Chính quyền tổng thống Trump đang lên kế hoạch sớm hủy bỏ một thỏa thuận năm 2013 giữa hai cơ quan kiểm toán của Mỹ và Trung Quốc, một quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao nói với Reuters.
Ảnh thumbnail Youtube/CGTN
Theo thỏa thuận giữa các cơ quan kiểm toán của Mỹ và Trung Quốc, hai bên thiết lập quy trình để một cơ quan giám sát kiểm toán Mỹ, có tên là Ủy ban Giám sát Kế toán Công ty đại chúng Mỹ (PCAOB), thu thập dữ liệu trong các vụ kiện liên quan đến việc kiểm toán các doanh nghiệp Trung Quốc. Ban đầu, thỏa thuận được hoan nghênh như một bước đột phá của Mỹ nhằm tiếp cận các số liệu tài chính của các doanh nghiệp Trung Quốc, vốn có truyền thống thiếu minh bạch và không được công khai đầy đủ.
Tuy nhiên, PCAOB từ lâu đã phàn nàn về việc Bắc Kinh không cung cấp đầy đủ số liệu kiểm toán liên quan đến các công ty Trung Quốc niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ.
Ông Keith Krach, thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ phụ trách tăng trưởng kinh tế, năng lượng và môi trường cho biết, sự thiếu minh bạch từ phía Trung Quốc đã khiến Washington cân nhắc việc thoát khỏi thỏa thuận này. Ông Krach nói thêm rằng, đây là một dấu hiệu cho thấy PCAOB sẽ từ bỏ nỗ lực thu thập thông tin từ Trung Quốc.
“Động thái này sắp diễn ra”, ông Krach hôm 13/7 trả lời qua email. “Đây là vấn đề an ninh quốc gia vì chúng tôi không thể tiếp tục đặt các cổ đông Mỹ vào tình thế rủi ro, khiến các công ty Mỹ rơi vào thế bất lợi và cho phép làm xói mòn tính ưu việt của thị trường tài chính của chúng ta [so với các thị trường khác trên thế giới]”.
Một quan chức khác và ba cựu quan chức của Washington cho biết quyết định chấm dứt thỏa thuận đang được xem xét, và Nhà Trắng cũng tham gia vào quá trinh này.
Nhà Trắng từ chối bình luận về sự việc, trong khi Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington và PCAOB chưa đưa ra phản hồi.
Hiện chưa rõ khi nào chính quyền Trump sẽ rút khỏi thỏa thuận, và bằng cách nào. Việc chấm dứt thỏa thuận sẽ không đe dọa trực tiếp đến trạng thái niêm yết của các công ty Trung Quốc trên sàn Mỹ. Trong số các doanh nghiệp lớn của Trung Quốc đang giao dịch trên sàn Mỹ có tập đoàn thương mại điện tử Alibaba và gã khổng lồ tìm kiếm Baidu Inc (một công cụ tìm kiếm giống Google tại đại lục).
Reuters bình luận, việc Washington xem xét hủy thỏa thuận cho thấy sự thất vọng này càng gia tăng của chính quyền Trump đối với sự thiếu minh bạch của các công ty Trung Quốc giao dịch trên sàn Mỹ. Động thái này diễn ra trong bối cảnh căng thẳng song phương không ngừng leo thang trước một loạt vấn đề, từ dịch Covid-19, Đài Loan, Hồng Kông, đến Tân Cương.
Trước đó, vào đầu tháng 6/2020, ông Trump đã chỉ định một nhóm quan chức trong vòng 60 ngày đề xuất các biện pháp bảo vệ các nhà đầu tư Mỹ “trước việc chính phủ Trung Quốc không cho phép các công ty kiểm toán có đăng ký với PCAOB được kiểm toán các công ty đại chúng Trung Quốc trên sàn Mỹ theo luật chứng khoán Mỹ”.
Hồi tháng 5, Tổng thống Trump đã ra lệnh cho một ủy ban nhà nước dừng đầu tư quỹ tiết kiệm hưu trí của nhân viên liên bang Mỹ vào một chỉ số chứng khoán, trong đó bao gồm các công ty Trung Quốc, đặc biệt một số trong đó liên quan đến các hoạt động quân sự, gián điệp và vi phạm nhân quyền của nước này.
Áp lực cũng đến từ Nghị viện Mỹ sau khi thượng viện thông qua dự luật cấm chứng khoán của bất kỳ công ty nước ngoài nào được niêm yết tại Mỹ nếu doanh nghiệp đó không tuân thủ tiêu chuẩn kiểm toán của PCAOB trong 3 năm liên tiếp, và hiện đang xúc tiến tại Hạ viện.
Trung Quốc hồi tháng 3 đã cho sửa đổi luật chứng khoán, cấm người dân chia sẻ bất kỳ thông tin nào liên quan đến chứng khoán nội địa cho các cơ quan điều tiết nước ngoài mà không có sự chấp thuận của ủy ban quản lý chứng khoán trong nước.