Một cuộc thăm dò gần đây ở 14 quốc gia cho thấy dân chúng nhiều nước phát triển có nhận thức ngày càng tiêu cực về Trung Quốc trong những năm qua và xu hướng này càng rõ hơn khi đại dịch COVID-19 lây lan.
Kết quả điều tra cho thấy dân chúng các quốc gia đang phát triển ngày càng nhìn nhận tiêu cực về Trung Quốc
Nhìn nhận tiêu cực về Trung Quốc cao kỷ lục ở 9 quốc gia
Theo trang tin Hồng Kông Dongfang (Đông Phương) ngày 7/10, Trung tâm Nghiên cứu Pew (Pew Research Center) ở Mỹ mới đây đã tiến hành một cuộc thăm dò đối với 14 quốc gia. Kết quả cho thấy dân chúng nhiều nước phát triển có nhận thức ngày càng tiêu cực về Trung Quốc trong những năm gần đây và xu hướng này càng rõ nét hơn khi đại dịch COVID-19 bùng phát và lây lan. Trong đó, người dân ở 9 quốc gia như Australia, Anh, Đức, Mỹ,… có nhận thức tiêu cực về Trung Quốc đạt mức cao kỷ lục.
Trung tâm Pew đã tiến hành khảo sát tổng cộng 14.276 người tại 14 quốc gia trong thời gian từ ngày 10/6 đến 3/8 và công bố kết quả vào thứ Ba (6/10). Kết quả thăm dò cho thấy hơn một nửa số người ở mỗi quốc gia được khảo sát có quan điểm tiêu cực về Trung Quốc, tỷ lệ này ở một số quốc gia thậm chí còn cao hơn 75%.
Theo thứ tự về tỷ lệ nhận thức tiêu cực về Trung Quốc ở 14 quốc gia phát triển là: Nhật Bản (86%), Thụy Điển (85%), Australia (81%), Đan Mạch (75%), Hàn Quốc (75%), Vương quốc Anh (74%) , Mỹ (73%), Canada (73%), Hà Lan (73%), Đức (71%), Bỉ (71%), Pháp (70%), Tây Ban Nha (63%) và Italy (62%).
Các cuộc thăm dò cho thấy tỷ lệ người dân ở 9 quốc gia, bao gồm Australia, Anh, Đức, Mỹ, Hà Lan, Thụy Điển, Hàn Quốc, Tây Ban Nha và Canada có nhận thức tiêu cực về Trung Quốc, đã đạt kỷ lục cao mới trong lịch sử kể từ khi cuộc khảo sát của Pew được bắt đầu hơn 10 năm trước. Trong đó tăng mạnh nhất là Vương quốc Anh: năm 2006 chỉ có 14% người dân Anh có cái nhìn tiêu cực về Trung Quốc, chênh lệch tới 60 điểm phần trăm so với hiện tại (74%).
Dưới ảnh hưởng của đại dịch viêm phổi quốc gia mới, nhận thức của nhiều quốc gia về Trung Quốc đã xấu đi nhanh chóng. Cuộc thăm dò cho thấy chỉ sau 1 năm qua, tỷ lệ người Australia nhận thức tiêu cực về Trung Quốc đã tăng 24 điểm phần trăm, mức mức tăng lớn nhất trong số 14 quốc gia. Các cuộc thăm dò cũng chỉ ra rằng kể từ khi Tổng thống Donald Trump nhậm chức vào tháng 1/2017, tỷ lệ nhận thức tiêu cực về Trung Quốc của người Mỹ đã tăng gần 20 điểm phần trăm và tỷ lệ này đã tăng 13 điểm phần trăm chỉ trong năm qua.
Khi được hỏi nhìn nhận như thế nào về thành tích của Trung Quốc trong việc xử lý dịch bệnh, 61% số người được hỏi từ 14 quốc gia cho là không tốt; trong số đó, hơn 70% người dân Nhật Bản, Hàn Quốc và Australia không hài lòng với thành tích của Bắc Kinh, trong khi tỷ lệ này ở người dân Mỹ là 64%.
“Chúng ta có thể thấy rằng vào năm 2020, những người cho rằng Trung Quốc làm không tốt trong công tác phòng chống dịch bệnh sẽ có đánh giá tiêu cực cao hơn về Trung Quốc. Vì vậy, chúng tôi có thể khẳng định rằng quan điểm của những người được phỏng vấn về việc Trung Quốc đối phó với đại dịch mới có liên đến thái độ tiêu cực của họ về Trung Quốc”, Laura Silver, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Pew, cho biết.
