Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) đưa tin, Hải quân, không quân, đơn vị tên lửa Trung Quốc vừa kết thúc 34 ngày tập trận trên Biển Đông cùng khu vực Tây và Trung Thái Bình Dương.
Khu trục hạm Type 52D Hợp Phì
Theo SCMP, từ 16/1 đến nay, Trung Quốc đã tiến hành hơn 20 cuộc tập trận lớn nhỏ. Hạm đội Nam Hải đã điều nhiều tàu chiến tối tân như khu trục hạm trang bị tên lửa dẫn đường Type 52D Hợp Phì, tàu hộ vệ trang bị tên lửa dẫn đường Vận Thành, tàu đổ bộ Trường Bạch Sơn, tàu tiếp liệu Hồng Hồ tham gia tập trận. Ngoài ra, Trung Quốc còn cử một nhóm liên lạc trực thuộc đơn vị tên lửa cùng với lực lượng đồn trú trên các đảo, đá đang bị Trung Quốc chiếm đóng trái phép tham gia tập trận. Để mô phỏng tình huống chiến tranh thực tế, quân đội Trung Quốc không xây dựng kịch bản tập trận và cũng chẳng thông báo trước. Các hoạt động huấn luyện khác còn có đánh trả tàu tấn công, giải cứu, tập trận bắn đạn thật.
Được biết, tàu khu trục Type 052D có lượng giãn nước đầy khoảng 7.000 tấn, lắp radar mảng pha quét điện tử chủ động, so với mặt radar hình cung của Type 052C, mặt radar của tàu Type 052D được cải tiến thành mặt phẳng, hệ thống làm mát từ “gió” đổi sang làm mát bằng nước. Hệ thống bắn thẳng đứng có 64 ống bắn, với các khoang hình vuông tương tự MK-41 Mỹ, có thể lắp nhiều loại tên lửa như tên lửa hạm đối không HHQ-9B, tên lửa hành trình và tên lửa chống hạm kết hợp siêu âm-cận âm YJ-18, tên lửa săn ngầm. Tàu khu trục Type 052D đã lắp pháo cỡ lớn 130 mm mới nhất của Trung Quốc, 1 khẩu pháo phòng thủ gần đa nòng 30 mm, 1 hệ thống tên lửa phòng không tầm gần HQ-10.
Trung Quốc đã trở thành quốc gia sở hữu tàu khu trục Aegis nhiều nhất ngoài Mỹ. Hải quân Mỹ sở hữu 84 tàu Aegis gồm 22 tàu tuần dương tên lửa và 62 tàu khu trục tên lửa. Theo tiến độ chế tạo đã biết hiện nay, đến năm 2020, Trung Quốc sẽ sở hữu 18 tàu Aegis Trung Hoa (6 tàu khu trục Type 052C và 12 tàu khu trục Type 052D), cùng với 11 tàu khu trục đa năng cỡ lớn như Type 051B/C/052/052B/lớp Sovremenny và hơn 30 tàu hộ vệ biển xa Type 054A/B.
SCMP dẫn lời một số chuyên gia quân sự nhận định đợt tập trận lặng lẽ này cho thấy quân đội Trung Quốc muốn thử nghiệm hệ thống chỉ huy thời chiến cũng như củng cố năng lực phòng thủ tên lửa trên Biển Đông. Nhà phân tích Tống Trung Bình phân tích Bắc Kinh muốn thông qua tập trận giúp đơn vị tên lửa phối hợp tác chiến tốt hơn với Chiến khu miền Nam. Theo ông Tống, việc sử dụng sức mạnh tên lửa hạt nhân của đơn vị tên lửa thuộc quyền hạn Quân ủy Trung ương, nhưng trách nhiệm điều động tên lửa thông thường sẽ được chuyển giao cho Chiến khu miền Nam khi chiến tranh nổ ra. Đợt tập trận nhằm mục đích thử nghiệm chỉ huy lực lượng kết hợp.
Việc Trung Quốc tiến hành tập trận ở Biển Đông không chỉ đi ngược lại luật pháp quốc tế mà còn xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa.
Quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa trên thực tế là một bộ phận không thể tách rời của Việt Nam đã được luật pháp và đông đảo cộng đồng quốc tế công nhận. Việc Trung Quốc đơn phương sử dụng vũ lực xâm chiếm các đảo, đá thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam là vi phạm UCNLOS. Vì vậy, các hoạt động của Trung Quốc tại khu vực này mà chưa được phía Việt Nam cho phép đều là vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam, vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, những hành động này đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh quốc gia của Việt Nam cũng như hòa bình, ổn định của khu vực.
Hành động của Trung Quốc cũng đi ngược lại Khoản 4 DOC, theo đó, “các bên cam kết kiềm chế không tiến hành các hoạt động có thể làm phức tạp thêm hoặc gia tăng tranh chấp và ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định của khu vực”. Những hoạt động trên của Trung Quốc làm phức tạp thêm các tranh chấp chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, gây ảnh hưởng đến hoạt động tự do hàng hải trong khu vực.
Ngoài ra, việc Trung Quốc tập trận phi pháp ở Biển Đông cũng đi ngược lại nhận thức chung của Lãnh đạo Cấp cao Việt Nam – Trung Quốc ký kết vào ngày 11/10/2011 giữa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa Hồ Cẩm Đào. Theo đó, Trung Quốc đã vi phạm Khoản 1 của nhận thức chung quy định: Lấy đại cục quan hệ hai nước làm trọng, xuất phát từ tầm cao chiến lược và toàn cục, dưới sự chỉ đạo của phương châm “láng giềng hữu nghị, hợp tác toàn diện, ổn định lâu dài, hướng tới tương lai” và tinh thần “láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt”, kiên trì thông qua hiệp thương hữu nghị, xử lý và giải quyết thỏa đáng vấn đề trên biển, làm cho Biển Đông trở thành vùng biển hòa bình, hữu nghị, hợp tác, đóng góp vào việc phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc, góp phần duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực.
Để bảo đảm hòa bình, ổn định trong khu vực, an ninh và tự do hàng hải không bị cản trở cũng như việc xây dựng lòng tin giữa các nước nhằm dần tiến tới việc giải quyết các tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông thông qua các biện pháp hòa bình, trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế, trong đó có UNCLOS và các tuyên bố, nhận thức chung giữa các bên liên quan, Trung Quốc cần chấm dứt ngay các hành động đơn phương làm leo thang căng thẳng. Những hành động trên của Bắc Kinh (tập trận bắn đạn thật, triển khai phi pháp các loại khí tài quân sự trong khu vực thuộc chủ quyền của Việt Nam) không chỉ vi phạm luật pháp quốc tế mà còn vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam. Hành động này sẽ khiến không chỉ Việt Nam mà cả cộng đồng quốc tế phản đối, quan ngại sâu sắc. Trên cương vị là nước lớn, thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, Trung Quốc cần đi đầu, làm gương cho các nước trong việc tuân thủ luật pháp quốc tế và đóng góp tích cực cho việc đảm bảo hòa bình và ổn định của khu vực, không nên có các hành động khiêu khích, chạy đua vũ trang hay đe dọa an ninh của các nước trong khu vực.