Hôm 31/1, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói quốc hội nước này sẽ không phê chuẩn nghị định thư về tư cách thành viên NATO của Thụy Điển và Phần Lan với điều kiện hiện nay.
Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu đang có chuyến công du Hungary. Theo hãng tin Sputnik, phát biểu trong cuộc họp báo chung với người đồng cấp Hungary, Ngoại trưởng Cavusoglu nêu rõ: “Ngoại trưởng Thụy Điển (Tobias Billstrom) đã đến thăm chúng tôi. Ông ấy đã gặp gỡ các đảng phái trong quốc hội, và tất cả các bên đều nêu rõ (với ông Billstrom) rằng nghị định thư chỉ có thể được phê chuẩn khi các nghĩa vụ (với chúng tôi) được thực hiện. Do đó, trong điều kiện hiện nay, không nên đề cập việc phê duyệt văn kiện này”.
Theo Ngoại trưởng Cavusoglu, Ankara có thể “có cái nhìn tích cực” về tư cách thành viên của Phần Lan trong NATO nếu Helsinki và liên minh quân sự này đưa ra quyết định về một đơn xin gia nhập tách biệt với Thụy Điển.
Tháng 5/2022, Phần Lan và Thụy Điển đã nộp đơn xin gia nhập NATO. Theo quy định, đơn này cần được sự chấp thuận của toàn bộ 30 nước thành viên của NATO. Hiện đã có 28 nước chấp thuận việc này. Hungary dự kiến sẽ chấp thuận đơn xin gia nhập của Phần Lan vào tháng 2 tới.
Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc Phần Lan và Thụy Điển che giấu các tay súng mà nước này truy nã, vì vậy cho rằng Helsinki và Stockholm cần làm nhiều hơn nữa trước khi đơn xin gia nhập NATO được Ankara chấp thuận. Ba nước sau đó đã ký thỏa thuận về ủng hộ tiến trình gia nhập NATO của Phần Lan và Thụy Điển.
Tuy nhiên, tiến trình này một lần nữa bị đình trệ sau khi biểu tình diễn ra gần Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ ở Stockholm (Thụy Điển) vào tuần trước, trong đó có hành động của chính trị gia cánh hữu Stram Kurs Rasmus Paludan – một người có quan điểm chống người nhập cư – đốt bản sao kinh Koran. Sau vụ việc này, Thụy Điển thông báo đã tạm dừng tiến trình xin gia nhập NATO, trong khi Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố hoãn đàm phán. Trong các tuyên bố ngày 29 – 30/1, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan và Ngoại trưởng Cavusoglu đã để ngỏ khả năng chấp nhận để Phần Lan gia nhập NATO trước Thụy Điển.
Về phần mình, Ngoại trưởng Phần Lan Pekka Haavisto cho biết nước này vẫn đang theo đuổi kế hoạch gia nhập NATO cùng lúc với nước láng giềng Thụy Điển. Ngoại trưởng Haavisto ngày 30/1 đã bày tỏ hy vọng Helsinki và Stockholm có thể trở thành thành viên của NATO muộn nhất là vào tháng 7 tới – thời điểm hội nghị NATO diễn ra tại Vilnius (Litva).
T.P