Ngày 24/11, khoảng 2,94 triệu cử tri Hồng Kông đã tham gia vào cuộc bầu cử hội đồng tại 18 quận. Cuộc bầu cử được dư luận và người dân tại Hồng Kông đặc biệt quan tâm do diễn ra trong bối cảnh Đặc khu này đang khủng hoảng do làn song biểu tình. Với kết quả chiến thắng đa số nghiêng về phe dân chủ và thiểu số của phe thân Bắc Kinh cho thấy uy tín của chính quyền trung ương TQ đã giảm thảm hại tại Hồng Kông.
Cuộc bầu cử vốn không quan trọng trở thành tâm điểm và thu hút sự tham đông đảo nhất từ trước đến nay tại Hồng Kông
Đây là cuộc bầu cử được tổ chức 4 năm một lần, dịp để cử tri Hồng Kông trực tiếp bầu ra người đại diện cho mình tại các hội đồng quận. Những ghế uỷ viên cấp quận này không tham gia và có vai trò trong hoạt động lập pháp tại Hồng Kông mà chí liên quan đến các vấn đề dân sinh. Năm nay có khoảng 1.090 ứng viên ra tranh cử, trong đó sẽ bầu ra 452 ghế. Theo kết quả sơ bộ của uỷ ban bầu cử, nhóm cử tri trẻ, nhiều người trong số họ đã tham gia vào các cuộc biểu tình chống chính quyền gây náo loạn thành phố trong 6 tháng qua, được xem là những người giành chiến thắng trong cuộc bầu cử hội đồng quận khi số cử tri tham gia bỏ phiếu đạt mức kỷ lục là 2,94 triệu người. Con số này chiếm 71,2% số cử tri đủ điều kiện bỏ phiếu, tăng so với tỉ lệ 47% vào năm 2015.
Mặc dù các hội đồng quận xử lý các vấn đề địa phương và không có tiếng nói trực tiếp về các chương trình nghị sự của đặc khu trưởng Hồng Kông nhưng chiến thắng lớn tại cuộc bầu cử này được xem là sự ủng hộ cho phong trào chống chính quyền bà Carrie Lam. Các thành viên hội đồng quận trên thực tế không có nhiều quyền lực. Bầu cử hội đồng quận là cuộc bầu cử duy nhất hoàn toàn do người dân quyết định. Lãnh đạo đặc khu này và một nửa Hội đồng Lập pháp là do Bắc Kinh chỉ định. Dù vậy, cuộc bầu cử này có tính chất quan trọng vì được xem như một thông điệp gửi đến Bắc Kinh và phản ánh mức độ ủng hộ của người dân với các lãnh đạo hiện tại của đặc khu. Theo trang Bloomberg, trong khi phần lớn người dân Hồng Kông ủng hộ mục tiêu của đám đông biểu tình về việc yêu cầu tiến hành một cuộc điều tra độc lập để làm rõ liệu cảnh sát có lạm quyền hay không, họ ngày càng ngán ngẩm với các chiến thuật của người biểu tình, trong đó có phá hoại mạng lưới giao thông công cộng.
