Trái với một số nhận định từ các nhà quan sát, “món quà Giáng sinh” mà Triều Tiên “tặng” Mỹ có thể không phải là các cuộc thử tên lửa.
Chính sách cứng rắn hơn với Mỹ
Triều Tiên có kế hoạch cho một chính sách cứng rắn với Mỹ liên quan đến tiến trình đàm phán phi hạt nhân hóa đang đình trệ giữa bối cảnh ông Trump đang “đau đầu” vì những vấn đề chính trị trong nước, một nguồn tin thân cận nhận định với CNN.
Nguồn tin này cũng cho biết chính sách mới này có thể là “món quà Giáng sinh” mà một quan chức hàng đầu của Triều Tiên “úp mở” hồi đầu tháng này. Theo đó, chính sách này sẽ bao gồm việc dừng đàm phán với Washington và củng cố vị thế của Bình Nhưỡng như một quốc gia hạt nhân.
Triều Tiên cũng sẽ không còn theo đuổi việc dỡ bỏ trừng phạt như một công cụ để thúc đẩy phát triển kinh tế cả trong ngắn hạn và dài hạn nữa mà thay vào đó sẽ tăng cường cam kết với hệ tư tưởng “tự lực cánh sinh”, còn được biết tới là hệ tư tưởng Juche (Chủ thể) dưới thời cố lãnh đạo Kim Nhật Thành.
Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un thông báo năm 2018 rằng Triều Tiên đã “hoàn thành” nhiệm vụ phát triển vũ khí hạt nhân, đồng thời khẳng định sẽ tập trung toàn diện vào những nỗ lực phát triển kinh tế đất nước và cải thiện cuộc sống người dân.
Hiện vẫn chưa rõ liệu chính quyền Tổng thống Trump sẽ phản ứng như thế nào với một quyết định như vậy của Triều Tiên. Sau khi Tổng thống Trump nhậm chức năm 2017, mối quan hệ Mỹ – Triều không ít lần “sôi sục” khi Triều Tiên thử các tên lửa đạn đạo ngày càng tiên tiến, trong đó có cả loại được thiết kế để mang theo đầu đạn hạt nhân.
Tuy nhiên sau đó, một loạt những nỗ lực ngoại giao đã được 2 nhà lãnh đạo đích thân tiến hành, trong đó có 3 cuộc gặp giữa Tổng thống Trump và Chủ tịch Kim Jong Un song các cuộc đàm phán ở cấp độ chuyên viên đều hầu như không thu được nhiều tiến triển. Khi đồng hồ cuối năm sắp điểm, hai nước càng tiến đến hạn chót đàm phán mà Triều Tiên đặt ra đối với tiến trình đàm phán phi hạt nhân hóa.
Nguồn tin ở trên cũng cho biết ông Kim có thể sẽ áp dụng hướng tiếp cận “chờ đợi và quan sát” khi dựa trên thực tế hiện nay là Tổng thống Trump đang ở thế “dễ tổn thương” về mặt chính trị do cuộc điều tra luận tội và cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020 đang cận kề.
Các nhà phân tích tin rằng Bình Nhưỡng đang băn khoăn liệu điều gì sẽ xảy ra nếu nước này chấm dứt thỏa thuận với ông Trump và Tổng thống Trump thất bại vào tháng 11 năm tới trong khi người kế nhiệm của nhà lãnh đạo Mỹ có thể không ủng hộ thỏa thuận này. Triều Tiên và Mỹ từng đạt được những thỏa thuận trước đó song các thỏa thuận này không tiếp tục được thực hiện ở các chính quyền kế nhiệm. Đặc biệt, bài học từ Iran khi ông Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran càng khiến Triều Tiên nghi ngờ về cam kết của Mỹ với một thỏa thuận dài hạn.
Nếu Tổng thống Trump chiến thắng nhiệm kỳ 2, Triều Tiên có thể sẽ sẵn sàng nối lại đàm phán hơn song dường như những trở ngại giữa 2 nước đang ngày càng tăng lên.
Nguồn tin trên tiết lộ phi hạt nhân hóa hiện nay đang ngày càng “chệch” khỏi bàn đàm phán giữa 2 bên.
Khả năng thử tên lửa là “rất thấp”
Các chuyên gia và các nhà phân tích đều đánh giá rằng cảnh báo “món quà Giáng sinh” từ Triều Tiên có thể là một cuộc phóng vệ tinh hoặc thử tên lửa hiện đại, động thái sẽ vấp phải phản ứng của Mỹ và các nước khác.
Những bức ảnh vệ tinh gần đây cho thấy dường như Triều Tiên đang tiến hành một số hoạt động tại bãi phóng vệ tinh Sohae và một địa điểm khác có liên hệ với việc sản xuất tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM).
Tuy nhiên, khả năng Triều Tiên thực sự tiến hành một cuộc thử nghiệm như phóng vệ tinh, thử ICBM hay kích hoạt vũ khí hạt nhân là “rất thấp” bởi những hành động này là “quá khiêu khích” và hai đối tác thương mại quan trọng nhất của Triều Tiên là Nga và Trung Quốc sẽ không mấy hài lòng với động thái này.
Bình Nhưỡng nhập khẩu tới gần 90% hàng hóa từ 2 nước này. Nguồn tin thân cận trên cũng cho biết các nhà cung cấp từ Trung Quốc và Nga đang bắt đầu nối lại làm ăn với Triều Tiên và Bình Nhưỡng hiểu việc tách rời khỏi 2 quốc gia này không phải là một chiến lược khôn ngoan giữa bối cảnh nước này đang cần phát triển kinh tế.
Các nhà phân tích cũng nhận định rằng mặc dù Nga và Trung Quốc muốn Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo nhưng ưu tiên số 1 của họ là sự ổn định trên Bán đảo Triều Tiên.
Moscow và Bắc Kinh từng sẵn sàng trừng phạt Bình Nhưỡng vì phát triển các chương trình vũ khí hạt nhân song cả 2 quốc gia đều nhận ra rằng chính các lệnh trừng phạt quốc tế đã khiến Triều Tiên đáp lại bằng những vụ thử tên lửa và vũ khí hạt nhân năm 2017.
Nguồn tin thân cận trên còn cho biết các cuộc thử động cơ gần đây ở bãi thử Sohae đã giúp các nhà khoa học Triều Tiên “có được những kết quả giá trị” song vẫn chưa vượt qua lằn ranh đỏ có thể phá hủy mối quan hệ với Trung Quốc và Nga.
Triều Tiên đã tiến hành một số vụ phóng tên lửa tầm ngắn vào những tháng gần đây, một động thái vi phạm nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc song không nằm trong thỏa thuận đã đạt được giữa ông Trump và ông Kim. Nhà lãnh đạo Triều Tiên mới chỉ nhất trí với Tổng thống Mỹ về việc sẽ dừng thử tên lửa tầm xa và vũ khí hạt nhân.
Nếu ông Kim vi phạm cam kết với ông Trump, Mỹ có thể sẽ đưa ra các biện pháp đáp trả.
“Mối quan hệ của tôi với ông Kim Jong Un thực sự tốt nhưng điều đó không có nghĩa là ông ấy sẽ không tuân theo thỏa thuận mà chúng tôi đã ký”, Tổng thống Trump phát biểu bên lề Hội nghị Thượng đỉnh NATO vào đầu tháng này.
“Tôi hy vọng ông ấy sẽ đáp ứng thỏa thuận nhưng chúng ta hãy chờ xem”, ông Trump cho biết thêm