỏi về những gì đã thảo luận trong lần cuối ông liên lạc với Tổng thống hoặc những người đại diện Tổng thống.
Trong một tiết lộ, Cohen đưa ra lời khai mâu thuẫn với lời khai bằng văn bản của Tổng thống vào năm ngoái với công tố viên đặc biệt bằng cách kể lại cuộc trò chuyện giữa người bạn lâu năm của Trump là Roger Stone với Julian Assange, người sáng lập WikiLeaks, tại Tháp Trump tháng 7/2016.
Trong cuộc gọi đó, Assange đã nói với Stone rằng trong vòng vài ngày tới, sẽ có lượng lớn email được tiết lộ có thể hủy hoại chiến dịch tranh cử của Hillary Clinton, đối thủ của Trump trong chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016.
“Trump trả lời bằng cách tuyên bố “sẽ không tuyệt lắm đâu”, Cohen khai. Trong một thông báo, WikiLeaks cho biết Assange chưa bao giờ gọi điện thoại cho Roger Stone. Trong email gửi tới Politico, Stone đã bác bỏ lời khai có liên quan đến ông. “Tuyên bố của Cohen hoàn toàn không đúng sự thật”, Stone viết. Stone tháng trước bị truy tố trong cuộc điều tra của Mueller vì đã nói dối quốc hội và cản trở cuộc điều tra về Nga của các nhà lập pháp.
Đảng Dân chủ xem xét kỹ lưỡng những tuyên bố của Cohen về cuộc trò chuyện của Trump với Stone. Nghị sĩ Debbie Wasserman Schultz ở Florida, chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ vào thời điểm WikiLeaks công bố email bị rò rỉ từ chiến dịch tranh cử của Clinton, đã hỏi Cohen về vai trò của Stone với tư cách là bạn tâm giao lâu năm và cố vấn cho chiến dịch tranh cử của Trump.
“Ông ấy thường xuyên liên lạc với Trump và Trump rất vui khi nhận những cuộc gọi”, Cohen nói, nhấn mạnh thêm rằng mong muốn giành chiến thắng của Trump khiến ông làm việc với bất cứ ai.
Cohen cũng cung cấp những chi tiết mới về việc Trump biết rõ cuộc gặp ở Tháp Trump vào tháng 6/2016 liên quan đến luật sư Nga Natalia Veselnitskaya, người đề nghị cung cấp bằng chứng bất lợi liên quan đến Clinton, với Trump Jr. và quan chức cấp cao khác của chiến dịch tranh cử. Cohen nói con trai của Tổng thống bước vào phòng và đi về phía sau bàn làm việc của cha, thì thầm “cuộc họp đã được sắp xếp xong”.
“Tôi nhớ Trump nói ‘được thôi, tốt, hãy nói cho bố biết”, Cohen khai, lưu ý Trump từng nói rằng con trai ông sẽ không bao giờ tự ý sắp xếp bất kỳ cuộc họp nào mà không hỏi ý kiến cha.
Tuy nhiên, Cohen cũng thừa nhận ông không có bằng chứng trực tiếp về sự thông đồng giữa Trump hay chiến dịch tranh cử của ông với Nga.
Một luật sư của Trump không lập tức trả lời yêu cầu bình luận. Người phát ngôn của Mueller từ chối bình luận khi được hỏi về lời khai của Cohen. Người phát ngôn cho văn phòng công tố viên Mỹ ở quận Nam New York, nơi Cohen thỏa thuận nhận tội, cũng từ chối bình luận.
Chiến dịch tranh cử năm 2020 của Trump ra thông báo gọi Cohen là “kẻ phạm tội ác, một luật sư không có nguyên tắc và một kẻ khai man bị kết án”.
Trong phiên điều trần, các nghị sĩ đảng Cộng hòa mô tả Cohen là một nhân chứng không đáng tin, người tìm cách thăng tiến hơn là bảo vệ Tổng thống. Nghị sĩ Jim Jordan cho rằng Cohen đang tự cho mình là người làm việc cho Nhà Trắng, trong khi nghị sĩ Paul Gosar gọi Cohen là “kẻ nói dối bệnh hoạn”.
Một nghị sĩ đảng Cộng hòa ở bang Bắc Carolina hỏi Cohen rằng liệu ông có cam kết không theo đuổi một hợp đồng sách hay phim ảnh, làm việc cho một mạng lưới truyền hình hay chạy đua vào văn phòng chính trị. Cohen trả lời rằng ông sẽ không cam kết như vậy.
Đảng Cộng hòa cũng cho rằng việc Cohen xuất hiện tại phiên điều trần có thể nhằm được giảm án tù. Cohen phản bác quan điểm này. “Tôi ước gì được như thế nhưng đó không phải sự thật”, cựu luật sư của Tổng thống cho hay.
Trang American Thinhker cho rằng phiên điều trần kéo dài thế này là chưa từng có tiền lệ. “Chưa bao giờ có cảnh tượng nào hỗn độn hơn, xuyên tạc hơn và thậm chí hèn hạ hơn”, American Thinhker nhận định.
Theo trang này, trong khi Tổng thống Mỹ đang ở Việt Nam để tiến hành hội nghị thượng đỉnh giải trừ hạt nhân với Triều Tiên thì đảng Dân chủ dùng phiên điều trần để làm giảm uy tín của ông trên toàn thế giới. “Với đặc điểm sa đọa của đảng Dân chủ hiện đại, bầu không khí giống như rạp xiếc là có thể dự đoán được. Nhưng thời gian sự kiện được hiểu là họ quan tâm đến việc luận tội Tổng thống Trump hơn là giải trừ hạt nhân”, trang này cho hay, thêm rằng phần lớn câu hỏi của đảng Dân chủ không liên quan đến cuộc bầu cử của Trump hay chính quyền của ông. “Họ thậm chí hỏi liệu Trump có từng đánh Melania, sử dụng ma túy hay chi tiền cho việc phá thai. Cohen đều trả lời không”.