Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết cuộc khủng hoảng hạt nhân Triều Tiên hãy còn xa mới đến kết quả cuối cùng, ông nhấn mạnh một lưu ý thận trọng về việc Triều Tiên vừa đưa ra tuyên bố kết thúc các cuộc thử nghiệm hạt nhân của họ trước thềm các cuộc hội nghị thượng đỉnh sắp tới với Hàn Quốc và Hoa Kỳ, theo Reuters.
Chủ Nhật ngày 22/4, Tổng thống Trump đã nói trên Twitter: “Chúng ta còn một chặng đường dài mới tới kết quả cuối cùng với Triều Tiên, có lẽ mọi việc sẽ suôn sẻ, hoặc có lẽ sẽ không – chỉ có thời gian mới trả lời được”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump phát biểu trong cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Florida ngày 17/4/2018. (Ảnh: CNN)
Triều Tiên hôm thứ Bảy (21/4) cho biết họ đã đình chỉ các thử nghiệm tên lửa hạt nhân và đóng cửa khu vực thử nghiệm để theo đuổi tăng trưởng kinh tế và hòa bình.
Các nhà lãnh đạo thế giới đã hoan nghênh đối với thông báo của Triều Tiên, được đưa ra trước hội nghị thượng đỉnh Hàn – Triều lần đầu tiên trong hơn một thập kỷ vào cuối tuần này.
Tuy nhiên, tuyên bố của Kim Jong Un không bao gồm cam kết loại bỏ vũ khí và tên lửa hạt nhân hiện có, và có sự nghi ngờ về việc ông ta sẽ từ bỏ kho vũ khí hạt nhân mà Triều Tiên đã theo đuổi trong nhiều thập kỷ.
Kim Jong Un cho biết Triều Tiên không còn cần thiết để thử nghiệm bom hạt nhân hay tên lửa đạn đạo liên lục địa nữa, bây giờ đất nước của ông ta đã có vũ khí, và ông sẽ tập trung mọi nỗ lực hướng tới phát triển kinh tế.
Một số người đã bày tỏ nghi ngờ về ý định của Triều Tiên, do vậy Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in sẽ được quốc tế theo dõi sát sao khi ông gặp lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un vào thứ Sáu (27/4) tới.
Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un phát biểu ở Bình Nhưỡng vào ngày 20/4/2018. (Ảnh: KCNA/Reuters)
Ông Nam Sung-wook, giáo sư nghiên cứu về Triều Tiên tại Đại học Hàn Quốc ở Seoul cho biết: “Triều Tiên có một lịch sử lâu dài về vấn đề phi hạt nhân hóa và đã cam kết đóng băng các chương trình vũ khí hạt nhân của mình trong quá khứ. Tất cả chúng ta đều nhớ những lời hứa và những cam kết đó đã đi xuống như thế nào trong nhiều thập kỷ qua”.
Ông nói thêm: “Mặc dù tuyên bố của Triều Tiên khá ấn tượng, nhưng tự nhiên thế giới lại nhạy cảm hơn với mọi thứ mà Kim Jong Un nói”.
Tại Washington, chủ tịch đảng Cộng hòa của Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ, ông Bob Corker cho biết chính phủ Mỹ đã xem tuyên bố của Kim Jong Un với thái độ hoài nghi.
Ông Corker nói trên CNN: “Đây là một nỗ lực quan hệ công chúng lớn của Kim Jong Un. Tôi nghĩ mọi người trong chính quyền và Nghị viện Hoa Kỳ đều tiếp cận điều này với sự hoài nghi và thận trọng”.
Kim Jong Un dự kiến sẽ gặp Tổng thống Trump vào cuối tháng 5 hoặc đầu tháng 6, cuộc gặp đầu tiên giữa các nhà lãnh đạo của hai nước. Giám đốc CIA Mike Pompeo, người được Tổng thống Trump đề cử để trở thành Ngoại trưởng Mỹ tiếp theo, đã bí mật viếng thăm Triều Tiên và gặp ông Kim để thảo luận về hội nghị thượng đỉnh cách đây ba tuần.
