Phấn đấu xây dựng được ít nhất 5 đô thị đạt tầm cỡ quốc tế là một trong những mục tiêu được đặt ra tại Nghị quyết số 148 của Chính phủ nhằm xây dựng và phát triển đô thị Việt Nam.
Số lượng đô thị cả nước đạt khoảng 950-1.000 đô thị năm 2025
Phát biểu tại hội nghị đô thị toàn quốc năm 2022 sáng 30/11, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 06 về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Lần đầu tiên Bộ Chính trị có một nghị quyết chuyên đề riêng về lĩnh vực quản lý và phát triển đô thị, qua đó, khẳng định vai trò của hệ thống đô thị Việt Nam, đồng thời định hướng chiến lược với những yêu cầu, nhiệm vụ, giải pháp rất quan trọng cho phát triển đô thị Việt Nam trong giai đoạn mới.
Sau đó, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị quyết số 148 ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 06 trên cơ sở bám sát quan điểm, mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp đã đề ra tại Nghị quyết số 06 của Bộ Chính trị nhằm xây dựng và phát triển đô thị Việt Nam.
Đến năm 2030 sẽ đẩy nhanh tốc độ và nâng cao chất lượng đô thị hóa, phát triển đô thị bền vững theo mạng lưới, hình thành một số đô thị, chuỗi đô thị động lực thông minh kết nối với khu vực và thế giới…
Và tầm nhìn đến năm 2045, Bộ trưởng cho biết, tỷ lệ đô thị hóa thuộc nhóm trung bình cao của khu vực ASEAN và châu Á, xây dựng được ít nhất 5 đô thị đạt tầm cỡ quốc tế, giữ vai trò đầu mối kết nối và phát triển với mạng lưới khu vực và quốc tế. Cơ cấu kinh tế khu vực đô thị phát triển theo hướng hiện địa với các ngành kinh tế xanh, kinh tế số chiếm tỷ trọng lớn…
Về mục tiêu, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết Chương trình hành động xác định 11 chỉ tiêu cụ thể về hệ thống đô thị; hình thái đô thị và liên kết đô thị; tỷ lệ đô thị hóa; hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đô thị và cơ cấu kinh tế đô thị phấn đấu đạt được đến năm 2025 và năm 2030.
Trong đó, có một số chỉ tiêu quan trọng như: Tỷ lệ đô thị hóa đến năm 2025 đạt tối thiểu 45%, đến năm 2030 đạt trên 50%. Số lượng đô thị trên toàn quốc đạt khoảng 950-1.000 đô thị năm 2025 và khoảng 1.000-1.200 đô thị năm 2030. Đến năm 2025 100% đô thị loại III trở lên hoàn thiện tiêu chí phân loại đô thị về cơ sở hạ tầng đô thị. Diện tích sàn nhà ở bình quân trên đầu người tại khu vực đô thị đạt tối thiểu 28 m2 năm 2025 và 32 m2 năm 2030.
Kinh tế đô thị đóng góp vào GDP cả nước khoảng 75% năm 2025 và khoảng 85% năm 2030. Xây dựng được mạng lưới đô thị thông minh trung tâm cấp quốc gia và cấp vùng kết nối quốc tế và 3-5 đô thị có thương hiệu được công nhận tầm khu vực và quốc tế đến năm 2030.
Về các nhiệm vụ chủ yếu, theo Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị, Chương trình hành động của Chính phủ đã cụ thể hóa bằng 5 nhiệm vụ chủ yếu và 33 nhiệm vụ cụ thể gắn với kế hoạch tổ chức thực hiện theo lộ trình cụ thể nhằm đạt được các mục tiêu của Nghị quyết 06.
Thứ nhất, thống nhất nhận thức, hành động về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam.
Thứ hai, nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý quy hoạch đáp ứng yêu cầu xây dựng, quản lý phát triển đô thị bền vững.
