Theo đài TNHK, Nga đang định xây một căn cứ quân sự trên quần đảo Kuril. Các nhà phân tích cho rằng kế hoạch này là một phần trong chiến lược “xoay trục” sang châu Á của Moskva.
Binh sỹ Nga. (Nguồn: AFP)
Theo ông Grant Newsham, một chuyên gia an ninh của Diễn đàn Nghiên cứu Chiến lược ở Tokyo, chiến lược “xoay trục châu Á” của Moskva có mục đích gia tăng và bảo vệ hoạt động thương mại với các nền kinh tế năng động ở châu Á – Thái Bình Dương.
Nếu Nga thật sự muốn nắm giữ vai trò của một cường quốc quân sự ở Đông Bắc Á, thì sự hiện diện quân sự trên quần đảo Kuril rất hữu ích.
Trong thập niên qua Nga đã chi tiêu hơn 600 tỷ USD cho mục tiêu hiện đại hoá quân đội, trong đó có việc chế tạo tàu ngầm hạt nhân, máy bay chiến đấu phản lực và máy bay trực thăng. Hạm đội Thái Bình Dương của Nga hiện nay có 73 tàu, gồm 23 tàu ngầm và 50 chiến hạm.
Moskva cũng thiết lập mối quan hệ gần gũi hơn với Trung Quốc. Quân đội hai nước thời gian gần đây đã tiến hành một cuộc diễn tập hải quân mà hãng thông tấn TASS mô tả là cuộc diễn tập hỗn hợp lớn nhất “trong lịch sử hiện đại của sự hợp tác” giữa hai bên.
Ông Newsham cho rằng mặc dù việc xây căn cứ trên quần đảo Kuril gần các tuyến hàng hải giữa Nga và Thái Bình Dương là có giá trị về mặt chiến lược, nhưng những yếu tố khác – như tinh thần dân tộc và phát huy ảnh hưởng chính trị, cũng có một vai trò trong kế hoạch này.
Ngoài ra, những ngư trường phong phú cùng với tiềm năng dầu lửa và khí đốt dưới đáy biển cũng làm tăng giá trị của quần đảo.
Việc Nga xây căn cứ quân sự trên quần đảo Kuril có phần chắc sẽ gây phương hại hơn nữa cho mối quan hệ với Nhật Bản, là nước có yêu sách chủ quyền đối với những hòn đảo phía Nam trong quần đảo Kuril mà họ gọi là Lãnh thổ Phương Bắc.
Ông Newsham nhận định việc Thủ tướng Shinzo Abe đi thăm Ukraine hồi đầu năm và sự ủng hộ của Tokyo đối với những biện pháp chế tài do Mỹ dẫn đầu nhắm vào Moskva vì sự can dự của Nga ở Ukraine đã làm cho lập trường của ông Putin trở nên cứng rắn hơn.
Nhật Bản thực sự không thể làm gì nhiều. Nga rõ ràng là chiếm ưu thế.