Một số chính trị gia lão thành của Mỹ trong đó có cựu Bộ trưởng Ngoại giao Kisinger đều cho rằng đối thủ lớn nhất, tiềm tàng nhất của Mỹ là Trung Quốc chứ không phải Nga. Dù Nga có tiềm lực mạnh về quân sự nhưng về kinh tế chỉ xếp thứ 8 (theo xếp hạng năm 2022) trong mười nước hàng đầu, không đủ để cạnh tranh với Mỹ. Họ cho rằng về chiến lược cần tìm cách ngăn cản sự hợp tác Nga-Trung, không cần phải đối đầu với Nga làm cho Nga-Trung xích lại gần nhau hơn.
Cuộc chiến Nga-Ukraina bùng nổ, Mỹ và EU ra “nhiều đòn” trừng phạt kinh tế Nga, gây cho Nga nhiều khó khăn, tổn thất, điều tất nhiên là Nga phải đi tìm đồng minh, tìm sự ủng hộ, hợp tác để giải toả khó khăn do Mỹ và EU gây ra. Nước đầu tiên mà Nga cần là Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, lại là nước láng giềng có quan hệ truyền thống.
Dù có những bất hoà trước đó, nhưng sau khi Liên Xô tan rã quan hệ Trung-Nga ngày càng nồng ấm. Khi cuộc chiến Nga-Ukraina bùng nổ mặc dù bị Mỹ và EU lôi kéo, đe doạ, nhưng Bắc Kinh vẫn giữ quan điểm không lên án chiến dịch quân sự ở Moskva ở Ukraina và hai năm qua liên tục tăng cường hợp tác trên nhiều lĩnh vực.
Không những thế, tháng 3 năm 2023 Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tới thăm Nga. Đây là nước đầu tiên ông Tập tới thăm sau khi tái đắc cử Chủ tịch Trung Quốc. Tại cuộc họp giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Putin, hai nhà lãnh đạo ca ngợi “kỷ nguyên mới” trong quan hệ song phương.
Nga và Trung Quốc nhất trí về mối quan hệ đối tác chiến lược “không giới hạn” đã ký hồi tháng 2 năm 2022. Hai bên khẳng định sức mạnh mối quan hệ, với kim ngạch thương mại song phương gia tăng. Nga là nhà cung cấp khí đốt qua đường ống lớn thứ hai và nhà cung cấp khí hoá lỏng tự nhiên lớn thứ tư. Đổi lại, Trung Quốc đã giúp Nga giảm bớt khó khăn do các đòn trừng phạt kinh tế của Mỹ và EU, làm cho nền kinh tế của Nga vẫn gia tăng trong năm 2022 và vươn lên vị trí thứ 8 trong mười nước hàng đầu thế giới.
Cũng chính vì vậy vừa qua Nga đã phản đối phát biểu của Tổng thống Pháp hôm 14-5 cho rằng Nga đã trở lên phụ thuộc vào Trung Quốc. Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov khẳng định dù Phương Tây đang cố tìm cách chia rẽ nhưng quan hệ Nga-Trung ngày càng sâu sắc do có chung lợi ích trước thách thức ảnh hưởng toàn cầu của Mỹ.
H.L