Như vậy, ngành thuế thất thu thuế ở khối doanh nghiệp trong nước, khối FDI và còn bị thất thu một phần bởi những cán bộ ngành thuế.
Thất thu thuế tới 3 lần
Đánh giá cao nỗ lực của ngành thuế trong thời gian qua, qua đó, cơ quan này đã tiến hành kiểm tra và phát hiện tới 67.186 và kiến nghị thu hồi 12.470 tỷ đồng chỉ trong 9 tháng năm 2017.
PGS Đặng Đình Đào nhận định, đây là con số không nhỏ, nhưng còn quá khiêm tốn.
Ông cảnh báo, ngân sách nhà nước chủ yếu đều trông chờ vào nguồn thu từ thuế, trong khi đó, doanh nghiệp trong nước thì trốn hàng nhiều nghìn tỷ, khu vực doanh nghiệp FDI lại bị điều tra chuyển giá, trốn thuế, tình trạng này khiến ngành thuế đang phải chịu thất thu kép.
Chưa hết, ngoài việc doanh nghiệp tìm cách lách luật, trốn thuế thì tình trạng tiêu cực, tham nhũng trong lĩnh vực thuế lâu nay cũng được coi là cửa “thoát” cho nhiều nghìn tỷ đồng tiền thuế của dân.
“Như vậy, không những bị thất thu thuế từ doanh nghiệp trong nước, bị thất thu từ doanh nghiệp nước ngoài, ngành thuế còn đang phải chịu thất thu do chính lực lượng cán bộ thuế bị tha hóa, biến chất, không đủ năng lực, trình độ chuyên môn gây ra”, vị PGS nói.
Vị chuyên gia nhấn mạnh, tới đây ngành thuế cần phải thay đổi tư duy trong quá trình quảng bá, tuyên truyền nghĩa vụ đóng thuế để doanh nghiệp đóng thuế theo đúng quy định của pháp luật.
Trách nhiệm ngành thuế
PGS.TS Đặng Đình Đào cho rằng, trong một nền kinh tế đang chuyển hướng theo thị trường, cơ chế chính sách đang trong giai đoạn hoàn thiện, việc doanh nghiệp tìm cách lách luật, né thuế, thậm chí trốn thuế là việc sẽ diễn ra. Về phía cơ quan quản lý, để có giải pháp xử lý triệt để tình trạng né, trốn thuế là rất khó nhưng cũng cần phân tích được bản chất của vấn đề để có chính sách hạn chế tối đa tình trạng trên.
Vị chuyên gia nói rõ, công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức và trách nhiệm đóng thuế của doanh nghiệp chỉ là mong muốn của phía cơ quan quản lý cũng như người dân. Tuy nhiên, ngành thuế cũng không thể thụ động chỉ ngồi chờ đợi doanh nghiệp sẽ tự giác thực hiện nghĩa vụ đóng, nộp thuế một cách đầy đủ, đàng hoàng được. Do đó, bản thân ngành thuế cũng phải nhìn nhận những khuyết điểm, lỗ hổng để thay đổi, hoàn thiện dần trong quá trình điều hành, quản lý.
Chỉ ra những nguyên nhân, PGS.TS Đặng Đình Đào phân tích.