Trung Quốc bảo vệ quan điểm về việc tiến hành tập trận quanh Đài Loan, trong bối cảnh căng thẳng gia tăng sau khi Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến hòn đảo.
Hãng AFP ngày 3.8 dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh khẳng định việc quân đội nước này tập trận qoanh eo biển Đài Loan là “cần thiết và thỏa đáng”, trong bối cảnh Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thăm Đài Loan.
“Quân đội Trung Quốc tiến hành tập trận tại vùng biển gần Đài Loan của Trung Quốc là biện pháp cần thiết và thỏa đáng nhằm kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia”, bà Hoa nhấn mạnh.
Ngay sau khi bà Pelosi đáp máy bay đến Đài Loan vào tối 2.8, quân giải phóng nhân dân Trung Quốc (PLA) thông báo sẽ tiến hành tập trận quan trọng trong đó có bắn đạn thật tại 6 khu vực quanh Đài Loan từ trưa 4-7.8.
Theo bà Hoa, hoạt động tập trận không gây vấn đề đối với tự do hàng hải, là hoạt động hợp pháp và nhằm răn đe Đài Loan, theo Reuters.
Trong khi đó, theo Đài CNN, truyền thông Đài Loan đưa tin chính quyền tại hòn đảo này đang đàm phán với Nhật Bản và Philippines để tìm tuyến hàng không thay thế, sau khi Trung Quốc thông báo tập trận.
Theo CNN ngày 3.8 dẫn lời Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị, chuyến công du của bà Pelosi đến Đài Loan “hoàn toàn là trò cười”, đồng thời cảnh báo rằng “những kẻ đùa với lửa sẽ biến mất”.
Phản ứng của thế giới
Chuyến thăm lịch sử của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến Đài Loan từ ngày 2-3.8 thu hút sự chú ý của nhiều bên, trong bối cảnh căng thẳng quanh eo biển Đài Loan gia tăng.
Trung Quốc tức giận, tiến hành các hoạt động tập trận và đe dọa về những hậu quả từ chuyến công du. Nga và Triều Tiên ủng hộ quan điểm của Bắc Kinh. Liên minh châu Âu (EU) và Nhật Bản, Hàn Quốc thì lo ngại căng thẳng leo thang trong khu vực.
Theo Reuters, Nhật Bản cho rằng việc quân đội Trung Quốc tập trận nhằm phản ứng chuyến công du của Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi đến Đài Loan là “đáng quan ngại”.
Trong cuộc họp báo, chánh văn phòng Nội các Nhật Hirokazu Matsuno cho hay chính phủ đã chuyển quan ngại về hoạt động quân sự trên đến phía Trung Quốc, đồng thời nhắc lại rằng Nhật hy vọng những vấn đề ở eo biển Đài Loan sẽ được giải quyết thông qua đối thoại.
Theo Reuters, một phát ngôn viên của EU ngày 3.8 kêu gọi căng thẳng quanh chuyến thăm của bà Pelosi đến Đài Loan cần được giải quyết thông qua đối thoại và các kênh liên lạc với Trung Quốc, được công khai để tránh tính toán sai lầm.
“EU quan tâm đến việc duy trì hòa bình và hiện trạng tại eo biển Đài Loan. Chúng tôi kêu gọi giải pháp hòa bình cho các vấn đề xuyên eo biển”, theo phát ngôn viên trên. EU cũng nhấn mạnh rằng khối này có chính sách một Trung Quốc rõ ràng, thừa nhận chính phủ Trung Quốc trong khi vẫn tìm kiếm “mối quan hệ hữu nghị và hợp tác chặt chẽ với Đài Loan”.
Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc kêu gọi đối thoại vì hòa bình và ổn định trước chuyến thăm của bà Pelosi đến Seoul vào ngày 3.8.
“Quan điểm của chính phủ chúng tôi là duy trì liên lạc chặt chẽ với các bên liên quan, trên cơ sở hòa bình và ổn định trong khu vực thông qua đối thoại và hợp tác là điều quan trọng”, theo một quan chức Văn phòng Tổng thống Hàn Quốc.
Pakistan tái khẳng định cam kết mạnh mẽ đối với chính sách một Trung Quốc của Bắc Kinh, đồng thời bày tỏ quan ngại sâu sắc về diễn biến ở eo biển Đài Loan, theo Bộ Ngoại giao Pakistan.
AFP ngày 3.8 đưa tin một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao CHDCND Triều Tiên cho biết Bình Nhưỡng “hoàn toàn ủng hộ” quan điểm của Bắc Kinh, đồng thời chỉ trích Washington “gia tăng căng thẳng trong khu vực”.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov cho rằng chuyến thăm của bà Pelosi đến Đài Loan là việc Washington cố ý chọc tức Bắc Kinh.
Người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ John Kirby nói bà Pelosi có quyền đi những nơi mà bà muốn. Một nhóm 26 thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa của Mỹ đã cùng đưa ra tuyên bố ủng hộ chuyến thăm của Chủ tịch Hạ viện Pelosi đến Đài Loan, thể hiện sự đồng lòng giữa hai đảng tại Mỹ.
Tuy nhiên, phía Trung Quốc đã phản ứng dữ dội với chuyến đi này. Từ Bộ Ngoại giao, Ngoại trưởng, Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc đều đã lên tiếng phản đối và đe dọa Mỹ sẽ phải chịu trách nhiệm. Phía Trung Quốc cũng triệu đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh để phản ứng.
Ngày 3.8, trả lời câu hỏi phóng viên về tình hình eo biển Đài Loan hiện nay, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lê Thị Thu Hằng nêu rõ: “Việt Nam kiên trì thực hiện chính sách “một Trung Quốc” và mong muốn các bên liên quan kiềm chế, không làm căng thẳng tình hình eo biển Đài Loan. Đóng góp tích cực vào việc duy trì hòa bình, ổn định, thúc đẩy hợp tác và phát triển của khu vực và trên thế giới”.