Trong bài viết đăng trên Foreign Affairs (Mỹ), Bộ trưởng quốc phòng Ash Carter chỉ trích Trung Quốc thường hành động trên biển tùy tiện, không tuân thủ quy tắc và tự cô lập mình.
Ông Ash Carter (chỉ tay) gặp gỡ người đồng cấp Philippines Voltaire
Gazmin khi tới thăm quốc gia này vào tháng 4/2016 (Ảnh: Sina).
Ngày 19/10, người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh phản bác quan điểm của ông Carter trong bài viết trên. Bà nói rằng quy tắc quốc tế cần do các nước cùng thảo luận.
Bà Hoa tuyên bố: “Trung Quốc luôn là nước bảo vệ và kiên định gìn giữ quy tắc trật tự cùng pháp trị quốc tế. Điều này đã được xã hội quốc tế cùng chứng kiến.
Tôi muốn nhấn mạnh rằng quy tắc là do các nước cùng thương thảo và được các bên chấp thuận rộng rãi, chứ không phải là sự ích kỷ của quốc gia cá biệt, đánh tráo khái niệm, ‘quy tắc’ áp đặt ý chí của mình.”
Đại diện Bộ ngoại giao Trung Quốc chỉ trích “vai trò không tốt của một số nhân vật phía Mỹ”, ám chỉ Bộ trưởng quốc phòng Ash Carter với những tuyên bố cứng rắn của ông, trong thời gian qua đã khiến tình hình biển Đông diễn biến bất ổn.
“Hy vọng những nhân vật cá biệt của Mỹ đừng nên mải mê trong thế giới của quá khứ mà cần thực sự gìn giữ quan hệ Mỹ-Trung và góp vai trò xây dựng vào hòa bình ổn định khu vực,” bà Hoa Xuân Oánh nói.
Trong bài phân tích gần 4.000 chữ trên Foreign Affairs, ông Carter dành khá nhiều nội dung nhận xét về Trung Quốc.
Đài tiếng nói Hoa Kỳ (VOA) nhấn mạnh ông chủ Lầu Năm Góc cam kết quân đội Mỹ tham gia tích cực hơn vào sự vụ ở châu Á-Thái Bình Dương và phê phán đích danh Trung Quốc.
Carter cáo buộc Bắc Kinh luôn tìm cách trục lợi từ các cơ chế và nguyên tắc khu vực mà Mỹ cùng xã hội quốc tế nỗ lực xây dựng và gìn giữ. Ông khẳng định “mô hình Trung Quốc” không phù hợp với mục tiêu phát triển của các nước châu Á-Thái Bình Dương.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ nhắc lại đánh giá Trung Quốc “đang xây một Vạn lý Trường thành tự cô lập mình” trong khi các nước khác đang thúc đẩy các lợi ích và trật tự chung trên nền tảng kinh tế, chính trị và quân sự.
“Washington có kế hoạch hành động nhiều hơn trong quãng thời gian dài về sau này. Mỹ có thể giúp bảo đảm khu vực châu Á-Thái Bình Dương 70 năm sau, cũng như 70 năm qua (từ Thế chiến II), vẫn luôn an toàn, ổn định và phồn vinh,” ông Carter viết.