Với vai trò là Uỷ viên Không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021 và Chủ tịch ASEAN 2020, tại phiên thảo luận mở cấp Bộ trưởng của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc với chủ đề “Kỷ niệm 75 năm Liên hợp quốc: Tuân thủ Hiến chương để duy trì hòa bình và an ninh quốc tế”, Việt Nam cho rằng tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế là con đường đạt được nền hòa bình bền vững, thịnh vượng cho nhân loại và xây dựng một trật tự thế giới dựa trên luật pháp quốc tế với quan hệ quốc tế công bằng, bình đẳng và hữu nghị giữa các quốc gia.
Ngày 9/01/2020, tại Trụ sở Liên hợp quốc (New York, Mỹ), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã chủ trì phiên thảo luận mở cấp Bộ trưởng của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc với chủ đề “Kỷ niệm 75 năm Liên hợp quốc: Tuân thủ Hiến chương để duy trì hòa bình và an ninh quốc tế”. Đây là sự kiện có dấu ấn quan trọng do Việt Nam tổ chức trong tháng đầu tiên Việt Nam tham gia, đồng thời đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc. Trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, chủ nghĩa đa phương và Liên hợp quốc gặp nhiều thách thức to lớn, phiên thảo luận thu hút sự quan tâm đặc biệt của đông đảo các nước thành viên Liên hợp quốc. Hơn 100 nước đã tham gia phát biểu, trong đó nhiều nước tham gia ở cấp cao như Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines, Ngoại trưởng các nước Estonia, Hungary, Timor Leste, Nicaragua, Haiti… Tổng Thư ký Liên hợp quốc António Guterres và nguyên Tổng thống Ireland Mary Robinson, Chủ tịch Nhóm The Elders được mời báo cáo tại phiên thảo luận.
Khẳng định tầm quan trọng của Hiến chương Liên hợp quốc cũng như hợp tác đa phương duy trì hoà bình và an ninh quốc tế
Các nước đều đánh giá cao sáng kiến của Việt Nam tổ chức cuộc thảo luận mở với chủ đề mang tính thời sự cao cũng như ý nghĩa hết sức thiết thực, góp phần tái khẳng định tầm quan trọng của Hiến chương Liên hợp quốc cũng như hợp tác đa phương duy trì hoà bình và an ninh quốc tế. Phát biểu tại phiên thảo luận, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh nhấn mạnh tầm quan trọng đặc biệt của việc tôn trọng và tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc trong duy trì hòa bình, an ninh quốc tế và đối thoại tìm giải pháp cho các nguy cơ hiện nay và nguy cơ mới nảy sinh đối với hòa bình, an ninh quốc tế.
Phó Thủ tướng Việt Nam nhấn mạnh, Việt Nam cho rằng tuân thủ Hiến chương Liên hợp quốc, luật pháp quốc tế là con đường đạt được nền hòa bình bền vững, thịnh vượng cho nhân loại và xây dựng một trật tự thế giới dựa trên luật pháp quốc tế với quan hệ quốc tế công bằng, bình đẳng và hữu nghị giữa các quốc gia. Hội đồng Bảo an và từng nước thành viên Hội đồng Bảo an cần đi đầu trong việc tuân thủ và thực hiện Hiến chương, đồng thời đề nghị các nước thành viên Liên hợp quốc tăng cường đối thoại, đề cao chủ nghĩa đa phương, phát huy tối đa các công cụ Hiến chương đã đề ra, nhất là trong việc ngăn ngừa xung đột và hòa bình giải quyết các tranh chấp quốc tế; hợp tác nhằm tăng cường hiệu quả và vai trò của các tổ chức khu vực; bảo đảm việc hoạch định và triển khai các chiến lược, chính sách phát triển, an ninh, quốc phòng và đối ngoại phù hợp luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên hợp quốc.
Lần đầu tiên Hội đồng Bảo an thông qua một Tuyên bố riêng về Hiến chương Liên hợp quốc
Dưới sự điều hành của Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam, Hội đồng Bảo an cũng đã nhất trí thông qua Tuyên bố Chủ tịch do Việt Nam chủ trì soạn thảo về tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc. Tuyên bố khẳng định giá trị vững bền của Hiến chương trong duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, phát triển luật pháp quốc tế và điều chỉnh quan hệ giữa các quốc gia; tái khẳng định cam kết của Hội đồng Bảo an đối với Hiến chương; nhấn mạnh tất cả các nước, các cơ quan Liên hợp quốc, các tổ chức khu vực… cần hành động phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc; đưa các nguyên tắc cơ bản của Hiến chương thành định hướng trong hoạch định và thực hiện chiến lược, chính sách. Đây là lần đầu tiên Hội đồng Bảo an thông qua một Tuyên bố riêng về Hiến chương Liên hợp quốc.
