Tham vọng tạo ra một trật tự thế giới mới do Trung Quốc và Nga dẫn đầu có thể trở thành cơn ác mộng của xứ sở hoa anh đào Nhật Bản.
Tờ SCMP mới đây trích một báo cáo an ninh của Nhật Bản cho biết, Trung Quốc và Nga đang có tham vọng tạo ra một trật tự thế giới mới có lợi cho hai cường quốc này. Báo cáo nhấn mạnh điều này đã trở thành một trong những nỗi lo sợ lớn nhất của Tokyo khi hai cường quốc Nga, Trung có thể trở thành đồng minh về cả kinh tế lẫn quân sự.
Viện Nghiên cứu Quốc phòng Quốc gia (NIDS), một tổ chức tư vấn liên kết với Bộ quốc phòng Nhật Bản, tuần trước đã công bố báo cáo về An ninh Trung Quốc năm 2024, trong đó có cảnh báo rằng “cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và liên minh Trung Quốc – Nga về trật tự thế giới mới sẽ tăng tốc trong khoảng thập kỷ tới”.
Kịch bản tồi tệ nhất đối với Nhật Bản là Trung Quốc và Nga đã tiến hành các cuộc tập trận chung gần Nhật Bản vào đầu năm nay, báo động trước sự gắn kết ngày càng mật thiết giữa lực lượng vũ trang của hai nước.
Nghiên cứu của NIDS cũng cảnh báo rằng Nhật Bản không thể cho phép Trung Quốc và Nga tạo ra một trật tự thế giới mới và quốc gia này cần phải tăng cường hơn nữa khả năng phòng thủ cần thiết để ngăn chặn những nỗ lực của Trung – Nga.
Một trong những yếu tố có ý nghĩa quan trọng với an ninh tương lai của Nhật Bản là tăng cường hợp tác nhiều mặt với Mỹ, tăng cường giao lưu kinh tế với các quốc gia Đông Nam Á – Thái Bình Dương và sử dụng ngoại giao mềm với các nền kinh tế mới nổi, NIDS nhận định.
Trên thực tế, mối quan hệ Trung – Nga ngày càng nồng ấm hơn sau khi Nga liên tiếp nhận các đòn trừng phạt từ phương Tây. Cả hai quốc gia cũng là những cái tên đi đầu trong nỗ lực phi USD hóa nhằm làm suy yếu đồng bạc xanh, một trong những vũ khí chiến lược của Mỹ.
Trước những nỗ lực của Trung Quốc, Nga và nhiều quốc gia khác, thương mại toàn cầu của đồng USD đã giảm hơn 20% chỉ trong 4 năm qua. Theo Quỹ Tiền tệ quốc tế, tỷ trọng của đồng USD đã giảm từ 71% vào năm 1999 xuống chỉ còn 57% vào năm 2021 và tiếp tục giảm.
Sự hợp tác giữa Nga và Trung Quốc cũng đang tạo ra một hình mẫu hợp tác mới đầy sức hút. Số lượng các quốc gia muốn tham gia nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) và Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO) mà Nga và Trung Quốc là nhân vật nòng cốt, đã tăng với tốc độ chóng mặt.
GS. Carl Thayer, nhà nghiên cứu chính trị quốc tế, Đại học New South Wales, Australia nhận định: “Mỹ, NATO, EU cùng các đồng minh như Nhật Bản, Australia, Hàn Quốc đã tạo thành một cực, trong khi Nga và Trung Quốc đang hình thành quan hệ đối tác không giới hạn. Vì vậy, đây là một trật tự thế giới phân cực với đa trung tâm”.
T.P