Cho đến nay Nga vẫn là người cung cấp công nghệ quân sự quan trọng nhất của Trung Quốc. Nhưng có một số mặt hàng mà Trung Quốc muốn thì Nga lại không muốn bán hoặc tìm cách trì hoãn. Chính vì thế nhiều năm qua Trung Quốc đã bằng nhiều cách mua được những mặt hàng quân sự đó từ Ukraine, nơi từng là trung tâm nghiên cứu, sản xuất của công nghiệp quốc phòng Liên Xô.
Trung Quốc đã mua tàu sân bay còn đang đóng dở dang từ Ukraine để làm thành tàu sân bay Liên Ninh và máy bay chiến đấu Su-33. Động cơ dùng cho máy bay huấn luyện, các tàu khu trục, xe tăng và máy bay vận tải quân sự là những thứ Trung Quốc khó mua được từ Nga thì họ đều mua được từ Ukraine. Ukraine còn cung cấp cho Trung Quốc các hệ thống chỉ huy và kiểm soát, cùng các công nghệ dùng cho tên lửa, những thứ mà thời Liên Xô thuộc loại bí mật quốc gia, còn Trung Quốc thì chưa thế có được.
Không chỉ mua vũ khí, khí tài mà Trung Quốc còn từ việc mua bán đó phục vụ cho việc nghiên cứu và cũng được Ukraine chuyển giao công nghệ. Nhiều kỹ thuật viên người Ukraine đã đến làm việc tại Trung Quốc. Ukraine đã đồng ý chuyển giao cho Trung Quốc sản xuất 30 tua-bin ga dành cho 15 tàu khu trục và Trung Quốc đang cải tiến để dùng cho các tàu hiện đại hơn.
Ukraine và Trung Quốc đã ký kết chương trình dài hạn bao gồm thỏa thuận trị giá 317-319 triệu USD để cung cấp các phương tiện tấn công đổ bộ, và 380 triệu USD cho các động cơ phản lực dành cho máy bay huấn luyện chiến đấu JL-10 của Trung Quốc.
Trên cơ sở các khí tài, vũ khí mua được từ Ukraine và thỏa thuận chuyển giao một số công nghệ, Trung Quốc đang nghiên cứu sản xuất và cải tiến để đỡ phụ thuộc vào Ukraine. Nhưng cho đến nay Trung Quốc vẫn còn tiếp tục phụ thuộc vào Ukraine về công nghệ và nhiều loại vũ khí, nhất là trong lĩnh vực hàng không và tên lửa.
Chính vì thế Trung Quốc chưa có thái độ rõ ràng về cuộc chiến ở Ukraine, ngoài việc hỗ trợ nhân đạo vì Bắc Kinh còn e ngại với nước Nga.
Trung Quốc đang ở vào thế khó nếu nền công nghiệp quốc phòng của Ukraine bị Nga hủy diệt thì công nghiệp quốc phòng của Trung Quốc cũng sẽ gặp khó khăn. Nếu ủng hộ Ukraine thì Nga cũng gây khó trong việc cung cấp vũ khí, công nghệ của Nga cho Trung Quốc.
H.L