Cùng ngày, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã gặp lãnh đạo và Bộ trưởng Ngoại giao các nước tham dự thảo luận. Trong cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Estonia Urmas Reinsalu, quốc gia cùng là Ủy viên Không thường trực Hội đồng Bảo an nhiệm kỳ 2020-2021, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đề nghị hai bên tiếp tục tăng cường hơn nữa quan hệ hai nước, nhất là về thương mại, đầu tư và tích cực phối hợp trong công tác tại Hội đồng Bảo an nhằm đóng góp tích cực vào các công tác của Liên hợp quốc trong lĩnh vực hòa bình an ninh. Bộ trưởng Ngoại giao Estonia chúc mừng Việt Nam trong vai trò Chủ tịch Hội đồng Bảo an; bày tỏ chia sẻ và ủng hộ những ưu tiên của Việt Nam tại Hội đồng Bảo an như giải quyết xung đột, cải cách phương pháp làm việc của Liên hợp quốc, xử lý thách thức an ninh mạng… Bộ trưởng Ngoại giao Estonia khẳng định coi trọng tăng cường quan hệ khu vực và Việt Nam, nhất là khi Việt Nam là Chủ tịch ASEAN; mong hai bên thúc đẩy hợp tác trên những lĩnh vực hai bên có thế mạnh như sản phẩm nông nghiệp, công nghệ số…; bày tỏ ủng hộ để Nghị viện châu Âu mà Estonia là thành viên, sớm thông qua Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam-EU (EVFTA).
Các nước tiếp tục nhấn mạnh sự cần thiết trong việc duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông
Tại cuộc gặp với Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Peter Szijjarto, ông Peter Szijjarto khẳng định coi trọng quan hệ với Việt Nam và đề cao 70 năm kỷ niệm quan hệ ngoại giao giữa hai nước; đề xuất tổ chức 70 sự kiện về quan hệ hai nước… Bộ trưởng bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác nhiều mặt với Việt Nam và đề nghị hai bên thúc đẩy các dự án do Hungary triển khai tại Việt Nam sớm hoàn thành, bao gồm Trung tâm Văn hóa Hungary tại Việt Nam, Bệnh viện Ung bướu Cần Thơ. Phó Thủ tướng Việt Nam Phạm Bình Minh bày tỏ hài lòng về những tiến triển trong quan hệ hai nước sau khi nâng cấp quan hệ lên Đối tác toàn diện năm 2018; nhất trí hai bên cần phối hợp để tổ chức thành công các hoạt động kỷ niệm 70 năm quan hệ ngoại giao; cho rằng khi Hiệp định EVFTA và EVIPA được thông qua, sẽ thúc đẩy hơn nữa quan hệ thương mại của Việt Nam với EU nói chung và Hungary nói riêng.
Tại cuộc gặp với Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines Ralph Gonsalves, ông Ralph Gonsalves bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với lịch sử của Việt Nam, với Bác Hồ và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Hai bên trao đổi các biện pháp để thúc đẩy hơn nữa hợp tác trên diễn đàn Liên hợp quốc, nhất là tại Hội đồng Bảo an, cũng như hợp song phương trên các lĩnh vực thế mạnh, có thể bổ sung cho nhau như nông nghiệp, nghề cá, kỹ thuật công nghệ, du lịch… Hai bên nhất trí tìm hiểu khả năng tiến tới đàm phán hiệp định khung tạo khuôn khổ cho hợp tác hai nước. Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh chuyển lời của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mời Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines thăm Việt Nam vào thời gian thích hợp. Thủ tướng Saint Vincent và Grenadines đã vui vẻ nhận lời.
Tại cuộc gặp Quốc Vụ khanh, Bộ Ngoại giao Đức Michelle Muntefering, ông Michelle Muntefering đánh giá cao trọng trách kép của Việt Nam, vừa là Chủ tịch ASEAN, vừa là Ủy viên Không thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc; mong tăng cường phối hợp với Việt Nam trên các diễn đàn khu vực và quốc tế, trong đó có Hội đồng Bảo an. Hai bên chia sẻ các biện pháp tăng cường quan hệ thương mại-đầu tư, nhất là các cơ hội khi EVFTA và EVIPA được thông qua. Hai bên nhấn mạnh sự cần thiết duy trì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông.