Hợp đồng dầu thô tính bằng nhân dân tệ sẽ được niêm yết vào ngày 26/3 tới.
Ngày 9/2, Ủy ban Quản lý chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cho biết nước này sẽ niêm yết các hợp đồng dầu thô định giá bằng đồng nhân dân tệ (NDT) trên Sàn giao dịch năng lượng quốc tế Thượng Hải (INE) vào ngày 26/3 tới.
CSRC cho biết các nhà đầu tư nước ngoài sẽ được phép giao dịch các hợp đồng dầu thô tương lai trên sàn INE.
Nếu các hợp đồng này được các nhà đầu tư nước ngoài đón nhận và trở thành một chuẩn mực cho các giao dịch dầu thô trên toàn cầu, Trung Quốc hy vọng đồng NDT có thể đe dọa sự thống trị của đồng bạc xanh trong thương mại quốc tế.
Thành quả này là nỗ lực của Trung Quốc trong một thời gian dài nhằm nâng cao quyền lực định giá dầu ở châu Á để cạnh tranh với hai chuẩn giá dầu thô uy tín được định giá bằng đô la Mỹ hiện nay là dầu Brent trên thị trường London (Anh) và dầu Tây Texas trên thị trường New York (Mỹ).
Việc khai trương giao dịch hợp đồng dầu thô tương lai được định giá bằng đồng NDT sắp tới sẽ kết thúc chặng đường dài với nhiều trì hoãn và thất bại kể từ khi Trung Quốc lần đầu tiên thử nghiệm giao dịch hợp đồng dầu thô bằng đồng nội tệ vào năm 1993.
Khi đó, Bắc Kinh đã phải dừng giao dịch một năm do không kiểm soát nổi các biến động giá quá mạnh. Trong những năm gần đây nhiều lần Trung Quốc lên kế hoạch giới thiệu các hợp đồng này nhưng lại liên tiếp trì hoãn do thị trường chứng khoán và hàng hóa chao đảo.
Với lần giới thiệu hợp đồng dầu thô bằng NDT, Bắc Kinh đã chứng tỏ được chỗ đứng của mình khi lần đầu tiên vượt Mỹ trở thành nhà nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới vào năm ngoái.
Doug King, giám đốc đầu tư của quỹ Merchant Commodity ở Singapore tỏ ra nghi ngại với triển vọng của Bắc Kinh. Ông nói: “Nếu không thay đổi các quy định kiểm soát dòng vốn, hợp đồng dầu thô tương lai sẽ không phát triển được”.
Trong khi các nhà đầu tư quốc tế có thể thận trọng, giới đầu tư Trung Quốc chắc chắn sẽ nhiệt tình giao dịch các hợp đồng dầu thô bằng NDT. Chuẩn giá dầu thô mới có thể có những tác động thực tế.
Chen Tong, chuyên gia phân tích dầu thô ở Công ty First Futures (Trung Quốc) cho rằng một số công ty giao dịch hàng hóa quốc tế như Mercuria Energy Group, Vitol Group và Glencore có thể mua bán các hợp đồng dầu thô tương lại ở sàn INE để kiếm lời nhờ chênh lệch giá.
Các hãng hàng không Trung Quốc có thể sử dụng các hợp đồng dầu thô tương lai để quản lý các rủi ro biến động giá dầu trong khi đó các nhà máy lọc dầu của nước này có thể sử dụng chúng để định giá dầu thô mà họ xử lý và tác động đến giá xăng ở các trạm xăng.
Số liệu của ngân hàng Societe Generale cho thấy, giao dịch dầu không dựa trên đồng đô-la rất ít ỏi, chỉ khoảng 300.000-350.000 thùng trong số 82,2 triệu thùng/ngày trên thị trường toàn cầu.
Với việc sử dụng đồng NDT vào thị trường dầu thô, Trung Quốc còn có thể nắm chắc các thị trường hàng hóa xung quanh và định giá nó bằng đồng nội tệ.
Trong khi đó, các nước Trung Đông – mỏ dầu của thế giới đứng trước lựa chọn mở rộng thị trường với Trung Quốc bằng cách chấp nhận giao dịch bằng NDT hoặc nguồn thu ngoại tệ giảm.
Bộ Năng lượng Ả-rập Xê-út và công ty dầu khí quốc doanh Saudi Aramco đã từ chối bình luận về thay đổi này nhưng theo nguồn tin riêng của Bloomberg, nước này đã sử dụng đồng NDT trong một số giao dịch riêng với Trung Quốc.
Adam Levinson, người sáng lập Công ty quản lý tài sản Graticule Asset Management Asia, cho rằng hợp đồng dầu thô tương lai bằng NDT không chỉ là công cụ để các công ty Trung Quốc quản lý rủi ro mà còn hỗ trợ kế hoạch rộng lớn hơn của chính phủ Trung Quốc trong việc gia tăng sử dụng đồng NDT để thanh toán thương mại.
Để làm cho hợp đồng bằng NDT hấp dẫn hơn, Trung Quốc đang lên kế hoạch cho phép NDT có thể chuyển đổi thành vàng trên các sàn giao dịch Thượng Hải và Hong Kong.