Bất chấp Trung Quốc có nhiều động thái xuống thang để tránh các căng thẳng từ thương chiến, Mỹ vẫn cho thấy họ muốn nhiều căng thẳng hơn
Các quan chức từ văn phòng đại diện thương mại Mỹ đã tiết lộ phía Mỹ vừa hủy bỏ một cuộc họp quan trọng với phía Trung Quốc liên quan đến các vấn đề đàm phán thương mại.
Theo kế hoạch, cuộc họp này sẽ diễn ra trước khi kết thúc tháng 1/2019. Cuộc họp này là phiên quan trọng để giải quyết tiếp theo các bất đồng chưa thể thỏa thuận trong cuộc họp cấp thứ trưởng trước đó giữa hai phái đoàn của Mỹ và Trung Quốc tại Bắc Kinh hồi đầu tháng 1.
Cuộc họp trước đó được đánh giá không có nhiều tiến triển. Mỹ mang đến 50 chuyên gia kinh tế và các quan chức liên quan đến cuộc chiến thương mại, trong khi Trung Quốc đón tiếp bằng 100 chuyên gia và quan chức tương tự.
Giới quan sát đánh giá cuộc đối thoại khi đó giữa hai bên giống một cuộc cãi nhau hơn, việc duy nhất hai phái đoàn làm lúc này là chỉ trích lẫn nhau. Căng thẳng chỉ được hạ nhiệt khi xuất hiện Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, người được cho là cánh tay phải của ông Tập Cận Bình trong các vấn đề kinh tế.
Sự xuất hiện của ông Lưu Hạc tại một cuộc đàm phán cấp thứ trưởng cho thấy sự quan tâm đặc biệt của Bắc Kinh đến vấn đề giải quyết triệt để chiến tranh thương mại với Washington. Cuộc họp sắp tới được dự kiến sẽ cởi mở và lắng nghe hơn. Tuy nhiên, Mỹ tiếp tục đơn phương hủy kế hoạch.
Trong tuần thứ 3 của tháng 1, phía Trung Quốc cũng đã có những đề xuất tăng cường nhập khẩu hàng hóa của Mỹ. Cụ thể, thông tin từ Joseph Lupton, nhà kinh tế học tại ngân hàng J.P.Morgan cho biết, Trung Quốc đã đề xuất giảm mức thuế quan và đồng ý nhập khẩu 1.000 tỷ USD hàng hóa của Mỹ tới năm 2024.
Động thái này nhằm giảm thâm hụt thương mại, một trong những yêu sách của ông Donald Trump khi phát động cuộc chiến thương mại với Trung Quốc hồi giữa năm 2018. Ông Trump đã chỉ ra thâm hụt giữa hai nền kinh tế là quá lớn và Trung Quốc đang tìm cách kiếm lời trên sự phát triển của nước Mỹ.
Trong cuộc gặp giữa ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tháng 12/2018, ông chủ Nhà Trắng cũng nhắc lại quan điểm muốn cải thiện những con số về thâm hụt thương mại này. Ông Tập cũng đã ngỏ ý sẽ lên kế hoạch nhập khẩu hàng hóa Mỹ, cụ thể là nông sản để cải thiện theo yêu cầu của Tổng thống Trump.
Tuy nhiên, những cuộc đàm phán tiếp theo sẽ bị hủy. Và cơ hội để Phó Thủ tướng Lưu Hạc tới thăm ông Trump cũng đang bị để ngỏ, dù trước đó kế hoạch sẽ diễn ra vào cuối tháng 1. Có thể thấy, 1.000 tỷ USD của Trung Quốc dường như không đủ sức thuyết phục để ông Trump thay đổi quan điểm về các vấn đề gây ra cuộc chiến thương mại.
Cố vấn kinh tế nhà trắng Larry Kudlow nói với hãng tin Reuters rằng các vấn đề như ép buộc chuyển giao công nghệ, hạn chế trộm cắp và sở hữu IP vẫn là vấn đề ưu tiên đối với ông Trump. “Tổng thống đã nói nhiều lần về tầm quan trọng của nó và ông ấy sẽ không khoan nhượng, bất chấp Băc Kinh đang muốn xoa dịu Washington” – ông Kudlow nói.
Tại G20, ông Tập đã có một thỏa thuận đình chiến thời hạn 90 ngày với ông Trump. Qua đó, cho đến ngày 1/3, Mỹ sẽ không áp đặt mức thuế quan 25% lên toàn bộ hơn 500 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Ngược lại, Bắc Kinh phải cho thấy họ có một lộ trình thực sự để giải quyết các vấn đề gồm thâm hụt thương mại, bảo vệ sở hữu trí tuệ, mở rộng thị trường nội địa Trung Quốc… Hiện tại, Washington đang áp thuế 10% với 200 tỷ USD hàng hóa của Trung Quốc.
Ông Donald Trump đánh giá “hàng chục tỷ USD tiền thuế đã chảy vào ngân sách nước Mỹ. Nếu Trung Quốc không thay đổi quan điểm của họ, không sao, nước Mỹ vẫn có lợi”.