Thứ ba, đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại, liên kết, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Thứ tư, là xây dựng các nhiệm vụ, đề án chuyên ngành.
Thứ 5, xây dựng các cơ chế chính sách, văn bản quy phạm pháp luật.
Nhiệm vụ cấp thiết, phức tạp
Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Tuấn Anh – Trưởng ban Kinh tế Trung ương – cho biết, chương trình hành động 148 của Chính phủ đã cụ thể hóa các chủ trương lớn của Đảng về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển đô thị bền vững trong giai đoạn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Trưởng Ban Kinh tế Trung ương đã đề nghị cần chú trọng đến một số nội dung trọng tâm gắn với những nhiệm vụ, yêu cầu cụ thể.
Thứ nhất, cần xác định rõ khâu quyết định và tạo nên sự đột phá, thúc đẩy đô thị hóa và phát triển đô thị hiệu quả, bền vững trước hết là công tác quy hoạch đô thị; cần nâng cao chất lượng công tác quy hoạch và tổ chức quản lý có hiệu quả công tác quy hoạch trong quá trình phát triển đô thị.
Theo ông Trần Tuấn Anh, trong nhiệm vụ, giải pháp nêu tại Nghị quyết 06 đã nêu rõ yêu cầu cần lưu ý trong nâng cao chất lượng công tác quy hoạch, đó là: đổi mới toàn diện về phương pháp, quy trình, nội dung và sản phẩm quy hoạch theo hướng quy hoạch đô thị phải có cách tiếp cận đa ngành, bao trùm.
Đồng thời phải có tầm nhìn dài hạn, toàn diện, có tính chiến lược; Tôn trọng quy luật thị trường và bảo đảm nguyên tắc phát triển bền vững; Bảo đảm tính tầng bậc, liên tục, thống nhất, đầy đủ, tích hợp của hệ thống quy hoạch, gắn kết chặt chẽ với quy hoạch nông thôn; Phân định rõ các vùng trong nội dung quy hoạch đô thị và áp dụng các công cụ kiểm soát phát triển theo quy hoạch và kế hoạch; Gắn chặt chẽ công tác quy hoạch đô thị với nguồn lực thực hiện.
Thứ hai, về kết cấu hạ tầng đô thị, Trưởng ban Kinh tế Trung ương cho biết, Nghị quyết 06 xác định mục tiêu tổng quát là “kết cấu hạ tầng của đô thị, nhất là hạ tầng kỹ thuật khung và hạ tầng xã hội thiết yếu được xây dựng và phát triển đồng bộ, hiện đại”, đồng thời cũng yêu cầu xây dựng và triển khai thực hiện các chương trình đầu tư phát triển hạ tầng đô thị đến năm 2030…
“Tôi cho rằng, xây dựng và quản lý hạ tầng đô thị bền vững, hiệu quả là yêu cầu cấp thiết, đồng thời cũng là nhiệm vụ phức tạp. Trong Chương trình hành động 148 cũng đã nêu rõ 14 nhóm nhiệm vụ liên quan đến nội dung này đã cho thấy khối lượng công việc mà các cấp, các ngành và các địa phương phải thực hiện là rất lớn. Vì vậy, cần phải có quyết tâm cao, hành động quyết liệt”, ông Trần Tuấn Anh nhấn mạnh.
Thứ ba, theo Trưởng ban Kinh tế Trung ương, bên cạnh việc phát triển từng đô thị, phải chú trọng đến phát triển hệ thống đô thị bền vững và đồng bộ về mạng lưới để nâng cao hiệu quả chung của các đô thị.
Bốn là, cần quan tâm hoàn thiện chính quyền đô thị song song với nâng cao hiệu quả quản lý đô thị và phát huy và khai thác tốt các nguồn lực từ chính đô thị và nguồn lực từ xã hội cho phát triển đô thị, chú trọng phát triển kinh tế đô thị trở thành động lực quan trọng trong phát triển kinh tế – xã hội.
T.P