Khác với bề ngoài bề thế của những căn biệt thự cũ mang kiến trúc Pháp ở nội đô Hà Nội, bên trong lộ ra một cuộc sống chen chúc, quá tải của những người dân sinh sống trong đó.
Đây là căn biệt thự cũ 3 mặt phố số 13 Trần Hưng Đạo-13 Phan Huy Chú và một mặt giáp phố Hàn Thuyên (phường Phan Chu Trinh, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Biệt thự có diện tích 1500m2 được xây dựng trước năm 1954.
Theo thời gian, biệt thự xuống cấp nguy hiểm, có khả năng sụp đổ bất kỳ lúc nào. Tầng 2 biệt thự bỏ không, không có người sinh sống. Tầng 1 vẫn có văn phòng làm việc, kinh doanh buôn bán. Phía trên cùng tầng áp mái có gần 20 hộ dân sinh sống.
Cầu thang duy nhất của các hộ dân trên tầng áp mái. Cư dân trước đây là cán bộ, nhân viên được tiêu chuẩn phân nhà. Một số hộ đã bán hoặc cho thuê, còn lại một số hộ vẫn bám trụ sinh sống
Cầu thang cũ phải gia cố, chống đỡ. Các hộ dân tự quyên góp tiền để sửa chữa.
Các hộ dân sinh sống trên tầng áp mái, cửa sổ quay ra phố Trần Hưng Đạo.
Anh Nam, một người dân sinh sống ở đây cho biết, anh là thế hệ thứ 2 sinh sống ở đây. Hiện anh và vợ con đang sống trong căn phòng 12 m2. Còn bố mẹ sống ở buồng phía bên phố Hàn Thuyên. Sở dĩ các phòng ở đây có 2 cửa do trước đây là 1 phòng 24m2, cơ quan phân tiêu chuẩn 12m2 nên mới có 2 cửa.
Với diện tích 12m2, không gian sinh sống này quá chật trội cho một gia đình. Mọi sinh hoạt bếp núc tận dụng không gian ngoài hành lang.
Cánh cửa là nơi tận dụng để móc đồ. Cửa ra vào của 2 buồng. Trong điều kiện chật trội, sinh hoạt riêng tư của các gia đình không thể tránh khỏi bất tiện. “Các gia đình phải cảm thông cho nhau, lờ đi thôi”- một người sinh sống ở đây nói.
Không xa căn biệt thự cũ 3 mặt tiền là biệt thự số 8 Tăng Bạt Hổ (phường Phạm Đình Hổ, quận Hai Bà Trưng) cũng là nơi sinh sống của 13 hộ dân, sinh hoạt trong điều kiện nhà xuống cấp quá tải
Tương tự, căn biệt thự số 3 Điện Biên Phủ (phường Cửa Nam, quận Hoàn Kiếm) bên ngoài mặt tiền với các cửa hiệu sang trọng, vào bên trong là cảnh nhếch nhác, tăm tối
Tiếng là ở biệt thự nhưng chất lượng cuộc sống quá cơ cực. Hộ dân trên tầng 2 phải cơi nới chắp vá tạm bợ một góc hành lang để làm khu rửa ráy, đun nấu
Người phụ nữ này cho biết, sống ở đây được 20 năm, đang sử dụng một buồng 19m2 mua lại từ Công ty quản lý nhà Hà Nội. Tuy nhiên, có những phần sử dụng chung kêu gọi mọi người cùng đóng góp để sửa chữa thì mọi người không đồng ý.
T.P