Tiếp tục chương trình sáng 11.11, Thủ tướng Phạm Minh Chính và phái đoàn Việt Nam đã tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 41 với trọng tâm thảo luận về quan hệ đối ngoại của ASEAN, cấu trúc khu vực…
Lãnh đạo các nước ASEAN chia sẻ nhận định về những chuyển động nhanh chóng và khó lường của môi trường địa chính trị, cọ xát chiến lược giữa các nước lớn, căng thẳng gia tăng tại nhiều điểm nóng và diễn biến phức tạp của các vấn đề an ninh phi truyền thống như dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, an ninh lương thực… tác động sâu sắc đến khu vực và ASEAN.
Nguyên thủ các nước ASEAN đều nhất trí củng cố đoàn kết và tự cường là những giá trị nền tảng luôn song hành cùng tiến trình liên kết và hợp tác của ASEAN từ quá khứ, hiện tại và tương lai.
Trao đổi về quan hệ đối ngoại của ASEAN, lãnh đạo các nước hoan nghênh hợp tác giữa ASEAN với các đối tác tiếp tục ghi nhận những bước tiến thực chất, khẳng định tăng cường đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN, nâng cao hiệu quả các cơ chế do ASEAN dẫn dắt, xây dựng lòng tin, góp phần củng cố cấu trúc mở, minh bạch, bao trùm và dựa trên luật lệ.
Các vấn đề quốc tế và khu vực như Biển Đông, Myanmar, bán đảo Triều Tiên, xung đột Nga – Ukraine… nhận được sự quan tâm, trao đổi sâu rộng tại hội nghị. Trong đó, lãnh đạo các nước khẳng định tầm quan trọng và trách nhiệm của các nước trong duy trì hòa bình, an ninh, ổn định ở Biển Đông, nhấn mạnh việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả DOC, sớm đạt được Bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông (COC) hiệu quả, thực chất và phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên hiệp Quốc về luật Biển (UNCLOS) 1982.
ASEAN bày tỏ quan ngại về Myanmar, xung đột Nga – Ukraine
Các nước cũng chia sẻ quan ngại về tình hình tại Myanmar và việc thực hiện Đồng thuận 5 điểm chưa đạt tiến triển như mong muốn. Khẳng định Myanmar là thành viên của ASEAN, các nước nhất trí tiếp tục hỗ trợ Myanmar vượt qua giai đoạn khó khăn hiện nay, ủng hộ nỗ lực của Đặc phái viên Chủ tịch ASEAN về Myanmar.
Chia sẻ nhận định về tình hình quốc tế và khu vực, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định lại tầm quan trọng của giữ vững đoàn kết, phát huy sức mạnh nội tại, tinh thần trách nhiệm, cách tiếp cận cân bằng, khách quan và kiên định các nguyên tắc của hiệp hội.
Đây cũng chính là điều làm nên sức hấp dẫn của ASEAN, thể hiện qua sự quan tâm của các đối tác mong muốn tăng cường và nâng cấp quan hệ hợp tác với ASEAN và qua chính sự hiện diện đầy đủ của các đối tác tại các hội nghị lần này.
Để nâng cao hơn nữa hiệu quả triển khai quan hệ đối ngoại, Thủ tướng đề nghị cần tăng cường phối hợp với các đối tác trong nỗ lực chung đóng góp cho hòa bình, an ninh và phát triển, củng cố gắn bó chiến lược nội khối để các đối tác thực sự tôn trọng và ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN, cam kết hợp tác lâu dài với ASEAN thông qua các cơ chế do ASEAN dẫn dắt. Trên cương vị nước điều phối quan hệ ASEAN – Hàn Quốc, Việt Nam sẽ cùng các nước đưa mối quan hệ này ngày càng đi vào thực chất và hiệu quả.
Về các vấn đề quốc tế và khu vực, Thủ tướng nhấn mạnh ASEAN cần bản lĩnh, khéo léo, hài hòa và cân bằng trong ứng xử các vấn đề nóng ở khu vực, chia sẻ quan điểm của ASEAN về tình hình Biển Đông, Myanmar, xung đột Nga – Ukraine. Thủ tướng khẳng định cần củng cố lập trường nguyên tắc của ASEAN trong vấn đề Biển Đông, đồng thời đề nghị tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực bảo tồn môi trường biển, hỗ trợ nhân đạo cho ngư dân và người đi biển, ứng phó với tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp…
Về vấn đề Myanmar, Thủ tướng nhấn mạnh quan điểm Đồng thuận 5 điểm, hỗ trợ Myanmar, một thành viên của gia đình ASEAN tìm giải pháp khả thi, bền vững, vượt qua khó khăn. Theo đó, hỗ trợ, giúp đỡ và đề nghị các bên liên quan tại Myanmar thể hiện trách nhiệm, hợp tác thiện chí để thúc đẩy thực hiện hiệu quả, vì hạnh phúc và lợi ích của người dân Myanmar và vì sự đoàn kết, hình ảnh và uy tín của ASEAN.
Thủ tướng cũng chia sẻ mối quan ngại chung về xung đột Nga – Ukraine, đề cao ý nghĩa và giá trị của hòa bình, khẳng định tôn trọng độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ chính là nguyên tắc nền tảng của đời sống quan hệ quốc tế, là điều kiện tiên quyết cho kiến tạo hòa bình và an ninh quốc tế.