Lãnh đạo các nước ASEAN ủng hộ về nguyên tắc việc kết nạp Timor Leste là thành viên thứ 11 của khối tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 40.
Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 40 tại Campuchia hôm nay, lãnh đạo các nước đã thông qua Tuyên bố về việc Timor Leste xin gia nhập ASEAN, ủng hộ về nguyên tắc kết nạp Timor Leste là thành viên thứ 11 của khối và trao quy chế quan sát viên cho nước này.
Các lãnh đạo giao Hội đồng Điều phối ASEAN xây dựng lộ trình gia nhập của Timor Leste để trình lên Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 42 xem xét, quyết định. Hội nghị cũng nhất trí bổ nhiệm ông Kao Kim Hourn làm Tổng Thư ký ASEAN nhiệm kỳ 2023-2027.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Phạm Minh Chính ủng hộ về nguyên tắc Timor Leste gia nhập ASEAN theo các quy trình thủ tục trong khối.
Thủ tướng đề nghị Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN sau 2025 quan tâm thỏa đáng tới mọi nhóm xã hội, thúc đẩy tăng trưởng bao trùm và bảo đảm thụ hưởng công bằng của mọi người dân, thực hiện các chính sách nhằm tạo động lực phát triển cho toàn khu vực.
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, ASEAN mở cửa thị trường, tháo gỡ các rào cản thương mại, cùng nhau tạo ra các động lực tăng trưởng mới để bắt kịp xu hướng chuyển đổi lớn hiện nay.
ASEAN cần giữ vai trò trung tâm, thúc đẩy thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố ứng xử của các bên ở Biển Đông, nỗ lực xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử COC hiệu quả, thực chất, phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS 1982.
Lãnh đạo các nước ASEAN đã thông qua nhiều tuyên bố quan trọng như Tuyên bố Tầm nhìn Lãnh đạo ASEAN về “Cùng ứng phó thách thức”, Tuyên bố kỷ niệm 55 năm thành lập ASEAN và Tuyên bố Chương trình Nghị sự Kết nối ASEAN sau 2025.
Cũng trong sáng nay, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 41 với trọng tâm thảo luận về quan hệ đối ngoại của ASEAN, cấu trúc khu vực và các vấn đề khu vực, quốc tế cùng quan tâm.
Trong hội nghị, các lãnh đạo nhấn mạnh ASEAN cần củng cố đoàn kết và tự cường, có tầm nhìn chiến lược trong xử lý những thách thức đang nổi lên, thúc đẩy phục hồi bền vững, tăng trưởng bao trùm, phục vụ cuộc sống và lợi ích của người dân.
Các nước chia sẻ quan ngại về tình hình tại Myanmar và việc thực hiện Đồng thuận 5 điểm chưa đạt tiến triển như mong muốn. Các nước nhất trí tiếp tục hỗ trợ Myanmar vượt qua giai đoạn khó khăn, ủng hộ nỗ lực của Đặc phái viên Chủ tịch ASEAN về Myanmar, và thông qua các quyết định về triển khai Đồng thuận 5 điểm.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng trong tình hình quốc tế phức tạp, ASEAN cần giữ vững đoàn kết, phát huy sức mạnh nội tại, cách tiếp cận cân bằng, khách quan và kiên định các nguyên tắc.
Cùng lãnh đạo các nước ASEAN, Thủ tướng khẳng định cần củng cố lập trường nguyên tắc của ASEAN trong vấn đề Biển Đông, đề nghị tăng cường hợp tác trong lĩnh vực bảo tồn môi trường biển, hỗ trợ nhân đạo cho ngư dân và người đi biển, ứng phó với tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp…
Thủ tướng chia sẻ mối quan ngại chung về xung đột Nga – Ukraine, đề cao ý nghĩa và giá trị của hòa bình, khẳng định tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ chính là nguyên tắc nền tảng của đời sống quan hệ quốc tế, là điều kiện tiên quyết cho kiến tạo hòa bình và an ninh quốc tế.
Trong chưa đầy 4 ngày diễn ra các hội nghị, lãnh đạo các nước ASEAN cùng 10 đối tác sẽ trao đổi sâu rộng về nhiều nội dung liên quan đến xây dựng Cộng đồng ASEAN, hợp tác giữa ASEAN với các đối tác, chia sẻ quan điểm về định hướng giải pháp cho nhiều vấn đề khu vực và quốc tế. Lãnh đạo các nước dự kiến thông qua và ghi nhận hơn 100 văn kiện về nhiều lĩnh vực hợp tác quan trọng trong ASEAN và giữa ASEAN với các đối tác.
Trước thềm hội nghị, Thứ trưởng Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ cho biết các vấn đề được thảo luận bao gồm hợp tác phục hồi kinh tế khu vực, phối hợp tìm kiếm các giải pháp cho các điểm nóng của khu vực cho đến vấn đề nâng cấp quan hệ đối tác giữa ASEAN với các đối tác như Trung Quốc, Mỹ và Ấn Độ.