Tổng thống Moon của Hàn Quốc đã hoan nghênh tuyên bố của ông Kim là một bước tiến quan trọng trong việc phi hạt nhân hoá. Hiện ông Moon đang ở lại Nhà Xanh của Tổng thống để chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh trọng tâm nhất trong tuần này, và không có các cuộc gặp nào khác ở bên ngoài.
Bộ phận an ninh của Tổng thống đã gặp các quan chức quân đội Hàn Quốc cũng như Bộ Tư lệnh Liên Hợp Quốc vào hôm thứ Bảy để thảo luận về an ninh tại làng biên giới Bàn Môn Điếm, nơi hội nghị thượng đỉnh liên Triều sẽ diễn ra.
Trong vài tuần qua, Hàn Quốc đã cải tạo toà nhà Hoà Bình ở bên cạnh làng biên giới để chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh với ông Kim Jong Un, người sẽ là lãnh đạo Triều Tiên đầu tiên đặt chân đến Hàn Quốc kể từ Chiến tranh Triều Tiên 1950-1953.
Vào thứ Hai 23/4, hai miền Triều Tiên sẽ tổ chức một cuộc đàm phán với cấp độ công tác tại Tongil Pavilion ở phía Triều Tiên của Bàn Môn Điếm, để thảo luận về giao thức ngoại giao, an ninh và truyền thông của hội nghị thượng đỉnh.
Một màn hình trên đường phố Tokyo ngày 21/4/2018 quay cảnh lãnh đạo Kim Jong Un đưa ra thông báo của Triều Tiên. (Ảnh: Reuters)
Tổng thống Moon bây giờ đã có một đường dây điện thoại kết nối trực tiếp với Kim Jong Un trên bàn làm việc của mình, thay vì phải giao tiếp thông qua đường dây nóng tại Khu vực an ninh chung ở Bàn Môn Điếm, từng là kênh liên lạc chính giữa hai nước trong Thế vận hội mùa đông vào tháng Hai vừa qua.
Hai nhà lãnh đạo dự kiến sẽ nói chuyện qua điện thoại mới được cài đặt lần đầu tiên trong tuần này, trước khi diễn ra hội nghị thượng đỉnh, phía Hàn Quốc cho biết hôm thứ Sáu (20/4).
Một nhà ngoại giao cao cấp của Mỹ tại Đông Á, Susan Thornton, đã gọi thông báo mới nhất của Triều Tiên là “một bước đi rất tích cực” khi bà bắt đầu chuyến thăm ba ngày tới Seoul vào Chủ Nhật (22/4), bao gồm các cuộc họp với Bộ trưởng ngoại giao của Hàn Quốc, người cũng sẽ tham dự cuộc đàm phán với Triều Tiên.
“Chúng tôi sẽ phối hợp rất chặt chẽ với Hàn Quốc, các đồng minh và các đối tác trong tuần này”, hãng tin Yonhap trích dẫn lời bà Susan.
Hàn Quốc cho biết cam kết của Triều Tiên là một tiến triển “có ý nghĩa” và sẽ tạo điều kiện tốt cho sự thành công của các hội nghị thượng đỉnh với Seoul và Washington.
Các quan chức Mỹ cho biết Triều Tiên trước đây đã nhiều lần từ bỏ các thỏa thuận phi hạt nhân hóa, mới nhất vào năm 2012 khi Triều Tiên tung ra một tên lửa tầm xa sau khi đã đồng ý với lệnh cấm thử nghiệm tên lửa.
Ông Cheong Seong-chang, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện tư duy Sejong, nói rằng một cam kết chắc chắn về việc huỷ bỏ hạt nhân [của Triều Tiên] không thể được mong đợi trước khi các cuộc đàm phán với Hoa Kỳ được bắt đầu.
Ông cho biết: “Kim Jong Un không thể từ bỏ mọi thứ cùng một lúc. Rõ ràng là ông ta đang thể hiện sự sẵn lòng nghiêm túc của mình để mở đường cho các cuộc đàm phán được suôn sẻ”.