Thắng lợi áp đảo của phe dân chủ và thất bại của phe thân Bắc Kinh cho thấy độ tín nhiệm của người dân đối với Chính quyền Đặc khu và TQ
Kết quả bầu cử hội đồng quận ở Hồng Kông cho thấy phe ủng hộ dân chủ kiểm soát ít nhất 12 trong số 18 hội đồng quận với 278 ghế, phe thân Bắc Kinh chỉ chiếm 42 ghế, còn lại là phe trung lập 24 ghế. Đây là cuộc bầu cử đầu tiên tại Hồng Kông kể từ khi làn sóng biểu tình trong thành phố nổ ra từ tháng 6/2019. Phát biểu tại một điểm bỏ phiếu, Đặc khu trưởng Hồng Kông Carrie Lam cam kết chính quyền sẽ tăng cường lắng nghe quan điểm từ các hội đồng quận. Bà Lam cho biết bà vui mừng vì Hồng Kông có một không khí yên bình trong cuộc bầu cử và không muốn Hồng Kông rơi vào tình trạng hỗn loạn một lần nữa, hy vọng thoát khỏi tình trạng khủng hoảng để có một khởi đầu mới. Trong nhiều tháng biểu tình, những người biểu tình đã đập phá các cửa hàng của các doanh nghiệp bị xem là thân Trung Quốc, đốt cháy các trạm thu phí, chặn một đường hầm lớn và tham gia vào các trận đối đầu với cảnh sát, chống lại vòi rồng và hơi cay. Hơn 5.000 người đã bị bắt trong những vụ bất ổn góp phần gây ra cuộc suy thoái đầu tiên của Hồng Kông trong một thập kỷ qua. Các cuộc bỏ phiếu diễn ra hòa bình khi an ninh được siết chặt, hầu như không có bất kỳ ai mặc quần áo biểu tình màu đen hoặc đeo mặt nạ. Nhiều cử tri đã đến sớm để bỏ phiếu dẫn đến nhiều hàng người kéo dài trước các điểm bỏ phiếu. Ông Jimmy Sham, một ứng viên ra tranh cử, nhận định lượng cử tri đông đảo cho thấy người dân Hồng Kông mong chờ cơ hội thể hiện lập trường của họ.
Vấn đề Hồng Kông còn khiến quan hệ Mỹ – Trung Quốc thêm căng thẳng ngay cả khi hai bên đang nỗ lực tìm giải pháp chấm dứt chiến tranh thương mại. Cố vấn An ninh quốc gia Mỹ Robert O’Brien hôm 23/11 tuyên bố Washington sẽ không làm ngơ về những gì xảy ra ở Hồng Kông, bất chấp họ và Bắc Kinh đang thương thảo về một thỏa thuận thương mại ban đầu. Cùng ngày, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị chỉ trích Mỹ là “nhân tố gây bất ổn toàn cầu lớn nhất” khi phá hoại chủ nghĩa đa phương, hệ thống thương mại toàn cầu và can thiệp vào vấn đề Hồng Kông.
Làn sóng tẩy chay TQ không chỉ diễn ra mạnh mẽ ở Hồng Kông mà còn diễn ra tương tự tại Đài Loan
Chính quyền Đài Loan hôm 24/11 cho biết đã khởi động cuộc điều tra sau khi một người tên Wang Liqiang tự nhận là gián điệp Trung Quốc khai nhận tham gia chiến dịch tình báo do Bắc Kinh hậu thuẫn nhằm can thiệp vào bầu cử chức danh đứng đầu hòn đảo này. Các cơ quan an ninh và điều tra Đài Loan cũng đã mở cuộc điều tra đối với Han Kuo Yu, ứng viên Quốc dân đảng có xu hướng thân Đại lục, với cáo buộc nhân 2,8 triệu USD từ Bắc Kinh trong chiến dịch tranh cử chức thị trưởng thành phố Cao Hùng tháng 11/2018. Trong một thông báo đưa ra hôm 24/11, chính quyền Đài Loan cho biết vụ việc được đánh giá là nghiêm trọng và “các cơ quan an ninh quốc gia” đã thành lập một ủy ban để tiếp tục điều tra đối với những chứng cứ đã thu thập được.
Mạng lưới truyền thông Nine của Australia hôm 23/11 cho biết điệp viên Trung Quốc đào thoát có tên Wang “William” Liqiang đã trao cho cơ quan phản gián của nước này danh tính của những sĩ quan tình báo cấp cao của Trung Quốc ở Hồng Kồng. Đồng thời, người này còn cung cấp chi tiết về cách thức Bắc Kinh tài trợ và tiến hành các hoạt động ngầm tại Hồng Kồng, Đài Loan và Australia. Các cáo buộc Bắc Kinh mua tin truyền thông, thâm nhập vào các trường đại học, đóng góp cho các ứng viên thân thiện với Trung Quốc và tạo ra hàng nghìn tài khoản mạng xã hội để tấn công các ứng viên của đảng Dân Tiến. Chiến dịch này thành lập 20 công ty truyền thông và Internet để tiến hành các vụ “tấn công có định hướng” và đầu tư khoảng 200 triệu USD vào các đài truyền hình ở Đài Loan.