Philippines cho rằng việc tăng cường quan hệ với Mỹ và Nhật Bản là sự lựa chọn có chủ quyền, đáp lại bình luận của phía Trung Quốc chỉ trích cuộc họp ba bên của Philippines và Mỹ, Nhật.
Tuần trước, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh phản đối “việc hình thành những mạng lưới riêng trong khu vực”, cũng như bất kỳ hành động nào “tạo ra và gia tăng căng thẳng”.
Phía Trung Quốc cáo buộc Mỹ gắn chặt với “tâm lý chiến tranh lạnh”, đe dọa đối thủ thông qua việc liên kết với các đồng minh trong khu vực.
Phát biểu của bà Mao nhắm vào việc Mỹ đón hai đồng minh Nhật và Philippines để tổ chức cuộc họp ba bên hiếm thấy. Cả ba nước này đều có khác biệt với Trung Quốc trong cách tiếp cận với nhiều vấn đề, đặc biệt ở Biển Đông và biển Hoa Đông. Lãnh đạo các nước trên thể hiện “sự lo ngại nghiêm trọng” đối với hành động của Trung Quốc ở Biển Đông.
Philippines khẳng định cuộc họp ba bên nhằm thúc đẩy hòa bình và phát triển kinh tế ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, và không nên bị xem là một mối đe dọa.
Trong phát biểu ngày 18-4, Manila khẳng định chính những “tuyên bố chủ quyền quá đáng và hành vi hung hăng” của Trung Quốc mới đe dọa sự ổn định của khu vực.
“Nguồn cơn căng thẳng trong khu vực thì ai cũng rõ. Trung Quốc nên tự xem lại chính những hành động của mình ở Biển Đông. Việc đề cập không xác đáng về chiến tranh lạnh chỉ làm kích động tình hình và xuyên tạc mục đích hòa bình của mối quan hệ hợp tác ba bên”, Philippines tuyên bố.
Quan hệ giữa Philippines và Trung Quốc đặc biệt căng thẳng trong vấn đề Biển Đông thời gian gần đây, khi Manila liên tục tố tàu thuyền bị Trung Quốc quấy rối. Diễn biến này đi song song với nỗ lực thúc đẩy hợp tác quốc phòng của Philippines và Mỹ, cũng như xu hướng thắt chặt quan hệ ba bên Philippines – Mỹ – Nhật.