Bộ trưởng Quốc phòng Philippines ngày 17.1 nói việc Trung Quốc triển khai vũ khí trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông là điều “rất đáng lo ngại”, sau khi chính phủ Philippines âm thầm phản đối động thái này của Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Philippines trước đó đã âm thầm gửi một công hàm thường cho Đại sứ quán Trung Quốc tại Philippines hồi tháng 12.2016, sau khi xác nhận báo cáo của chương trình Sáng kiến minh bạch hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ) về việc Trung Quốc triển khai vũ khí trên các đảo nhân tạo mà nước này xây dựng phi pháp ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam, theo Reuters.
“Hoạt động quân sự hóa của Trung Quốc tại các đảo nhân tạo là điều rất đáng lo ngại. Những động thái này không đúng với các tuyên bố của chính phủ Trung Quốc nói là vì mục đích hòa bình và thân thiện”, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, ông Delfin Lorenzana khẳng định trong một tuyên bố ngày 17.1.
 Các tổ hợp pháo hạm, pháo phòng không mọc lên ở các vị trí tại tòa nhà Trung Quốc xây dựng trái phép ở đá Gạc Ma, ảnh chụp đầu tháng 6.2016
|
Theo Reuters, Bộ trưởng Lorenzana đã đưa ra tuyên bố cứng rắn hơn Ngoại trưởng Perfecto Yasay khi công khai chỉ trích Trung Quốc. Cũng trong ngày 17.1, ông Yasay nói vấn đề này nên được xử lý một cách thận trọng và mọi người nên biết rằng “chúng tôi không ngủ trong lúc làm việc”. Phát biểu trên đài ANC, ông Yasay khẳng định: “Khi có điều gì xảy ra có thể đe dọa đến quyền chủ quyền, chúng tôi gửi công hàm ngoại giao để trao đổi và đảm bảo vấn đề được giải quyết”.
Ông Lorenzana cho biết phản đối thông qua kênh ngoại giao là thủ tục phù hợp và dù mối quan hệ với Trung Quốc trở nên nồng ấm hơn, nhưng chính phủ Philippines vẫn có nhiệm vụ phải bảo vệ lợi ích quốc gia.
Tại thủ đô Bắc Kinh, khi phóng viên hỏi về tuyên bố của Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh ngang ngược bảo rằng Trung Quốc có quyền triển khai vũ khí ở quần đảo Trường Sa.
Vấn đề đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng phi pháp ở Biển Đông đã nóng lên hồi tuần rồi khi ông Rex Tillerson – Ngoại trưởng tương lai của Mỹ – đề xuất việc nên ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận các đảo nhân tạo này trong phiên điều trần trước Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ.
Bình luận về đề xuất của ông Tillerson, ông Yasay cho hay Philippines sẽ không can dự vào và “hãy để Mỹ làm điều đó”.