Saturday, December 14, 2024
Trang chủKinh tế - Văn hóa - Xã hộiNhà thầu TQ hay thắng thầu: Vì vay TQ

Nhà thầu TQ hay thắng thầu: Vì vay TQ

Một trong những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nhà thầu Trung Quốc trúng thầu, trong đó có việc các dự án sử dụng vốn vay của Trung Quốc.

Nhiều dự án nhà thầu Trung Quốc chậm tiến độ, chất lượng kém.

Đó là một trong những nội dung quan trọng trong phần trả lời của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) khi giải quyết những băn khoăn của cử tri gửi đến Quốc hội.

Nguyên nhân chủ yếu là vay vốn Trung Quốc

Cụ thể, cử tri thành phố Hà Nội và tỉnh Quảng Trị yêu cầu kiểm tra việc các nhà thầu Trung Quốc liên tục trúng thầu các công trình quan trọng của Việt Nam, mặc dù chất lượng được cho là không đảm bảo.

Bộ KH-ĐT xác nhận, trong thời gian qua có nhiều nhà thầu Trung Quốc trúng thầu các dự án quan trọng của Việt Nam, tuy nhiên trong quá trình thực hiện đã xuất hiện một số tình trạng như: thi công chậm tiến độ; chất lượng của hàng hóa, công trình sau khi hoàn thành không cao, xuống cấp nhanh sau khi hết hạn bảo hành…

Cơ quan quản lý hoạt động đầu tư nước ngoài cũng nêu những nguyên nhân chủ yếu dẫn đến nhà thầu Trung Quốc trúng thầu, trong đó có việc các dự án sử dụng vốn vay của Trung Quốc.

Để vay vốn Trung Quốc thì Việt Nam phải chấp nhận nhà thầu Trung Quốc thực hiện gói thầu như một điều kiện vay. Theo đó, đây là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến việc nhà thầu Trung Quốc trúng thầu nhiều ở Việt Nam.

Chất lượng công tác lập hồ sơ mời thầu của VN còn yếu

Bên cạnh đó, Bộ cũng cho rằng, nhà thầu Trung Quốc trúng thầu nhiều do chất lượng lập, phê duyệt dự án còn thấp, chưa xác định được một cách tương đối chính xác về công nghệ, khối lượng cũng như tổng mức đầu tư của dự án dẫn đến phát sinh khối lượng khi thực hiện.

Trong khi đó, việc phê duyệt tổng mức đầu tư thấp dẫn đến các nhà thầu chào công nghệ tiên tiến, xuất xứ từ các quốc gia phát triển đều không trúng thầu do vượt tổng mức đầu tư.

Ngoài ra, do chất lượng công tác lập hồ sơ mời thầu của các chủ đầu tư còn yếu, chưa đưa ra được các rào cản kỹ thuật.

Giải thích mối quan tâm của cử tri tỉnh An Giang khi cho rằng không thể vì giá trẻ chọn Trung Quốc, văn bản giải thích, Luật Đấu thầu không quy định chọn thầu theo giá rẻ, mà chỉ quy định những nhà thầu đã được đánh giá đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật mới được xem xét, xác định giá đánh giá.

Nhà thầu đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật, có giá đánh giá thấp nhất mới được xem xét, đề nghị trúng thầu.

Tuy nhiên, do hạn chế về năng lực, kinh nghiệm nên trong hồ sơ mời thầu, các chủ đầu tư Việt Nam chưa đưa ra được rào cản kỹ thuật để loại bỏ những hàng hóa có chất lượng thấp; chưa đưa ra được công thức xác định giá đánh giá phù hợp nhằm lựa chọn được các nhà thầu có thực lực, có kỹ thuật tốt.

Chính vì thế, cử tri Quảng Bình cho rằng, Việt Nam đang cần vốn, nếu vay được thì rất tốt nhưng phải không kèm theo điều kiện. Việt Nam đã có nhiều bài học đắt giá với Trung Quốc, nếu cho vay thì cứ trả lãi, phải hết sức thận trọng, nếu phải kèm điều kiện thì cần kiên quyết loại bỏ chỉ định thầu

Phải tự chủ được tài chính

Để khắc phục tình trạng này, Bộ KH-ĐT cho rằng, trước tiên cần tự chủ được nguồn lực tài chính, thu hút vốn đầu tư tư nhân, nước ngoài, tăng cường các dự án PPP, nâng cao chất lượng lập, phê duyệt dự án, đấu thầu lựa chọn nhà thầu thực hiện dự án.

Bộ KH-ĐT cũng thể hiện quan điểm rằng, trong điều kiện nợ công của Việt Nam đang rất cao, việc vay vốn từ Trung Quốc hay từ các chính phủ và tổ chức tài chính khác để đầu tư cần thận trọng đối với điều kiện vay.

Chỉ vay cho các dự án thực sự cần thiết và hiệu quả, cần phải đàm phán với nhà tài trợ về điều kiện vay để dự án vay phải đấu thầu quốc tế nhằm lựa chọn nhà thầu có năng lực và công nghệ hiện đại, hạn chế tối đa việc chỉ định tổng thầu EPC (thiết kế, cung cấp thiết bị, vật tư và xây lắp) và không vay để thực hiện dự án bằng mọi giá.

Từng nói về vấn đề này, hồi tháng 3, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nói: “Không thể nói nhà thầu Trung Quốc ở đâu cũng ẩu cả. Ẩu là do mình cho phép ẩu, mình có sai sót, mình kém

Bởi vì, nhiều doanh nghiệp Trung Quốc có “món võ truyền thống” là đút lót và mua chuộc bằng tiền, quà cáp. Nếu chúng ta nghiêm túc và có trình độ chuyên môn cao, có sự giám sát chặt chẽ, có lẽ họ đã không làm được như vậy”.

Theo ông Doanh, cùng là nhà thầu Trung Quốc nhưng nếu ở châu Âu, ở Mỹ sẽ rất khác ở Việt Nam.

Trong khi, chuyên gia Bùi Kiến Thành cho rằng, thứ nhất, gọi thầu, xét thầu, rồi lựa chọn nhà thầu là doanh nghiệp Trung Quốc mà chưa hẳn có khả năng về công nghệ hoặc ít kinh nghiệm.

Thứ hai, do không có tiền nên đi vay mượn Trung Quốc rồi bị lệ thuộc vào yêu cầu của bên cho vay vốn nên không có thế để yêu cầu doanh nghiệp họ làm cho đúng. Thứ ba, do cung cách quản lý, giám sát của mình còn nhiều lỗ hổng..

RELATED ARTICLES

Tin mới