Bà Silver nói với Deutsche Welle rằng trong vài năm qua, các cuộc khảo sát của Pew cho thấy tỷ lệ người dân ở một số quốc gia có quan điểm tiêu cực về Trung Quốc đã tăng mạnh. Tại Hoa Kỳ, dữ liệu cho thấy những người cho rằng mối quan hệ kinh tế hiện tại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc không tốt có nhiều khả năng cũng có cái nhìn tiêu cực về Trung Quốc, đồng nghĩa với việc chiến tranh thương mại có thể làm tăng tỷ lệ người Mỹ có cái nhìn tiêu cực về Trung Quốc.
Silver cho biết: “Ở Canada và Thụy Điển, chúng tôi thấy tỷ lệ người dân có quan điểm tiêu cực về Trung Quốc tăng lên đáng kể từ năm 2018 đến năm 2019. Thời điểm này trùng khớp với việc giữa Trung Quốc và hai quốc gia này xảy ra xung đột ngoại giao”.
Ngoài ra, cách phương tiện truyền thông trong nước ở nhiều quốc gia đưa tin về các vấn đề liên quan đến Trung Quốc và cách các quốc gia đối mặt với đại dịch COVID-19 cũng sẽ ảnh hưởng đến nhận thức của công chúng về Trung Quốc. Silver chỉ ra: “Đối với người dân ở một số quốc gia này, các biện pháp phòng chống dịch của Trung Quốc không chỉ bao gồm cách họ đối phó với dịch bệnh trong nước mà còn cả cách Trung Quốc phản ứng trong thời gian đầu bùng phát và lây lan dịch. Tất nhiên, còn có các nỗ lực quốc tế của Trung Quốc cung cấp hỗ trợ y tế”.
Sức mạnh kinh tế của Trung Quốc được công nhận
Theo trang Deutsche Welle, mặc dù nhìn nhận tiêu cực và niềm tin của người dân nhiều nước vào nhà lãnh đạo Trung Quốc giảm sút nhưng điều này không ảnh hưởng đến việc đa số người dân các nước đánh giá sức mạnh kinh tế của Trung Quốc. Đa số những người được phỏng vấn ở các nước đều cho rằng Trung Quốc là nền kinh tế lớn nhất thế giới, trong đó các nước châu Âu có tỷ lệ cao nhất. Chỉ có Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản là có đa số người được hỏi cho rằng Mỹ vẫn là cường quốc kinh tế lớn nhất thế giới.
Nhà nghiên cứu cấp cao Laura Silver của Pew chỉ ra rằng kết quả khảo sát ở Pháp, Đức, Tây Ban Nha, Vương quốc Anh và Ba Lan cho thấy trong thập kỷ qua, các nước châu Âu luôn coi Trung Quốc là nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Laura Silver nói với Deutsche Welle: “Tỷ lệ coi Mỹ là nền kinh tế lớn nhất đã giảm dần qua từng năm. Xu hướng này bắt đầu khoảng trước khi xảy ra sóng thần tài chính, nhưng đã có một số biến động nhỏ sau đó”
Tuy nhiên, việc đánh giá tích cực về sức mạnh kinh tế của Trung Quốc vẫn không làm cho cái nhìn chung về Trung Quốc tích cực hơn. Cuộc khảo sát cho thấy ở hầu hết mọi quốc gia, cả những người xếp Trung Quốc là cường quốc kinh tế số một và những người coi Mỹ là cường quốc kinh tế số một đều có quan điểm tiêu cực về Trung Quốc.
Laura Silver nói rằng cách phương tiện truyền thông trong nước của một quốc gia đưa tin về các chủ đề có khả năng ảnh hưởng đến cảm nhận của mọi người về những chủ đề này. Bà nói với Deutsche Welle: “Nỗ lực của Trung Quốc nhằm gây ảnh hưởng đến dư luận phương Tây chắc chắn không phải là nguồn thông tin duy nhất để mọi người hiểu về Trung Quốc. Tôi nghĩ rằng có vô số yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức của mọi người về Trung Quốc và cuộc khảo sát của Pew cho thấy một yếu tố trong số đó là cách mọi người nhìn nhận các biện pháp phòng chống dịch bệnh của Trung Quốc”.