Các nguồn tin cho hay ASEAN và các nước Đông Á sẽ thảo luận về vấn đề Biển Đông tại hội nghị quan trọng sắp diễn ra ở Thái Lan.
Tờ The Economic Times ngày 27.10 đưa tin Thái Lan và ASEAN có thể sẽ đề cập đến vấn đề Biển Đông trong tuyên bố chung dự kiến được đưa ra sau Hội nghị thượng đỉnh ASEAN lần thứ 35 và Hội nghị thượng đỉnh Đông Á lần thứ 14 tại Bangkok (Thái Lan) từ ngày 2-4.11.
Theo đó, tình hình liên quan đến sự hung hăng của Trung Quốc tại bãi Tư Chính thuộc vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) và thềm lục địa của Việt Nam sẽ là một trọng tâm thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh Đông Á (EAS).
Bài báo nhắc lại tình hình căng thẳng kể từ tháng 7 do thái độ hung hăng của Trung Quốc khiến các nước trong khu vực lo ngại.
“Ngày càng có nhiều kỳ vọng rằng các lãnh đạo tại EAS có thể nêu tình trạng hiện thời và kêu gọi kiềm chế, tôn trọng UNCLOS (Công ước LHQ về luật Biển năm 1982) và tự do hàng hải. Được biết, một số lãnh đạo tại EAS cũng có thể nêu ảnh hưởng của Trung Quốc đối với tài sản năng lượng của họ trong khu vực”, theo bài báo.
Theo các nguồn thạo tin, vấn đề Biển Đông chắc chắn sẽ nằm trong chương trình nghị sự tại EAS. Trong bối cảnh đó, lãnh đạo các nước Đông Á cũng sẽ nêu bật tầm quan trọng của trật tự dựa trên luật pháp và sự cần thiết phải có giải pháp hòa bình đối với tranh chấp, cũng như tự do hàng hải trong khu vực.
Các chuyên gia cho rằng Ấn Độ nên kêu gọi Trung Quốc và ASEAN xây dựng Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông thành một công cụ hiệu quả nhằm đề phòng xung đột trong khu vực, yêu cầu công nhận phán quyết của Tòa trọng tài thường trực (PCA), kêu gọi đoàn kết với ASEAN và nhấn mạnh vai trò trung tâm của ASEAN trong toàn bộ tiến trình.
Dự kiến tại Hội nghị thượng đỉnh ASEAN sẽ diễn ra lễ trao chức chủ tịch ASEAN năm 2020 cho Việt Nam.