Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã chỉ trích hoạt động xây đảo, quân sự hóa của Trung Quốc tại Biển Đông, đồng thời khẳng định Washington sẽ can thiệp và bảo vệ nếu Philippines bị tấn công vũ trang.
Ông Pompeo phát biểu tại Manila ngày 1/3 (Ảnh: AFP)
Trong buổi họp báo chung với Ngoại trưởng Philippines Teodoro Locsin tại Manila ngày 1/3, Ngoại trưởng Pompeo cam kết sẽ bảo vệ Philippines trước “các vụ tấn công bằng vũ trang” ở khu vực Biển Đông.
“Các hoạt động xây đảo và động thái quân sự của Trung Quốc ở Biển Đông đe dọa tới chủ quyền, an ninh và kinh tế của Philippines cũng như Mỹ”, ông Pompeo nhận định.
“Vì Biển Đông là một phần của Thái Bình Dương, nên mọi vụ tấn công nhằm vào lực lượng, máy bay hoặc tàu của Philippines ở Biển Đông sẽ kích hoạt nghĩa vụ phòng thủ chung theo điều 4 trong Hiệp ước Phòng thủ lẫn nhau của chúng ta”, ông Pompeo nói.
Theo AFP, phát ngôn của ông Pompeo đánh dấu lần đầu tiên một quan chức Mỹ công khai tuyên bố ý định của Washington trong việc phòng thủ bảo vệ đồng minh tại Biển Đông.
Hiệp ước Phòng thủ lẫn nhau Mỹ – Philippines ký năm 1951 thể hiện cam kết của Manila và Washington về việc hỗ trợ lẫn nhau khi một bên bị “tấn công vũ trang tại khu vực Thái Bình Dương”.
Trong thời gian qua, các quan chức cấp cao Philippines dường như đã kêu gọi xem xét lại hiệp ước nói trên vì họ không chắc chắn liệu hiệp ước có được áp dụng tại khu vực Biển Đông hay không.
Mỹ từ lâu đã thực hiện các hoạt động tuần tra đảm bảo tự do hàng hải và hàng không tại Biển Đông, tuân thủ theo luật pháp quốc tế.
Trước đây, Philippines nhiều lần chỉ trích các hành động bồi đắp đảo nhân tạo và quân sự hóa phi pháp của Trung Quốc tại Biển Đông. Tuy nhiên, từ năm 2016, khi Tổng thống Rodrigo Duterte thắng cử, ông đã có định hướng Philippines xoay trục về phía Trung Quốc. Khi đó, giới quan sát cho rằng quan hệ giữa Washington và Manila dường như đã có sự ảnh hưởng nhất định.
Sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức, quan hệ giữa 2 đồng minh dần được vun đắp trở lại, theo AFP.