Lợi suất trái phiếu chính phủ của Trung Quốc đã giảm xuống mức thấp kỷ lục trong bối cảnh áp lực giảm phát, báo hiệu nguy cơ trì trệ kinh tế dài hạn.
Theo Tập đoàn giao dịch chứng khoán London (LESG), lợi suất trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10 năm của Trung Quốc đã nhanh chóng chạm mức 2,341% trong hôm 29/2. Đây là mức thấp nhất trong dữ liệu LSEG hiện có, giảm xuống dưới mức đáy trước đó là 2,352% ngày 5/6/2002.
Lợi suất đã tăng vào ngày 1/3 và đóng cửa ở mức khoảng 2,38%.
Bối cảnh chung giữa đợt giảm hôm 29/2 và năm 2002 chính là áp lực giảm phát. Trở lại năm 2002, các ngân hàng quốc doanh Trung Quốc đang phải vật lộn với các khoản nợ khó đòi, dẫn đến nhu cầu suy giảm. Kết quả là chỉ số giá tiêu dùng có xu hướng giảm.
Còn trong lần này, thị trường bất động sản sụt giảm đã đè nặng lên lạm phát. Chỉ số CPI thấp hơn con số của năm trước trong 4 tháng liên tiếp, tính đến tháng 1/2024. CPI cơ bản, không bao gồm giá thực phẩm và năng lượng dễ biến động, chỉ tăng 0,4% trong tháng 1.
Các nhà bán lẻ, vì muốn thu hút khách hàng, đã tham gia vào cuộc đua giảm giá, gây ra tình trạng giảm phát. Chuỗi siêu thị Hema Xiansheng của Alibaba Group Holding đang đẩy mạnh việc mở các cửa hàng giảm giá, trong đó rượu vang đỏ xuất xứ từ Tây Ban Nha có giá chỉ 9,9 NDT (1,38 USD).
Trước khi kỳ nghỉ Tết Nguyên đán bắt đầu vào ngày 10/2, chính quyền Trung Quốc đã triển khai một loạt biện pháp nhằm nâng giá cổ phiếu, bao gồm cả việc trấn áp hoạt động bán khống “có ác ý”. Sự thúc đẩy quy định này đã khiến chỉ số Shanghai Composite tăng 8,1% trong tháng 2, mức tăng nhiều nhất trong 15 tháng.
Nhưng trong thị trường thu nhập cố định, lợi suất đã giảm tỷ lệ thuận với thời gian đáo hạn. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 30 năm đạt mức thấp nhất mọi thời đại và vào ngày 29/2, chạm mức 2,451%.
Chênh lệch lợi suất trái phiếu kỳ hạn 30 và 10 năm đã thu hẹp xuống mức 0,1 điểm phần trăm từ mức hơn 0,8 điểm vào tháng 4/2020. Áp lực giảm phát và suy giảm dân số đã làm giảm hy vọng về tăng trưởng và lạm phát cao hơn trong thời gian dài hạn.
Kỳ vọng của thị trường về nền kinh tế và lạm phát có thể được rút ra bằng cách đọc các đường cong lợi suất. Thông thường, đường cong dốc biểu thị thời kỳ bùng nổ, trong khi đường cong phẳng đóng vai trò như tín hiệu về thời kỳ suy thoái.
Trung Quốc vẫn chưa chuyển sang đường cong lợi suất đảo ngược, trong đó lợi suất ngắn hạn vượt quá lợi suất dài hạn. Nhưng đường cong lợi suất lại phẳng.
Nhà phân tích Zhang Jiqiang của Huatai Securities cho biết: “Các ngân hàng thương mại thành phố và nông thôn là những người bên mua trái phiếu kỳ hạn 30 năm đáng chú ý nhất”.
Các ngân hàng thường ngần ngại đầu tư vào trái phiếu dài hạn. Nhưng với triển vọng lạm phát dài hạn đang mờ nhạt dần, các ngân hàng dường như đã tăng cường mua trái phiếu chính phủ kỳ hạn 30 năm để theo đuổi lợi suất cao hơn.
Trọng tâm bây giờ chuyển sang việc liệu các cơ quan tài chính có tiến xa hơn trong việc nới lỏng tiền tệ hay không. Vào ngày 20/2, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) đã hạ lãi suất 25 điểm cơ bản, xuống 3,95%, đối với các khoản vay trên 5 năm. Lãi suất cho vay cơ bản được các ngân hàng sử dụng làm chuẩn mực để thiết lập lãi suất thế chấp.
Một nhà phân tích tại Cinda Securities cho biết, động thái này diễn ra ngay sau khi PBoC hạ yêu cầu dự trữ bắt buộc đối với các ngân hàng thương mại vào ngày 5/2. Nhưng hiện tại, lãi suất thực đã tăng cao trong bối cảnh lạm phát thấp, vẫn còn dư địa để nới lỏng chính sách hơn nữa.
T.P